Ustawa kominowa nie dotyczy odpraw emerytalnych

[b]Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku, jaki zapadł na posiedzeniu niejawnym z 2 grudnia 2008 r. (III PK 35/08).[/b]

Stanisława P., zatrudniona w samorządowych Zakładach Gospodarki Mieszkaniowej na stanowisku głównej księgowej, 1 stycznia 2007 r. przeszła na emeryturę. Spółka nie wypłaciła jej jednak pełnej odprawy emerytalnej ani nagrody jubileuszowej.

Były pracodawca powołał się na art. 11 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80668]ustawy kominowej[/link] (dalej ustawa), ograniczył wysokość tych świadczeń łącznie do 32 tys. zł (po 16 tys. zł odprawy i nagrody), czyli 12-krotności ówczesnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Była główna księgowa złożyła do sądu pozew o wypłatę zaległej części od dnia wymagalności świadczeń, czyli 1 stycznia 2007 r. Twierdziła, że ustawa kominowa nie ma zastosowania do odprawy emerytalnej ani nagrody jubileuszowej. Przyjęty w spółce regulamin wynagradzania pracowników zakładał, zarówno w przypadku odprawy emerytalnej, jak i nagrody jubileuszowej, wypłatę świadczenia w wysokości 500 proc. ostatniej pensji pracownika. W przypadku Stanisławy P. pełne świadczenia wynosiłyby po 32 tys. zł.

Sąd rejonowy uwzględnił żądania powódki i przyznał jej 16 tys. wyrównania odprawy emerytalnej. Stwierdził bowiem, że nie jest to świadczenie dodatkowe w myśl art. 11 ustawy.

[srodtytul]Bez ograniczeń[/srodtytul]

SR przyznał jej także 16 tys. wyrównania nagrody jubileuszowej. Uznał, że jest to świadczenie dodatkowe objęte ustawowym limitem, ale w tym przypadku nagroda jubileuszowa należna Stanisławie P. mieściła się prawie w całości w limicie 12-krotności ówczesnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. SR wyszedł z założenia, że [b]skoro do limitu świadczeń dodatkowych nie wlicza się odprawa emerytalna, to mieści się tam należna pracownicy cała nagroda jubileuszowa. [/b]

Sąd okręgowy, do którego trafiło odwołanie zakładów, był jednak innego zdania i oddalił pozew pracownicy. Sąd podzielił pogląd apelującej spółki, że w świetle ustawy kominowej i przepisów wykonawczych świadczenia w postaci nagrody jubileuszowej i odprawy emerytalnej są świadczeniami dodatkowymi, co do których ma zastosowanie wspomniany roczny limit przychodu.

Pracownica złożyła więc skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, który uznał ją za uzasadnioną.

[srodtytul]To nie wynagrodzenie[/srodtytul]

Powołując się na wcześniejszy wyrok z 16 lutego 2005 r. w sprawie I PK 174/04, SN stwierdził, że w myśl definicji świadczeń dodatkowych znajdującej się w art. 11 ust. 1 ustawy są to wyłącznie świadczenia bytowe socjalne, komunikacyjne oraz ubezpieczenia majątkowe inne bądź wyższe niż ustalone w regulaminach wynagradzania, zakładowych i ponadzakładowych układach zbiorowych pracy oraz w odrębnych przepisach.

To świadczenia inne bądź wyższe niż ustalone w prawie wewnętrznym (np. regulaminach wynagradzania), które nie stanowią wynagrodzenia. To, że [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=168320]rozporządzenie z 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznania (DzU nr 14, poz. 139)[/link] szczegółowo podaje katalog świadczeń generalnie zdefiniowanych w art. 11 ust. 2 ustawy, oznacza, iż pozawynagrodzeniowe świadczenia wynikające z regulaminów i układów przysługują z mocy prawa.

Nie są więc świadczeniami dodatkowymi w rozumieniu ustawy kominowej. Nie są bowiem ani inne, ani wyższe niż ustalone w prawie. Odprawa emerytalna, która przysługuje księgowemu takiej spółki na takich samych zasadach jak innym pracownikom zatrudnionym w tej firmie, nie jest objęta limitem wynikającym z art. 5 ust. 1 ustawy. Nie jest to bowiem wynagrodzenie takiego pracownika, które mogłoby podlegać pod limity. Ponadto ustawa nie wprowadza także wyraźnych ograniczeń w wypłacie odpraw emerytalnych osobom objętym jej przepisami.

SN zgodził się także z rozstrzygnięciem sądu rejonowego w sprawie nagrody jubileuszowej. To świadczenie zdaniem SN jest powszechnie uznawane za wynagrodzenie, musi zostać więc uwzględnione w limicie świadczeń dodatkowych, jakie może otrzymać taki pracownik zgodnie z ustawą kominową.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Nagroda jubileuszowa w odróżnieniu do odprawy emerytalnej jest traktowana jako składnik wynagrodzenia pracownika, podlega więc pod ograniczenia przewidziane w ustawie kominowej.[/ramka]