Melchior Wańkowicz napisał w „Karafce La Fontaine’a”, że „głupota to wspaniały dar Boży, ale nie należy go nadużywać”. Miał mistrz Melchior rację, choć pewnie – pisząc to wiele dziesięcioleci temu – nie przypuszczał, jak użyteczna będzie głupota w polityce. Nie chodzi mi bynajmniej o popisy politycznych, a nawet naukowych głupków, jakich pełno zarówno w prasie, jak i na sejmowej trybunie czy partyjnych wiecach bądź – jak się dziś powiada – piknikach rodzinnych z darmową kiełbasą. Tak było przed drugą wojną światową, potem w emigracyjnym „Londyniszczu”, w USA i wreszcie za komuny, której wielki reporter pod koniec życia zaznał. Nie inaczej jest dzisiaj.
Ale najbardziej użyteczna jest głupota masowa, wykorzystywana przez politycznych szalbierzy do partyjnych celów. Tak było w PRL-u, gdy jeszcze za życia Wańkowicza „zachodnioniemieccy rewizjoniści” z ziomkostw Gdańszczan albo Górnoślązaków wykorzystywani byli jako uzasadnienie pobytu sowieckich dywizji w Polsce, bo tylko one – wedle komunistycznej propagandy – potrafiły ocalić nas przed szwabskimi łapami wyciągniętymi po piastowskie ziemie. Tak było też, gdy ta propaganda sięgała po Żydów, jeśli pojawiały się trudności, nie tylko w 1968 roku; słusznie August Bebel jeszcze przed pierwszą wojną światową nazwał antysemityzm „socjalizmem idiotów”.
Czytaj więcej
Minęło zaledwie kilka dni od ogłoszenia – przy użyciu odpowiedniego suspensu – referendalnych pytań przez czołowych polityków Prawa i Sprawiedliwości. I co? Właśnie: niewiele.
Stare lęki antyniemieckie użyteczne są i dzisiaj, gdy poczciwego Manfreda Webera, szefa Europejskiej Partii Ludowej, skupiającej partie chadeckie (z Polski Platformę Obywatelską i Polskie Stronnictwo Ludowe), przedstawia się jako złowrogiego Niemca dybiącego na naszą suwerenność. Wyegzorcyzmujemy go więc uchwałą sejmową!
Nie inaczej z niedawno uchwalonymi pytaniami referendalnymi. Tylko głupota może uwierzyć, że są u nas ugrupowania dążące do demontażu płotu na granicy z Białorusią, wyprzedaży „majątku narodowego” w obce ręce, podwyższenia wieku emerytalnego i wpuszczenia tysięcy nielegalnych emigrantów marzących o gwałceniu polskich kobiet. Ale głupota pozostaje siłą potężną i wiele z jej pomocą można osiągnąć, o czym dobrze wiedzą partyjni spryciarze.
