Więzień pracujący w pełnym wymiarze ma prawo do minimum płacowego

Jeśli skazany świadczy pracę w całym wymiarze czasu pracy, nie powinien dostawać mniej, niż wynosi aktualne minimalne wynagrodzenie

Aktualizacja: 06.04.2010 04:30 Publikacja: 06.04.2010 03:00

Więzień pracujący w pełnym wymiarze ma prawo do minimum płacowego

Foto: Fotorzepa, Bartosz Jankowski

[b]Tak wynika z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=342873]wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 lutego 2010 r. (P 20/09; DzU nr 34, poz. 191)[/link].[/b]

Za niezgodny z ustawą zasadniczą TK uznał art. 123 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=438E15AE539945607662CCC3CD6D99D6?id=75003]kodeksu karnego wykonawczego[/link] (k.k.w.). Według tego przepisu wynagrodzenie skazanego powinno być ustalone w sposób zapewniający uzyskanie co najmniej połowy minimalnego wynagrodzenia przy przepracowaniu miesięcznego wymiaru czasu.

Przepis ten obowiązuje od 1 września 2003 r., wcześniej skazani, którym w okresie odbywania kary pozbawienia wolności wypłacano wynagrodzenie za pracę, nie mogli otrzymywać mniej, niż wynosiła minimalna płaca w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Zmiana obniżająca wysokość płacy uzasadniana była zmniejszeniem kosztów pracy skazanych ponoszonych przez pracodawców, a przez to zwiększeniem możliwości zatrudnienia skazanych, dla których nie ma pracy. Brano pod uwagę także to, że skazani nie ponoszą kosztów związanych z utrzymaniem w zakładzie karnym.

Do Trybunału Konstytucyjnego trafiło pytanie prawne skierowane przez gliwicki sąd rejonowy. Sąd ten zajmował się sprawą Andrzeja S., który odbywając karę więzienia, pracował przez dwa lata w firmie obuwniczej w Strzelcach Opolskich. Za swoją pracę otrzymywał wynagrodzenie niższe od minimalnego. Analizując sprawę, sąd powziął wątpliwość, czy przepisy obniżające zarobki więźniów są zgodne z konstytucją. A to dlatego, że różnicują wysokość wynagrodzenia za pracę ze względu na posiadanie statusu skazanego odbywającego karę pozbawienia wolności.

[wyimek][b]1315 zł[/b] wynosi minimalna płaca w 2010 r.[/wyimek]

Sąd rejonowy uznał, że niedopuszczalne jest ograniczenie skazanemu wysokości wynagrodzenia za pracę poniżej minimalnego wynagrodzenia ustalonego w drodze ustawy. Utrzymywał, że art. 123 k.k.w. niezasadnie pozostawia dyrektorom zakładów karnych swobodę określenia wysokości wynagrodzenia przysługującego zatrudnionym skazanym, z pominięciem stawki wynagrodzenia minimalnego przysługującego pracownikom.

Z kolei zdaniem przedstawiciela prokuratora generalnego ustawa o minimalnym wynagrodzeniu odnosi się jedynie do osób zatrudnianych na podstawie umowy o pracę, tymczasem więźniowie pracują w oparciu o skierowanie do pracy.

TK przyznało, że kwestionowany przepis nie spełnia kryteriów dopuszczalnego różnicowania podobnych podmiotów i narusza konstytucyjną zasadę równości. TK przypomniał, że ustawodawca ma pełną swobodę w zakresie ustalania poziomu minimalnego wynagrodzenia. Ale nie oznacza to, że może pozbawić zatrudnionych możliwości zaspokojenia ich podstawowych potrzeb. Wynagrodzenie nie może być ustalane na dowolnie niskim poziomie. Z tego też względu wprowadza się przepisy o minimalnym wynagrodzeniu.

Orzekł, że art. 123 § 2 zd. 1 k.k.w. w zakresie, w jakim zawiera słowo „połowy”, jest niezgodny z art. 32 oraz z art. 65 ust. 4 w zw. z art. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=750DA9AA6A9D871BFDD2C15C51E1CFAB?n=1&id=71646&wid=192618]konstytucji[/link]. Przepis ten w powyższym zakresie straci moc obowiązującą z upływem 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw, czyli przestanie obowiązywać po 9 marca 2011 r.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo