Strategie życia Krzysztofa Zanussiego

Postępowa ludzkość jest dosyć bliska poglądom nazistów. Wszystko zależy od jakości życia, jego świętość się nie liczy – fragment książki „Strategie życia", która ukaże się wkrótce nakładem Wydawnictwa Poznańskiego.

Publikacja: 27.03.2015 00:57

Zagadnieniu świętości i jakości życia Krzysztof Zanussi poświęcił film „Dotknięcie ręki”, gdzie głów

Zagadnieniu świętości i jakości życia Krzysztof Zanussi poświęcił film „Dotknięcie ręki”, gdzie główną rolę zagrał Max von Sydow

Foto: Filmoteka Narodowa

Pytanie: „świętość życia czy wartość życia?" jest wyrazem pewnej rozterki, z którą spotykamy się wszyscy w dzisiejszym życiu intelektualnym, filozoficznym Europy i całego świata. I myślę, że warto ją – nawet tak bardzo po amatorsku – określić, bo będziemy się z tym problemem stykali, a konsekwencje tej rozterki są daleko idące. Europa, szczególnie Europa Zachodnia, w swojej kulturze łacińskiej wysoko ceniła rozum – ratio. Był on dla nas gwarantem trafnego rozwiązywania problemów. Rozumem można dojść prawdy, rozumem można rozwiązać nasze konflikty i nasze własne problemy. I to nastawienie, które jako odpowiedź na iluminizm wybuchło z niezwykłą siłą, jest ciągle żywe.

Zawsze mieliśmy poczucie, że z emocjami należy sobie radzić, kontrolować je i panować nad nimi. Dzisiejsze czasy są oczywiście ucieleśnieniem racjonalizmu. A racjonalizm niechętnie toleruje takie pojęcia, takie wartości, takie przestrzenie myślowe, które dotyczą rzeczy z natury irracjonalnych. Takich na przykład jak wiara. Wiara, czyli Tajemnica. Z tym rozum sobie źle radzi. Rozum naturalnie chce przeniknąć Tajemnicę, czyli ją zwalczyć. I kiedy patrzymy dzisiaj na nasze zapatrywania na życie, to najpowszechniejsze jest mniemanie, że człowieczeństwo jest pewną wartością, która stanowi kontinuum, to znaczy można być bardziej albo mniej człowiekiem. Bardzo mało albo nawet bardzo dużo. To „człowieczeństwo stopniowane" jest wyrazem poglądu, że wartość życia może być większa lub mniejsza. Jak jest bardzo mała, to można ją właściwie przekreślić. Można powiedzieć również, że czasem wartość życia jest zerowa. I wiadomo, że takie odczucia leżały u podłoża nazistowskiej eksterminacji.

Pozostało 81% artykułu

Dostęp do artykułu wymaga aktywnej subskrypcji!

Kontynuuj czytanie tego artykułu w ramach subskrypcji rp.pl

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Plus Minus
Tajemnice Wandy Rutkiewicz
społeczeństwo
Bezwarunkowej aborcji żąda mniejszość
Plus Minus
Jedyny taki stadion w Polsce ma się zmienić nie do poznania. Wojenna historia w tle
Plus Minus
Tomasz P. Terlikowski: Kościół dalej posługuje się retoryką abp. Głódzia
Plus Minus
Irena Lasota: Dlaczego Polska odwraca się od Gruzji?