Waldemar Gontarski: Jak Luksemburg wystraszył się Karlsruhe i pozwala dyskryminować sędziów niemieckich

W sprawie polskiej reformy sądownictwa wszystko jeszcze przed nami. Jak podaje przykład niemiecki, najważniejszy jest dialog miedzy Trybunałem Sprawiedliwości UE a krajowym Trybunałem Konstytucyjnym.

Publikacja: 03.03.2020 16:43

Waldemar Gontarski: Jak Luksemburg wystraszył się Karlsruhe i pozwala dyskryminować sędziów niemieckich

Foto: Adobe Stock

Sędzia niemiecki (wraz z urzędnikami niemieckimi) w postępowaniu przed sądem niemieckim dochodził naruszenia prawa o wynagrodzeniu wskazując na dyskryminację ze względu na wiek. Sąd niemiecki skierował zapytanie prejudycjalne do TSUE. W wyroku z dnia 19 czerwca 2014 r., Specht i in. (od C 501/12 do C 506/12, C 540/12 i C 541/12, EU:C:2014:2005), a także z dnia 9 września 2015 r., Unland (C 20/13, EU:C:2015:561) Trybunał orzekł, że art. 2 i art. 6 ust. 1 dyrektywy 2000/78 stoją na przeszkodzie środkowi krajowemu, na mocy którego w ramach każdej grupy zaszeregowania stopień wynagrodzenia zasadniczego urzędnika lub sędziego jest ustalany, w chwili zatrudnienia, na podstawie jego wieku.

W wyniku implementacji wyroku TSUE ustawodawca landowy w dwóch ustawach przyjętych, odpowiednio, w dniu 18 grudnia 2015 r. i 8 grudnia 2016 r., wprowadził wyrównanie wynagrodzenia mające zastosowanie od 2008 r. do wszystkich urzędników i sędziów zatrudnionych w jego służbach. W odniesieniu do okresu do dnia 31 marca 2011 r. włącznie wspomniane wyrównanie zostało dokonane do wysokości odsetka wynagrodzenia zasadniczego, jakie urzędnicy i sędziowie faktycznie pobierali w każdym z rozpatrywanych lat na mocy dawnej ustawy federalnej w sprawie wynagrodzeń urzędników.

W takiej sytuacji niemiecki sąd powziął wątpliwości, czy implementacja wyroku Trybunału jest prawidłowa i skierował w tej sprawie kolejne zapytanie do Luksemburga. Sąd odsyłający dąży do ustalenia, w pierwszej kolejności, czy podwyższenie z mocą wsteczną wynagrodzeń sędziów i urzędników w odniesieniu do okresu od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 marca 2011 r. nie skutkuje kolejną dyskryminacją ze względu na wiek, mając na względzie, że to podwyższenie odpowiada odsetkowi wynagrodzenia zasadniczego pobieranego na mocy dyskryminującego zaszeregowania na dany stopień, dokonanego zgodnie z dawną ustawą federalną w sprawie wynagrodzeń urzędników.

Trybunał Sprawiedliwości w dniu 27 lutego br. w odniesieniu do w kwestii dyskryminacji wydał korzystny dla prawodawcy niemieckiego wyrok, rozstrzygając w sentencji (pkt 1), iż „artykuły 2 i 6 dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy należy interpretować w ten sposób, że przepisy te nie stoją na przeszkodzie środkowi przyznającemu urzędnikom i sędziom – w celu zapewnienia im odpowiedniego wynagrodzenia – wyrównanie wynagrodzenia do wysokości odsetka wynagrodzenia zasadniczego, jakie poprzednio pobierali, zwłaszcza zgodnie ze stopniem wynagrodzenia zasadniczego ustalonego na podstawie ich wieku w odniesieniu do każdej z grup zaszeregowania w chwili ich zatrudnienia, jeżeli środek ten odpowiada konieczności zapewnienia ochrony praw nabytych w kontekście charakteryzującym się w szczególności zarówno wysoką liczbą urzędników i sędziów, których dotyczy, jak i brakiem ważnego systemu odniesienia, oraz nie skutkuje utrwaleniem w czasie odmiennego traktowania ze względu na wiek" – spraw połączone od C 773/18 do C 775/18, EU:C:2020:125.

Słowem, dyskryminacja sędziów ze względu na wiek jest możliwa, byleby nie była „utrwalona w czasie".

Dlaczego TSUE nie zastosował w tej sprawie swojego wyroku dotyczącego wynagrodzenia sędziów portugalskich, stosowanego w sprawach polskiej reformy sądownictwa. Otóż w sprawie polskiej reformy Trybunał, w ślad za sporządzanymi w j. angielskim opiniami rzecznika generalnego Tanczewa, posługuje się błędnym tłumaczeniem angielskiej wersji wyroku portugalskiego zawierającej w związku z tym błędną wykładnię art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE (W. Gontarski, Błędnie przetłumaczony wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie sędziów portugalskich jako podstawa prawna wyroku w sprawie polskiego Sądu Najwyższego. Glosa do wyroku TS z dnia 24 czerwca 2019 r., C-619/18, Lex (https://sip.lex.pl/komentarze-i-publikacje/glosy/blednie-przetlumaczony-wyrok-trybunalu-sprawiedliwosci-w-sprawie-386236380).

Co istotne, 30 lipca ub.r. Federalny Trybunał (Sąd) Konstytucyjny w Karlsruhe orzekł, ze Niemcy nie wykonają wyroku TSUE, jeśli ten będzie oparty na arbitralnej wykładni art. 19 ust 1 akapit drugi (W. Gontarski, Karlsruhe blokuje Luksemburg i Brukselę).

Oczywiście powstaje pytanie, czy Karlsruhe zbyt silnie nie zablokował Luksemburga, skoro teraz sędziowie niemieccy na mocy wyroku TSUE mogą być dyskryminowani.

Opinie Prawne
Mirosław Wróblewski: Ochrona prywatności i danych osobowych jako prawo człowieka
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Święczkowski nie zmieni TK, ale będzie bardziej subtelny niż Przyłębska
Opinie Prawne
Ewa Szadkowska: Biznes umie liczyć, niech liczy na siebie
Opinie Prawne
Michał Romanowski: Opcja zerowa wobec neosędziów to początek końca wartości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Komisja Wenecka broni sędziów Trybunału Konstytucyjnego