Można odliczyć podatek od wydatków związanych z emisją akcji

Tylko taka wykładnia art. 88 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] powoduje, że jest on zgodny z postanowieniami dyrektywy.

[b]Tak orzekł WSA w Warszawie 14 października 2009 r. (III SA/Wa 269/09).[/b]

Spółka z o.o. zamierza przekształcić się w akcyjną. Po tej zmianie planuje podwyższenie kapitału zakładowego poprzez emisję akcji w drodze oferty publicznej. Spowoduje to konieczność poniesienia określonych kosztów. Te działania podejmowane są w celu pozyskania środków finansowych na dalszy rozwój działalności spółki, a co za tym idzie uzyskiwanie wyższych przychodów.

W związku z tym spółka zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o potwierdzenie tezy, że w razie poniesienia wydatków na usługi związane z przygotowaniem publicznej emisji akcji będzie jej przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o naliczony w fakturach za takie usługi. Zdaniem spółki, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego.

Spółka zaznaczyła również, że wykładnia art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT (zakazującego odliczenia VAT od wydatków, które nie mogłyby być kosztem w rozumieniu ustaw o podatkach dochodowych) powinna być zgodna z postanowieniami dyrektywy 2006/112 /WE.

[b]Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 26 maja 2005 r. (C-465/03)[/b] jednoznacznie stwierdził, że podatnik ma prawo do odliczenia całości VAT od wydatków poniesionych w związku z różnymi świadczeniami wykonanymi na jego rzecz w ramach emisji akcji, jeśli w ramach działalności gospodarczej wykonuje transakcje opodatkowane. Organ podatkowy nie zgodził się ze stanowiskiem spółki.

Wskazał, że emisja akcji jest zdarzeniem gospodarczym nieobjętym VAT. WSA uchylił interpretację, przyznając rację spółce. Uznał, że w tej sprawie organy podatkowe, wypowiadając się w kwestii zgodności art. 88 ust. 1 pkt 2 z przepisami dyrektywy, nie uwzględniły treści tych przepisów i jasnego stanowiska ETS, który dopuszcza możliwość odliczania VAT od wydatków związanych z emisją akcji.

W opinii sądu wprowadzone w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT [b]wyłączenie z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie dotyczy tych wydatków, które co do zasady mogłyby zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów[/b].

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Marek Konieczny starszy menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Gdańsku)[/b]

W tym wypadku kolejny raz mamy do czynienia z sytuacją, gdy władze skarbowe twierdzą, że podatek naliczony związany z wydatkami bezpośrednio dotyczącymi np. emisji akcji nie podlega odliczeniu.

Sam temat kosztów (wydatków) dotyczących działań jedynie pośrednio związanych z podstawową działalnością podatnika obejmujących np. emisję akcji (bądź inne podobne czynności, np. emisja obligacji czy innych papierów wartościowych) jest wielokrotnie poruszany zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie (był on również przedmiotem wielu rozstrzygnięć władz skarbowych zarówno w interpretacjach, jak i w wyniku kontroli u podatników).

Dotyczy on w szczególności dwóch aspektów. Pierwszy to kwestia możliwości uznania tych wydatków za koszt uzyskania przychodu na gruncie ustaw o podatkach dochodowych. To zagadnienie jest bardziej dyskusyjne i mimo przeważających pozytywnych rozstrzygnięć sądów administracyjnych budzi pewne kontrowersje (w mojej ocenie jednak takie wydatki powinny co do zasady być kosztem

uzyskania przychodu). Jeśli chodzi o drugi aspekt, czyli prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z tymi wydatkami, sprawa, wydawałoby się, jest jednoznaczna, bowiem takie prawo zostało wprost potwierdzone w orzecznictwie ETS (np. [b]wyrok C-465/03 Kretztechnik AG, C-4/98 BLP Group, C-16/00 Cibo Participations),[/b] a także wielu rozstrzygnięciach sądów administracyjnych (np. [b]wyrok NSA I FSK 4/08 czy też I FSK 1874/07)[/b]. Trudno wobec tego zrozumieć, że władze skarbowe nadal prezentują odmienny pogląd.

Zagłębiając się w techniczne aspekty związane z zagadnieniem odliczenia VAT, należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze, na generalny związek danego wydatku z działalnością opodatkowaną; tu warto zaznaczyć, że w sytuacji gdy za danym kosztem dotyczącym emisji akcji stoi działalność opodatkowana VAT, prawo do odliczenia zostało wprost potwierdzone np. we wspomnianym wyroku ETS (C-465/03).

Po drugie, na niefunkcjonujący już w dzisiejszej ustawie o VAT przepis wskazujący na brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji gdy dany wydatek nie mógłby być uznany za koszt uzyskania przychodu. Jeśli chodzi o ten przepis, bogate orzecznictwo wskazuje, że nie może on być odczytywany literalnie, bez odniesienia się do związku danego wydatku z działalnością opodatkowaną VAT (patrz przykładowo [b]wyroki NSA I FSK 897/08, I FSK 1375/07).[/b]

Reasumując, w omawianej sytuacji prawo do odliczenia VAT naliczonego powinno jak najbardziej przysługiwać.