Tak wynika z [b]orzeczenia Sądu Najwyższego z 27 stycznia, które zapadło w poszerzonym składzie siedmiu sędziów (sygn. I UZP 12/ 09)[/b]. SN zajął się pytaniem prawnym Sądu Apelacyjnego w Łodzi dotyczącym roszczenia wdowy po renciście, która domagała się wyższego świadczenia od oddziału ZUS w Zduńskiej Woli.

Poszło o to, że mąż powódki od 1996 r. do 2005 r. był rencistą, ale lekarze orzecznicy ZUS doszli do wniosku, że jest zdolny do pracy, i odebrali mu prawo do tego świadczenia. Aż do śmierci, która nastąpiła niecały rok później, nie udało mu się tego prawa odzyskać.

Kiedy najbliżsi wystąpili do ZUS o rentę rodzinną, przyznano im to świadczenie liczone od starej i dość niskiej renty zmarłego. Odwołali się więc do sądu z żądaniem podwyżki. ZUS przyznał im świadczenie wyliczone od kwoty bazowej z 1996 r., kiedy to została po raz pierwszy obliczona renta zmarłego. Powołał się przy tym na art. 61 ustawy emerytalnej, który mówi, że prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy. Jako że renta rodzinna jest pochodną prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy zmarłego, ZUS przyznał im świadczenie mające za podstawę rentę z 1996 r. Członkowie rodziny żądali zaś obliczenia renty rodzinnej na nowo – z wykorzystaniem znacznie wyższych wskaźników obowiązujących w 2006 r. Podnieśli przy tym, że są przez przepisy gorzej traktowani niż osoby otrzymujące rentę po zmarłym, który przed śmiercią nie korzystał ze świadczenia z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd Najwyższy uznał jednak, że ZUS prawidłowo wykorzystał w tej sprawie art. 61 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=91389C360D7D9B2CDE60A8312BC32554?id=324468]ustawy emerytalnej[/link]. Renta rodzinna jest pochodną prawa zmarłego do świadczenia z tytułu niezdolności do pracy. [b]Jeśli pobierał on wcześniej rentę inwalidzką, to renta przysługująca rodzinie po jego śmierci powinna być liczona na podstawie tego właśnie świadczenia, czyli z wykorzystaniem starych, niższych kwot bazowych. [/b]

Przeliczenie tego świadczenia z wykorzystaniem wyższych kwot bazowych jest możliwe po spełnieniu dodatkowych przesłanek z ustawy emerytalnej. Części socjalnej – po przepracowaniu dodatkowych 30 miesięcy od przyznania świadczenia, a części stażowej – jeśli ubezpieczony wskaże do nowych obliczeń wyższe zarobki, jakie osiągnął na rencie.