Gminny budżet nie sfinansuje remontu prywatnej drogi

Gmina, nie będąc zarządcą drogi wewnętrznej położonej na cudzym gruncie, nie ma prawa do jej finansowania. To bowiem właściciel gruntu jest zobowiązany do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z jej utrzymaniem

Publikacja: 13.04.2010 04:00

Gminny budżet nie sfinansuje remontu prywatnej drogi

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek Dominik Pisarek

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0E6C95869ED22484408482727AB4D420?id=163433]ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.)[/link] zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie dróg gminnych należy do zadań własnych gminy.

W tym celu gmina podejmuje najpierw uchwały przeznaczające określone tereny na budowę dróg w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, następnie nabywa własność tego gruntu dla takiego zamierzenia i podejmuje działania w celu budowy.

[srodtytul]Tylko zadania publiczne[/srodtytul]

Warto pamiętać, że gmina jako jednostka sektora finansów publicznych zobowiązana jest do przestrzegania [link=http://]ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240)[/link]. Jak wynika z jej treści, wydatki jednostki samorządu terytorialnego mogą służyć wyłącznie sfinansowaniu zadań publicznych tej jednostki wynikających z przepisów prawa.

Oznacza to, że w ramach gospodarki finansowej organom gminy wolno tylko tyle, na ile pozwalają im ustawy. Potwierdzają to liczne wyroki. Przykładowo wskazać można chociażby [b]wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego – Ośrodka Zamiejscowego w Lublinie z 17 marca 2000 r. (I SA/Lu 31/2000) czy wyrok NSA z 20 marca 1998 r. [/b]

W tym ostatnim sąd stwierdził, że z budżetu gminy będącego rocznym planem finansowym, obejmującym dochody i wydatki organów gminy związane z realizacją jej własnych zadań publicznych, nie można finansować innych zadań realizowanych przez jednostki spoza systemu samorządu terytorialnego (III SA 1622/97).

[srodtytul]Decyduje własność gruntu[/srodtytul]

Zgodne z treścią art. 8 ust. 2 i 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71455]ustawy 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (DzU nr 14, poz. 60 ze zm.)[/link] budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg wewnętrznych oraz zarządzanie nimi, jak również finansowanie powyższych zadań należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga, a w przypadku jego braku – do właściciela tego terenu. Gmina pełni funkcję zarządcy drogi w odniesieniu do dróg gminnych i lokalnych miejskich [b](por. wyrok NSA – Ośrodka Zamiejscowego we Wrocławiu z 24 lutego 1993 r., SA/Wr 1456/92). [/b]

Nie może natomiast być zarządcą drogi wewnętrznej położonej na cudzym gruncie. Skoro nie przysługuje jej tytuł prawnorzeczowy do gruntu i nie wywodzi swoich uprawnień od takiego podmiotu, to nie może być ani uprawniona, ani zobligowana do budowy, przebudowy, remontu, utrzymania, ochrony i oznakowania drogi jako obiektu budowlanego. Stanowisko takie potwierdza chociażby [b]wyrok WSA w Gliwicach z 3 września 2008 r. (II SA/Gl 251/2008). [/b]

W konsekwencji należy stwierdzić, że brak podstaw prawnych do zaplanowania w budżecie gminy wydatku z przeznaczeniem na budowę lub remont drogi wewnętrznej stanowiącej własność osób trzecich.

[srodtytul]Nieważność uchwały[/srodtytul]

Stanowisko takie potwierdza również orzecznictwo. Jako przykład wskazać można chociażby[b] wyrok WSA w Łodzi z 9 sierpnia 2007 r.[/b], w którym sąd stwierdził, że wprawdzie do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. w zakresie dróg gminnych (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym), nie oznacza to jednak, że obowiązkiem gminy jest utrzymanie czy też partycypacja w kosztach remontu dróg o charakterze wewnętrznym położonych na cudzym gruncie, nawet jeżeli służą one jako drogi dojazdowe do posesji niektórym mieszkańcom gminy (I SA/Łd 220/07).

Co więcej, jak wynika z[b] wyroku NSA – Ośrodka Zamiejscowego w Lublinie z 17 marca 2000 r., podjęcie przez radę gminy uchwały zawierającej sformułowania dopuszczające dotowanie zadań niemieszczących się w kompetencji gminy lub programów realizowanych przez organizacje jako kontraktowanie usług, bez jasnego powiązania tych programów czy usług z zadaniami gminy, powinno skutkować stwierdzeniem jej nieważności przez kolegium regionalnej izby obrachunkowej (I SA/Lu 31/2000). [/b]

W konsekwencji należy stwierdzić, że finansowanie z gminnego budżetu budowy (remontów) dróg wewnętrznych położonych na gruntach stanowiących własność osób trzecich może pociągać za sobą odpowiedzialność organów gminy za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Budowa, utrzymanie, czyli wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej, jak również ochrona i oznakowanie oraz zarządzanie drogą wewnętrzną zawsze należy do zarządcy terenu, na którym jest ona zlokalizowana, a w przypadku jego braku – do właściciela terenu (art. 8 ust. 2 ustawy o drogach publicznych).[/ramka]

[i]Autorka jest aplikantką radcowską w Kancelarii Prawnej Filipek & Kamiński sp.k.[/i]

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0E6C95869ED22484408482727AB4D420?id=163433]ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.)[/link] zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie dróg gminnych należy do zadań własnych gminy.

W tym celu gmina podejmuje najpierw uchwały przeznaczające określone tereny na budowę dróg w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, następnie nabywa własność tego gruntu dla takiego zamierzenia i podejmuje działania w celu budowy.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne