Zarządca i kierownik nie odpowiadają za składki

Osoby te są jedynie przedstawicielami ustawowymi przedsiębiorstwa państwowego. Dlatego ZUS nie może ich obciążyć odpowiedzialnością za nieodprowadzone należności na ubezpieczenia społeczne

Aktualizacja: 28.10.2009 07:10 Publikacja: 28.10.2009 05:20

Zarządca i kierownik nie odpowiadają za składki

Foto: Fotorzepa, Dariusz Majgier DM Dariusz Majgier

Takie wnioski wynikają z [b]uchwały Sądu Najwyższego z 13 października 2009 r. (II UZP 9/09)[/b]. SN zajmował się sprawą, w której ZUS zażądał zapłaty zaległych składek od Ryszarda B., pełniącego w okresie od marca do listopada 2002 r. na przemian funkcję kierownika tymczasowego i zarządcy komisarycznego w przedsiębiorstwie państwowym postawionym w stan likwidacji. Powołanie zarządu komisarycznego jest – zgodnie z art. 65 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166429]ustawy z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (DzU z 2002 r. nr 112, poz. 981 ze zm.)[/link] – podyktowane prowadzeniem działalności gospodarczej ze stratą. Z kolei kierownika tymczasowego, w myśl art. 35 tej ustawy, powołuje się w związku ze zmianami na stanowisku dyrektora.

[srodtytul]Administrują, ale...[/srodtytul]

Tak było i w tym wypadku. Już po wykreśleniu firmy z rejestru ZUS upomniał się o niezapłacone w 2003 r. składki na ubezpieczenia społeczne. Gdy sprawa trafiła do sądu okręgowego, ten uznał, że Ryszard B. nie ponosi odpowiedzialności za te zaległości. ZUS odwołał się od tego wyroku, dowodząc, że art. 116 i 166a ordynacji podatkowej, które dają podstawę do żądania spłaty zaległych składek, nie powinny być interpretowane literalnie, jak dokonał tego sąd okręgowy, tylko z wykorzystaniem wykładni celowościowej i funkcjonalnej. Powołał się także na [b]wyrok SN z 8 lipca 2008 r. (II UK 341/07)[/b], w myśl którego odpowiedzialność – zgodnie z art. 116 ordynacji podatkowej – ponosi także były członek zarządu ustanowiony likwidatorem spółki.

Sąd apelacyjny nabrał wątpliwości w tej sprawie i zdecydował się skierować pytanie prawne do Sądu Najwyższego. Chodziło o to, czy jako organy zarządzające podmiotem gospodarczym, które w myśl art. 116a ordynacji przejmują na siebie odpowiedzialność za niezapłacone składki, mogą zostać potraktowane także te osoby, które faktycznie zarządzają takim przedsiębiorstwem i reprezentują je na zewnątrz.

[srodtytul]...nie jako organ przedsiębiorstwa[/srodtytul]

Sąd Najwyższy sprzeciwił się rozciąganiu odpowiedzialności także na te stanowiska.

– Zaległe składki to należności publicznoprawne, w związku z tym obowiązkiem ich uregulowania może być obciążona jedynie osoba wymieniona w ustawie – stwierdziła w uzasadnieniu do uchwały Jolanta Strusińska-Żukowska, sędzia SN.

SN przypomniał, że odpowiedzialność osób trzecich za niezapłacone składki ma charakter gwarancyjny. Nie zależy bowiem od winy. Niepotrzebny jest także związek przyczynowy między powstaniem zaległości i winą osób trzecich, które muszą je później uregulować. Jest to więc odpowiedzialność bardzo surowa. Dlatego też przepisy trzeba interpretować ściśle. Art. 116a ordynacji podatkowej, który ustanawia odpowiedzialność osób trzecich za zaległości, stanowi wyraźnie, że ponoszą ją solidarnie wyłącznie członkowie organów zarządzających tymi podmiotami.

Zgodnie z art. 30 ustawy o przedsiębiorstwach państwowych organami takich podmiotów są ogólne zebrania pracowników, rady pracownicze a także dyrektor przedsiębiorstwa. Z tych trzech tylko dyrektor przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 32 tej ustawy, jest organem zarządzającym. Natomiast kierownik tymczasowy i zarządca komisaryczny nie są organami takiego przedsiębiorstwa, a jedynie jego przedstawicielami ustawowymi.

Takie wnioski wynikają z [b]uchwały Sądu Najwyższego z 13 października 2009 r. (II UZP 9/09)[/b]. SN zajmował się sprawą, w której ZUS zażądał zapłaty zaległych składek od Ryszarda B., pełniącego w okresie od marca do listopada 2002 r. na przemian funkcję kierownika tymczasowego i zarządcy komisarycznego w przedsiębiorstwie państwowym postawionym w stan likwidacji. Powołanie zarządu komisarycznego jest – zgodnie z art. 65 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166429]ustawy z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (DzU z 2002 r. nr 112, poz. 981 ze zm.)[/link] – podyktowane prowadzeniem działalności gospodarczej ze stratą. Z kolei kierownika tymczasowego, w myśl art. 35 tej ustawy, powołuje się w związku ze zmianami na stanowisku dyrektora.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów