Używam tego małżeńskiego porównania, gdyż w unijnym przedsięwzięciu jest element emocjonalny, dla wielu to wizja na życie, w tym nawet w jednym państwie.
Chociaż traktat lizboński stanowi, że Unia nie jest państwem, że nie ma flagi państwowej ani hymnu, paneuropejskie ciągoty obok biurokracji brukselskiej niepokoiły obstających przy narodowych państwach. Po Brexicie federalistyczna wizja Europy trafi chyba na półkę, jednak pierwsze informacje ze starej Europy pokazują, że niekoniecznie, że zwolennicy centralizacji nie odpuścili.
Unia może być więc targana sporami większymi nawet niż dotychczasowe. Miejmy nadzieję, że zimny prysznic z Brexitu może mieć też dobre strony, że zaczniemy rozsądniej patrzeć na Unię i prawo unijne z jednej strony, a cieplej na państwo polskie.
Jeśli chodzi o unijne prawo w praktyce, w życiu, to chociaż implementowano ogromną liczbę regulacji, w sądach pojawia się ono rzadko. Niektórzy mówią, że polskie prawo już je wchłonęło. Natomiast implementacja unijnego prawa, dyrektyw, przyczyniała się do rozmnożenia w Polsce przepisów, obniżenia ich jakości i wprowadzenia zupełnie zbędnych. Doskonałym przykładem była pochopna eliminacja na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną zielonych strzałek skrętu w prawo, by po jakiś czasie je przywrócić.
Z pewnością możemy więc oczekiwać bardziej krytycznego wdrażania unijnych przepisów i pomysłów. Poważnej zmiany należy natomiast oczekiwać w traktowaniu państwa polskiego, zwłaszcza przez klasę polityczną. Jasno widać, że nie jest ono ani etapem w drodze do Unii, ani kwasisamorządem, niczym stan czy województwo. Tym bardziej że nie ma żadnej gwarancji, że unijny parasol będzie nad Polską roztoczony. Jeśli wyszli Anglicy, mogą też wyjść Francuzi, albo zamknąć się w mini-Unii. A każdy naród i każde społeczeństwo potrzebuje państwa.