Niezamówiona usługa z VAT

Firma, która wykonała nieprzewidziane w projekcie prace i otrzymała od inwestora odpowiednią kwotę z tytułu jego bezpodstawnego wzbogacenia, musi zapłacić VAT

Publikacja: 22.01.2010 03:27

Niezamówiona usługa z VAT

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys Seweryn Sołtys

[b]Tak wynika z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 stycznia 2010 r. (sygn. III SA/Wa 1453/09).[/b]

Sprawa była wynikiem wniosku o interpretację. Wystąpiła z nim firma Mostostal Warszawa SA. Na podstawie umowy zawartej z miastem budowała metro. Ze względu na skomplikowany charakter kontraktu nie wszystkie okoliczności zostały w nim przewidziane. W efekcie spółka została zmuszona do wykonania wielu prac dodatkowych, które nie zostały wcześniej ujęte w projekcie. Bez nich nie mogłaby bowiem wywiązać się z umowy.

[srodtytul]Spór o wzbogacenie[/srodtytul]

Początkowo zapłatę za te prace spółka próbowała wynegocjować na zasadzie swobody umów. Nie przyniosło to jednak żadnych rezultatów. Spółka wniosła więc pozew do sądu cywilnego. W grudniu 2008 r. zawarto ugodę sądową. Na jej mocy miasto Warszawa zobowiązane zostało do zapłaty ponad 2 mln zł tytułem bezpodstawnie uzyskanych korzyści.

[srodtytul]Jaki cel wypłaty[/srodtytul]

Podstawą zawarcia ugody był art. 405 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1DC0DFAD7CB32927E0B6B1E55ED34F25?id=70928]kodeksu cywilnego[/link]. Przepis ten mówi, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Spółka spytała, czy kwota ta podlega opodatkowaniu VAT. Jej zdaniem nie musi odprowadzać tego podatku. Z instytucji bezpodstawnego wzbogacenia wynika bowiem, że celem wypłaty jest zwrot utraconych korzyści na rzecz zubożałego. Ustawa o VAT nie przewiduje opodatkowania takiej czynności.

Minister finansów nie zgodził się z taką wykładnią. Wskazał, że zgodnie z art. 8 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BCB9B39F8A7D4D947E42C5EFD3ED9F54?id=172827]ustawy o VAT[/link] przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Pod pojęciem usługi należy rozumieć zatem każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie, jak i zaniechanie.

[srodtytul]Wynagrodzenie, a nie odszkodowanie[/srodtytul]

Izba zauważyła, że usługą jest tylko takie świadczenie, z którego bezpośredni odbiorca odnosi korzyść o charakterze majątkowym. Czynność podlega więc opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego jej beneficjenta. Związek między otrzymywaną płatnością a świadczeniem musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że zapłata następuje w zamian za to świadczenie.

Izba uznała, że w opisanej sytuacji te warunki zostały spełnione. Otrzymana przez wnioskodawcę zapłata (rozliczenie korzyści bezpodstawnie uzyskanych przez miasto w wyniku wykonania nieprzewidzianych robót) jest więc wynagrodzeniem za świadczenie usług podlegających VAT.

[b]Sprawa trafiła do sądu. Ten uznał interpretację za prawidłową i oddalił skargę. Nie zgodził się ze spółką, że szczególny charakter instytucji bezpodstawnego wzbogacenia przesądza o tym, że wypłata nie podlega VAT.[/b]

Jego zdaniem [b]sporna kwota nie pełni funkcji odszkodowawczej, ale jest wynagrodzeniem za wykonane prace. Obowiązują więc takie same zasady opodatkowania, jak gdy podstawą świadczenia usług jest umowa[/b].

[ramka][b]Komentuje Zbigniew Liptak, doradca podatkowy z Ernst & Young[/b]

Zgodnie z ogólną zasadą potwierdzoną orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wypłata odszkodowań nie podlega VAT. Ani dyrektywa w sprawie VAT, ani polska ustawa nie zawierają jednak definicji odszkodowań. Przyjmuje się, że chodzi o wypłaty, które mają charakter jednostronny – nie mogą więc być ekwiwalentem za czynności świadczone na rzecz podmiotu, który je wypłacił. W praktyce jednak często trudno wytyczyć granicę między odszkodowaniem a świadczeniem usługi. Dlatego sytuacje takie są przyczyną sporów podatników z fiskusem. [/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=k.pilat@rp.pl]k.pilat@rp.pl[/mail][/i]

[b]Tak wynika z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 21 stycznia 2010 r. (sygn. III SA/Wa 1453/09).[/b]

Sprawa była wynikiem wniosku o interpretację. Wystąpiła z nim firma Mostostal Warszawa SA. Na podstawie umowy zawartej z miastem budowała metro. Ze względu na skomplikowany charakter kontraktu nie wszystkie okoliczności zostały w nim przewidziane. W efekcie spółka została zmuszona do wykonania wielu prac dodatkowych, które nie zostały wcześniej ujęte w projekcie. Bez nich nie mogłaby bowiem wywiązać się z umowy.

Pozostało 86% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów