Jak się pracuje nauczycielom w Polsce? Wkrótce poznamy wyniki TALIS 2024

Tekst powstał we współpracy z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi SA

Już 7 października 2025 roku poznamy wyniki Międzynarodowego Badania Nauczania i Uczenia się TALIS 2024. To największe na świecie przedsięwzięcie badawcze poświęcone warunkom pracy nauczycieli i dyrektorów szkół, ich doświadczeniom zawodowym oraz wyzwaniom, z jakimi mierzy się edukacja. W tegorocznej edycji wzięło udział ponad 190 tysięcy nauczycieli i dyrektorów z 54 krajów i regionów, w tym 3783 polskich nauczycieli klas V–VIII z 279 szkół podstawowych.

Czytaj więcej

Edukacja i wychowanie

Szkoła po liftingu. Co się zmienia dla nauczycieli i uczniów od 1 września?

W szkołach trwają próby zasypania dziur kadrowych, przez które nauczyciele pracują na więcej niż...

Badanie z perspektywy nauczyciela

TALIS (Teaching and Learning International Survey), organizowany przez OECD od 2008 roku, wyróżnia się tym, że nie bazuje na dokumentach administracyjnych, lecz na odpowiedziach samych nauczycieli i dyrektorów. To właśnie oni – jako uczestnicy życia szkolnego – opisują własne doświadczenia, warunki pracy, a także wyzwania, jakie stawia przed nimi codzienność zawodowa. Dzięki temu badanie daje unikalny wgląd w realia funkcjonowania szkół, widziane od wewnątrz.

W Polsce za realizację badania odpowiada Instytut Badań Edukacyjnych (IBE) – Państwowy Instytut Badawczy, działający na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Cele i znaczenie TALIS

Badanie nie tylko opisuje sytuację nauczycieli i dyrektorów, ale także pozwala porównywać ją między krajami, identyfikować trendy oraz wskazywać dobre praktyki. Jego główne cele to:

Polska w TALIS

Polska uczestniczyła już w trzech edycjach badania – w 2008, 2013 i 2024 roku. W pierwszych dwóch objęło ono gimnazja, natomiast w najnowszej edycji – klasy V–VIII szkoły podstawowej. Dodatkowo Polska wzięła udział w module Teacher Knowledge Survey (TKS), badającym wiedzę pedagogiczną w zakresie uczenia się, nauczania i oceniania.

Obszary badawcze

W TALIS 2024 analizowane są cztery kluczowe wymiary funkcjonowania zawodu nauczyciela:

1. Struktura demograficzna kadry – kim są polscy nauczyciele: ich wiek, staż pracy, kwalifikacje, a także alternatywne ścieżki kariery.

2. Dobrostan zawodowy – poziom satysfakcji, poczucie docenienia, stres, a także wewnętrzna motywacja do nauczania.

3. Środowisko i warunki pracy – formalne i społeczne aspekty codzienności szkolnej, w tym klimat szkoły, relacje między nauczycielami oraz poczucie wpływu na funkcjonowanie placówki.

4. Rozwój zawodowy – przygotowanie do zawodu, wsparcie początkujących nauczycieli, współpraca w gronie pedagogicznym oraz dostęp do szkoleń i doskonalenia.

Czytaj więcej

Oświata i nauczyciele

Nauczyciele nie ruszyli masowo po pieniądze za nadgodziny. Dlaczego?

Uchwała Sądu Najwyższego nie dała spodziewanego impulsu do walki o rekompensaty finansowe za wyja...

Reprezentatywne dane

TALIS opiera się na ściśle określonych procedurach doboru próby: najpierw losowane są szkoły, następnie nauczyciele, a także dyrektorzy. Dzięki temu wyniki mają charakter reprezentatywny – obrazują sytuację całej populacji nauczycieli i dyrektorów w danym kraju.

Procedura badawcza

W edycji 2024 badanie przeprowadzono w formule on-line. Nauczyciele i dyrektorzy otrzymali indywidualne loginy i hasła, które umożliwiały dostęp do kwestionariuszy. W Polsce badanie pilotażowe zrealizowano w lutym i marcu 2023 roku, a główne – w marcu 2024 roku.

Oczekiwania wobec wyników

Publikacja wyników międzynarodowych i pierwszych danych krajowych 7 października 2025 r. przyniesie odpowiedzi na pytania: