Zmniejszenie podstawy opodatkowania

[b]Tak orzekł WSA w Bydgoszczy 25 sierpnia 2010 r. (I SA/Bd 473/10).[/b]

Spółka często nie uzyskuje od kontrahentów potwierdzenia otrzymania wystawionych przez siebie kopii faktur korygujących wielkość sprzedaży.

We wniosku o wydanie interpretacji przepisów podatkowych pytała, za który okres ma prawo zmniejszyć podstawę opodatkowania zgodnie z art. 29 ust. 4a i 4c [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]. Przepisy te pozwalają na zmniejszenie obrotu o kwotę wynikającą z dokonanych korekt faktur VAT a w konsekwencji na obniżenie podatku należnego.

Według spółki naruszają one zasadę neutralności i proporcjonalności podatku VAT oraz art. 90 112 dyrektywy. Przepisy unijne określają, że w razie konieczności korekty podstawy opodatkowania jest ona obniżana na warunkach określonych przez państwa członkowskie. Niemniej nie ma podstaw, aby twierdzić, że mają one w tym względzie pełną dowolność określania tych zasad.

W szczególności regulacje unijne nie przewidują konieczności posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę w celu skorzystania z prawa do obniżenia podatku należnego. Zdaniem spółki miała ona zatem prawo do zmniejszenia podstawy opodatkowania za okres, w którym wystawiła fakturę korygującą, również w razie braku potwierdzenia odbioru korekty.

Organ podatkowy uznał to stanowisko za błędne. Wskazał, że w przypadku faktur korygujących zmniejszających obrót rozliczenie powinno nastąpić zasadniczo w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik uzyska takie potwierdzenie od nabywcy.

Dzięki temu obniżenie kwot podatku należnego sprzedawcy będzie zsynchronizowane z obniżeniem kwot podatku naliczonego u nabywcy i nie dojdzie do nieuzasadnionej obniżki podstawy opodatkowania.

Sąd uchylił zaskarżoną interpretację i przyznał rację spółce. W opinii WSA warunek posiadania potwierdzenia powoduje nałożenie na podatnika nadmiernie uciążliwego obowiązku warunkującego obniżenie podatku należnego, przez co przepis ten narusza zasadę proporcjonalności.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Norbert Wasilewski, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Omawiany wyrok jest pozytywny dla podatników. Poszerza katalog orzeczeń sądów administracyjnych potwierdzających niezgodność przepisów warunkujących możliwość obniżenia VAT należnego od posiadania potwierdzenia odbioru faktury przez nabywcę z podstawowymi unijnymi zasadami opodatkowania VAT, neutralności i proporcjonalności.

W rezultacie stanowi dodatkowy argument przemawiający za obroną stanowiska, że uzyskanie takich potwierdzeń nie jest konieczne, aby móc obniżyć kwotę VAT należnego po wystawieniu faktur korygujących.

Ma to szczególnie duże znaczenie, gdy uzyskanie potwierdzeń jest niemożliwe z przyczyn niezależnych od wystawcy faktur (np. ze względu na niechęć odsyłania ich przez nabywców, celowe działanie nabywcy umożliwiające mu uniknięcie obniżania podatku naliczonego, wystawienie faktur firmom nieistniejącym czy też nieprawidłowości po stronie poczty).

Z obserwacji orzecznictwa dotyczącego tej kwestii wynika, że stanowiska sądów były podzielone.

Do tej pory podobnie wypowiedziały się: [b]WSA w Warszawie (III SA/Wa 742/09, III SA/Wa 1255/09), we Wrocławiu (I SA/Wr 594/10) oraz w Krakowie (I SA/Kr 173/10)[/b].

W części wyroków sądy administracyjne stwierdziły natomiast, że nie dopatrzyły się niezgodności w przepisach dotyczących rozliczania faktur korygujących z regulacjami unijnymi[b] (tak np. WSA w Lublinie, I SA/LU 886/09, i WSA w Poznaniu, I SA/Po 632/09). Co zaskakujące, także WSA w Warszawie i w Krakowie w innych aniżeli wskazane wyżej wyrokach (tj. III SA/Wa 2111/09 oraz I SA/Kr 1413/09)[/b] także uznały, że nie ma podstaw, aby uznać art. 29 ust. 4a za naruszający 112 dyrektywę.

Konieczne będzie więc śledzenie, w którym kierunku pójdzie dalsza praktyka sądów administracyjnych i organów podatkowych. Jednocześnie, ze względu na rozbieżności w orzecznictwie, zastosowanie rozwiązania polegającego na rozliczaniu faktur korygujących bez monitorowania otrzymywania potwierdzeń od nabywców (np. na podstawie daty wystawienia tych faktur jak w wypadku skarżącej spółki) wydaje się ryzykowne.