Aleksander Kappes, Jacek Skrzydło: Trybunał Konstytucyjny sięgnął bruku

Ocenę postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 28 stycznia 2020 roku „w sprawie tymczasowego uregulowania kwestii spornej" niech poprzedzi uwaga historyczna. W 1801 roku Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał wyrok w słynnej sprawie Marbury v. Madison. Wyrok ten słusznie uchodzi za jeden z pomników prawa, gdyż to dzięki wyrafinowanej argumentacji ówczesnego Prezesa Sądu Najwyższego – Johna Marshalla zapoczątkowana została koncepcja sądowej kontroli konstytucyjności prawa. A sprawa dotyczyła tzw. Midnight appointments - nocnych nominacji sędziowskich dokonanych tuż przed odejściem prezydenta J. Adamsa z urzędu, który „wyręczył" w tym swego następcę – T. Jeffersona. Rozstrzygnięcie już wtedy budziło kontrowersje z uwagi na czytelny konflikt między władzami: ustawodawczą i wykonawczą z jednej strony a sądowniczą z drugiej. Wysokie kwalifikacje oraz horyzonty intelektualne Johna Marshalla pozwoliły wtedy trzeciej władzy wyjść z konfliktu obronną ręką, a sformułowane ponad 200 lat temu doktryny konstytucyjne nadal obowiązują. Jeżeli przywołujemy judykat amerykańskiego Sądu Najwyższego sprzed 200 lat w związku z postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 stycznia 2020 roku, to po to, by pokazać, że kwestie dotyczące sądownictwa są nierozerwalnie związane z ustawą zasadniczą w państwie oraz jak wiele zależy od indywidualnych przymiotów sędziów, w szczególności ich gotowości do obrony niezależności sądów. I jeszcze dwie istotne kwestie: skład amerykańskiego SN był zgodny z Konstytucją USA i nie było wątpliwości co do prawidłowości obsady stanowiska Prezesa SN przez Johna Marshalla.