Proces przed Trybunałem jest szybki

Komisję tworzą wybrane przez Sejm posłowie – jej skład stanowi zatem z reguły odzwierciedlenie aktualnego układu sił w tej izbie. Wbrew pozorom Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej nie jest ciałem fasadowym – wręcz przeciwnie, przepisy przyznają jej uprawnienia i narzędzia, za pomocą których może dokonywać samodzielnych ustaleń. Przykładowo Komisja może zwracać się do organów władzy lub innych podmiotów z żądaniem udzielenia pisemnych wyjaśnień lub przedłożenia określonych dokumentów, jak również może zlecić przeprowadzenie niektórych czynności wyjaśniających prokuratorowi generalnemu lub Najwyższej Izby Kontroli. Podsumowaniem prac Komisji jest uchwalane przez nią pisemne sprawozdanie, w którym rekomenduje ona Sejmowi bądź pociągnięcie danej osoby do odpowiedzialności przed Trybunałem bądź umorzenie postępowania. Co istotne, nawet jeżeli Komisja opowie się za umorzeniem postępowania, to mniejszość jej członków ?i tak może wystąpić z wnioskiem odmiennym, który to wniosek załącza się do sprawozdania Komisji. Sprawozdanie trafia do Sejmu, który – niezależnie od tego, jakie wnioski sformułowała Komisja, głosuje nad pociągnięciem do odpowiedzialności osoby, której sprawa dotyczy.

Nie da się jednak pociągnąć do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu bez zgody większości parlamentarnej?

Nie da się. Do procesu przed TS można przystąpić tylko wtedy, gdy za takim rozwiązaniem opowie się bezwzględna większość co najmniej połowy ustawowej liczby posłów; ?w przeciwnym razie postępowanie ulega umorzeniu. Choć zatem Komisja ma możliwości, by dogłębnie zbadać sprawę przed skierowaniem jej do TS, to i tak ostateczna decyzja o postawieniu danej osoby w stan oskarżenia należeć będzie do sejmowej większości. W praktyce nie da się więc pociągnąć kogoś do odpowiedzialności przed tym Trybunałem, gdy nie ma ku temu odpowiedniej woli politycznej.

Gdy taką wolę uda się uzyskać...

Wtedy sprawa trafia do Trybunału, a ten wszczyna postępowanie, poza pewnymi odmiennościami jest to nic innego jak proces karny, tyle że toczący się przed szczególnym sądem. Z dotychczasowej praktyki TS wynika, że prowadzony jest stosunkowo szybko.

—rozmawiał ?Marek Domagalski