Prawa pracy wiążą nowego pracodawcę - prawo UE

Przejmujący w dalszym ciągu przestrzega warunków pracy uzgodnionych w układach zbiorowych, w takim samym zakresie w jakim wiązały zbywającego, do momentu rozwiązania lub wygaśnięcia układów zbiorowych lub do czasu wejścia w życie lub zastosowania innych układów zbiorowych.

Ivana Scattalon, zatrudniona przez gminę Scorzè (Włochy) w charakterze woźnej w szkołach publicznych świadczyła w latach 1980?1999 pracę jako członek personelu administracyjnego, technicznego i pomocniczego (ATA) jednostek samorządu terytorialnego. W 2000 r. została ona włączona w szeregi personelu pomocniczego i zaszeregowana w ramach tabeli płac państwowego personelu pomocniczego na szczeblu, który odpowiadał 9-letnimu stażowi pracy. Z uwagi na fakt, że Ministero dell'Istruzione, dell'Università et della Ricerca (ministerstwo edukacji, szkolnictwa wyższego i badań naukowych, zwane dalej „Ministero") nie uwzględniło jej niemalże 20-letniego stażu pracy w gminie Scorzè i ponieważ uznała ona, że jej wynagrodzenie uległo istotnemu obniżeniu, I. Scattolon wniosła do Tribunale di Venezia (Włochy) skargę mającą na celu uznanie całości wspomnianego stażu pracy.

Sąd ten zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy przepisy prawa Unii dotyczące ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstwa mają zastosowanie do przejęcia przez organ publiczny państwa członkowskiego personelu zatrudnionego przez inny organ publiczny.

W przypadku udzielenia na to pytanie odpowiedzi twierdzącej, sąd włoski zwrócił się również o ustalenie, czy w celu obliczenia wynagrodzenia pracowników podlegających przejęciu w rozumieniu tej dyrektywy, przejmujący powinien uwzględnić staż pracy tych pracowników u zbywającego.

Trybunał stwierdził na wstępie, że przejęcie przez organ publiczny państwa członkowskiego personelu zatrudnionego przez inny organ publiczny, który świadczy na rzecz szkół usługi pomocnicze obejmujące w szczególności czynności z zakresu konserwacji pomieszczeń i pomocy administracyjnej, stanowi przejęcie przedsiębiorstwa, jeżeli personel ten tworzy zorganizowaną grupę pracowników, podlegających ochronie jako pracownicy na mocy prawa krajowego tego państwa członkowskiego.

Odnosząc się następnie do obliczenia wynagrodzenia przejmowanych pracowników, Trybunał uznał, że jeżeli przejmujący ma prawo z dniem przejęcia stosować warunki pracy przewidziane w obowiązującym go układzie zbiorowym, w tym warunki dotyczące wynagrodzeń, zasady płacowego zaszeregowania przejmowanych pracowników winny być zgodne z celem przepisów prawa Unii w dziedzinie ochrony praw przenoszonych pracowników, który co do zasady polega na zapobieżeniu pogorszeniu ? z samego tylko powodu przejęcia ? sytuacji pracowników, których dotyczy przejęcie, w stosunku do ich sytuacji wcześniejszej.

Trybunał podkreślił, że w niniejszej sprawie, zamiast uznać ten staż w pełni i jako taki, Ministero obliczyło dla każdego przejmowanego pracownika „fikcyjny" staż pracy, determinujący warunki wynagrodzenia stosowane następnie wobec przejętych pracowników. Zważywszy, że wykonywane przed przejęciem obowiązki w szkołach publicznych przez personel pomocniczy jednostek samorządu terytorialnego były podobne a nawet identyczne jak obowiązki wykonywane przez personel pomocniczy zatrudniony przez Ministero, staż nabyty u zbywającego przez członka przenoszonego personelu pomocniczego mógł zostać uznany za równorzędny ze stażem uzyskanym przez członka personelu pomocniczego posiadającego taki sam profil i zatrudnionego przed przejęciem przez Ministero.

W konsekwencji Trybunał uznał, że jeżeli przejęcie prowadzi do natychmiastowego zastosowania do przejmowanych pracowników układu zbiorowego obowiązującego przejmującego, a warunki wynagrodzenia przewidziane w tym układzie są w szczególności związane ze stażem pracy, prawo Unii sprzeciwia się, aby wynagrodzenie przejmowanych pracowników w stosunku do ich sytuacji bezpośrednio poprzedzającej przejęcie zostało znacząco obniżone z uwagi na fakt, że staż pracy nabyty przez nich u zbywającego, odpowiadający stażowi pracy uzyskanemu przez pracowników przejmującego, nie został uwzględniony przy ich początkowym zaszeregowaniu w strukturach tego ostatniego. Sąd krajowy powinien zbadać, czy w ramach przejęcia, którego dotyczy postępowanie przed tym sądem, doszło do takiego obniżenia wynagrodzenia. Zważywszy, że przejęcie, którego dotyczy niniejsza sprawa, doprowadziło w innych sprawach wniesionych przez współpracowników I. Scattolon do wydania przez Corte suprema di cassazione (Sąd kasacyjny) wyroków, a następnie uchwalenia ustawy określającej w stosunku do ogółu przejętych pracowników zasady przejęcia odmienne od zasad określonych w przytoczonych wyrokach, Tribunale di Venezia zmierzał również do uzyskania odpowiedzi na pytanie dotyczące zgodności tej ustawy z ogólnymi zasadami prawa, takimi jak zasada skutecznej ochrony sądowej i zasada pewności prawa.

Jako że kwestia ta została rozstrzygnięta w międzyczasie przez Europejski Trybunał Praw Człowieka (wyrok z dnia 7 czerwca 2011 r. w sprawie Agrati i in. przeciwko Włochom), Trybunał orzekł, mając na względzie odpowiedzi udzielone na pozostałe pytania prejudycjalne, iż nie jest konieczne dokonanie oceny sprawy w świetle ogólnych zasad prawa.

Prawo pracy Finanse w Firmie Orzecznictwo Sądów i Trybunałów