Emerytura nie może być z przymusu

Osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę Taką uchwałę podjął wczoraj Sąd Najwyższy w poszerzonym składzie

Publikacja: 22.01.2009 07:19

Emerytura nie może być z przymusu

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński Kub Kuba Kamiński

[b]Była to odpowiedź na pytanie prawne skierowane przez rzecznika praw obywatelskich (sygn. II PZP 13/08).[/b]

[srodtytul]Pytanie rzecznika[/srodtytul]

RPO zapytał: czy osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury może stanowić wyłączną przesłankę rozwiązania za wypowiedzeniem stosunku pracy z pracownikiem – kobietą lub mężczyzną – i nie oznacza dyskryminacji pracownika ze względu na płeć i wiek (art. 113 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]kodeksu pracy[/link])?

Janusz Kochanowski podziela pogląd, że osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie uzasadnia samoistnie wypowiedzenia umowy o pracę. Jego zdaniem takie założenie prowadzi do tego, że nie poddaje się szczegółowemu badaniu innych okoliczności towarzyszących wypowiedzeniu o charakterze indywidualnym.

SN zauważył, że nasz ustawodawca nie skorzystał z możliwości, jaką stwarza dyrektywa z 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zatrudnianiu i pracy. Chodzi o możliwość wprowadzenia przez poszczególne państwa mechanizmów łagodzących rygoryzm i odstępujących od zasady niedyskryminowania pracowników ze względu na wiek. Sejm nie wprowadził do kodeksu pracy czy innej ustawy szczególnych przepisów, które zwalniania osób w wieku emerytalnym nie traktowałyby jako formy dyskryminacji ze względu na ochronę rynku pracy czy w imię prowadzenia własnej polityki zatrudnienia.

[srodtytul]Przepisy i orzecznictwo[/srodtytul]

Zatem SN odpowiadał na pytanie na podstawie obecnego stanu prawnego. Skoro w art. 183a k.p. i w następnych nie ma szczególnych wyłączeń w zakresie odmiennego traktowania osób, które osiągnęły wiek emerytalny, to trzeba uznać, że wypowiedzenie umowy tylko z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego jest zakazaną dyskryminacją.

– Uchwała SN wpisuje się w dominujący w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu nurt, zgodne z którym osiągnięcie wieku emerytalnego nie jest wystarczającą przesłanką wypowiedzenia stosunku pracy – mówi dr hab. Leszek Mitrus z Katedry Prawa Pracy Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Najprawdopodobniej jeszcze w tym roku zapadnie kolejne ważne rozstrzygnięcie w kwestii wieku emerytalnego. Tym razem na wniosek RPO Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozstrzygnie, czy zróżnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn nie narusza konstytucyjnej zasady równości obywateli.

[ramka][b]Komentuje Lesław Nawacki z zespołu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego w Biurze RPO[/b]

Skutki tej uchwały są korzystne dla pracowników. Pracodawca co prawda będzie mógł zwolnić osobę w wieku emerytalnym, jednak swoją decyzję będzie musiał uzasadnić rzeczywistymi przyczynami. Sam wiek emerytalny nie może być przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie. W przeciwnym razie, gdy spór trafi do SN, jest duże prawdopodobieństwo, że pracownik go wygra. Pracodawca będzie zatem musiał podać jeszcze inny powód uzasadniający rozstanie, np. kłopoty ekonomiczne przedsiębiorstwa powodujące konieczność redukcji zatrudnienia. Wtedy wiek emerytalny i nabycie prawa do świadczeń może być jednym z kryteriów branych pod uwagę przy typowaniu pracowników do zwolnienia. [/ramka]

[b]Była to odpowiedź na pytanie prawne skierowane przez rzecznika praw obywatelskich (sygn. II PZP 13/08).[/b]

[srodtytul]Pytanie rzecznika[/srodtytul]

Pozostało jeszcze 96% artykułu
Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem