Dosyć tych podatków

[b]Trudna sytuacja budżetowa spowodowała, że prawdopodobne jest u nas wprowadzenie podatku bankowego. Czy polskie banki godzą się na wprowadzenie nowej daniny?[/b]

Finanse publiczne Polski, podobnie jak wielu innych krajów znajdują się w niedobrym stanie, dlatego trzeba wypracować program wychodzenia z tej groźnej już sytuacji. W tym programie powinno być aktywne miejsce dla sektora bankowego. Banki realizując zadania gospodarcze, będąc krwioobiegiem gospodarki, mogą w o wiele lepszy sposób przyczynić się do przeciwdziałania trudnościom finansów publicznych. Włączenie instytucji finansowych do finansowania niektórych rządowych programów restrukturyzacyjnych jest najlepszym i najskuteczniejszym sposobem wykorzystania sektora bankowego, znacznie efektywniejszym niż nakładanie nowych podatków. Każdy ewentualny nowy podatek wymaga rzetelnej analizy skutków, nie tylko fiskalnych, ale też ich wpływu na realną gospodarkę.

[b]Jakie rozwiązania są możliwe do zaakceptowania przez sektor bankowy?[/b]

Potencjał ekonomiczny polskiego sektora bankowego w porównaniu z innymi krajami UE jest bardzo niski. Relacja aktywów czy kapitałów własnych banków do PKB jest jedną z najniższych w Europie. Banki powinny zatem szybko wzmacniać swoją siłę kapitałową. Kryzys finansowy na świecie pokazał też, że szybkie zwiększenie kapitałów własnych jest niezbędne, tak aby dalej poprawiać bezpieczeństwo lokat. U nas wypracowane zyski banków są podstawowym źródłem wzrostu funduszy. W ostatnich latach do 90 proc. wypracowanego zysku polskie banki przeznaczały na podnoszenie funduszy własnych, co zwiększało możliwość finansowania gospodarki. Istotne ograniczenie zysków poprzez nałożenie nowego podatku będzie skutkować zwiększeniem opłat dla klientów, a w konsekwencji także ograniczeniem dostępności np. do kredytu bankowego. Ważny jest także aspekt poczucia sprawiedliwości. Polski sektor bankowy w czasie ostatniego kryzysu finansowego nie sięgnął nawet po złotówkę pomocy publicznej. W krajach, w których na ratowanie banków przeznaczono 500, czy nawet 700 mld euro, proponowane obciążenia z tytułu podatku od banków nie przekraczają 2 mld euro, a w Polsce, gdzie do systemu bankowego nie dopłacono nawet złotówki, miałoby to być kilka miliardów złotych?!. Sektor bankowy przynosi budżetowi pokaźną część wpływów z podatku dochodowego. Wysoka efektywna stopa opodatkowania banków w Polsce wynika m.in. na skutek niezaliczenia do kosztu uzyskania przychodu znacznej części rezerw celowych. Dodatkowo sektor bankowy odprowadza ponad 1 mld zł podatku VAT rocznie. Polskie banki odprowadziły też wielomiliardowe kwoty do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Przejęły też główną część kosztów utrzymywania Komisji Nadzoru Finansowego. W latach 2004-2008 zgromadziły 1 mld zł na Funduszu Poręczeń Unijnych, który zasilił w 2009roku kapitały BGK W efekcie polski sektor bankowy jest jednym z najbardziej obciążonych podatkowo w Europie.

[b]Ile rocznie banki przeznaczają na BFG?[/b]

W ostatnich dwóch latach nastąpił blisko 4-krotny wzrost tej kwoty i w 2009 r. banki wpłaciły ponad 300 mln zł. Jednak wobec podwyższenia poziomu ochrony depozytów, w tym zwłaszcza podniesienia kwoty gwarancji oraz objęcia nimi także depozytów dużych przedsiębiorstw okazuje się, że wielkość środków zgromadzonych w BFG jest niewystarczająca i w kolejnych latach fundusz będzie musiał być intensywnie dokapitalizowany. To nie oznacza nic innego jak dodatkowe obciążenie banków. W kolejnych kilku latach będzie przeznaczana na ten cel kwota rzędu – 300 mln zł rocznie.

[b]W Europie wprowadzanych jest kilka różnych modeli opodatkowania banków, od węgierskiego, czyli prostego obciążenia całości aktywów do mechanizmu wprowadzonego w Wielkiej Brytanii, który opodatkowuje głównie najbardziej ryzykowną część działalności. Który z tych mechanizmów byłby najłatwiejszy do zaakceptowania w Polsce?[/b]

Rozwiązanie węgierskie ma charakter czysto fiskalny. Taki model jest nie do przyjęcia w Polsce i był powszechnie krytykowany w Europie. Nie jesteśmy krajem, który znalazł się w tak dramatycznej sytuacji jak Węgry czy Grecja, żeby trzeba było wprowadzać tak toporne- ratunkowe rozwiązanie dla budżetu państwa. To rozwiązanie daje wprawdzie na początku szybki zastrzyk środków do budżetu, ale w konsekwencji mocno obciąża finansowo klientów banków, obniża konkurencyjność banków krajowych oraz powoduje zmniejszenie aktywności kredytowej. W efekcie może to wywołać poważne kłopoty w niektórych instytucjach. Szereg banków poniesie straty, które mogą doprowadzić do poważniejszych problemów. W Niemczech, Francji oraz w Wielkiej Brytanii podatek bankowy nie służy zwiększeniu dochodów budżetowych ale ma służyć stabilizacji sektora finansowego i zniechęcaniu banków do ryzykownych działań. W Niemczech dochody z tego obciążenia będą zasilać system gwarantowania depozytów. W Polsce, te dodatkowe obciążenia banków służące zwiększeniu stabilności działania sektora i wzmocnieniu ochrony depozytów będą realizowane jako zwiększone wpłaty banków do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Także wpłaty na stworzony prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości fundusz likwidacyjny banków (prace nad jego powołaniem trwają w UE) będzie służyć podniesieniu bezpieczeństwu rynku finansowego. Jestem zatem przekonany, że z ewentualnym wprowadzeniem podatku bankowego w Polsce powinniśmy poczekać do chwili podjęcia wspólnej decyzji w tej sprawie w UE.

[b]W Polsce bardziej prawdopodobne są uznawane za bardziej rozsądne rozwiązania zbliżone do brytyjskich, a więc służące budżetowi....[/b]

Liczymy na konsekwentną powściągliwość i roztropność w tym względzie. Ponieważ jednak ważne ugrupowania parlamentarne składają propozycje uzyskania kilkumiliardowych wpływów budżetowych z tego źródła, to konieczne jest wykazanie dotkliwych skutków wprowadzenia takiego obciążenia dla całej gospodarki. Wszyscy wiemy, że w kolejnych latach finansowanie projektów rozwojowych przez budżet nie będzie mogło rosnąć. W tej sytuacji ograniczanie i tak wątłych możliwości kredytowych banków byłoby błędem.

[b]A byłby do zaakceptowania podatek, który byłby wyliczany od pasywów pozyskiwanych z rynku międzybankowego oraz od spółek matek?[/b]