Zmiany w procedurze cywilnej umożliwiające utrwalanie przebiegu posiedzeń sądowych spowodowały w środowisku sędziów szeroką dyskusję nad ich skutkami. W ogniu krytyki ginie najważniejszy aspekt sprawy – interes stron postępowania i ich prawo do w pełni jawnego procesu.
W Sądzie Okręgowym we Wrocławiu system nagrywania jawnych posiedzeń sądowych był intensywnie testowany od listopada 2011 r. Nagrywane były rzeczywiste, a nie symulowane, rozprawy. W tym czasie nagrano i poddano analizie ponad 100 rozpraw. Od marca 2012 r. rozprawy są nagrywane w wydziałach Cywilnym i Gospodarczym Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Praktyczne doświadczenie w prowadzeniu rzeczywistych rozpraw w sprawach cywilnych i uzyskane w ten sposób doświadczenie ukazuje wiele pozytywnych skutków wprowadzenia zapisu obrazu i dźwięku na salach rozpraw.
Przede wszystkim jawność
Wprowadzenie zapisu posiedzeń jawnych powoduje pełną i rzeczywistą jawność postępowania. Nagranie posiedzenia jawnego powoduje, że strony postępowania mają pewność utrwalenia rzeczywistego przebiegu rozprawy i utrwalenia rzeczywistych pełnomocników oraz zeznań świadków. W przypadku wątpliwości co do rzeczywistego przebiegu rozprawy lub co do treści składanych oświadczeń lub zeznań wystarczy odtworzyć nagranie i wszystkie wątpliwości zostają rozwiane. Spowoduje praktyczne wyeliminowanie, częstych w obecnej praktyce, wniosków o sprostowanie lub uzupełnienie protokołu. Ustawodawca, kierując się tym postulatem, w art. 160 § 2 k.p.c. uznał, że zapis dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia jawnego nie podlega sprostowaniu.
Nagrywanie rozprawy jest istotne także z punktu wiedzenia kształtowania wizerunku sądu i sędziów. Nagranie rozprawy z pewnością chroni także sędziów przed pomówieniami o stronniczość lub nieprawidłowe prowadzenia sprawy, a także wyeliminuje nieuzasadnione wnioski o wyłączenie sędziego.
