Pośpieszny śmigłowiec

Nowa konstrukcja statków powietrznych pozwala łączyć zalety helikoptera i samolotu

Aktualizacja: 06.09.2011 01:25 Publikacja: 06.09.2011 01:24

fot. Sikorsky Aircraft Corporation

fot. Sikorsky Aircraft Corporation

Foto: Archiwum

Startuje i ląduje pionowo tak jak śmigłowiec. Ale w powietrzu jest znacznie szybszy od tradycyjnej maszyny z wirnikiem. W locie poziomym do napędu X2 służy pchające śmigło umieszczone z tyłu maszyny. Tradycyjnie dla konstrukcji eksperymentalnych otrzymał oznaczenie X. Cyfra przy nazwie oznacza drugą generację maszyny.

– Jest dokładnie taki jak śmigłowiec – powiedział „Rz" Kevin L. Bredenbeck, dyrektor operacji lotniczych Sikorsky Aircraft Corporation, szef pilotów testowych. – Ale jak tylko oderwie się od ziemi, może lecieć poziomo tak szybko jak zwykły samolot. Sterowanie nim jest równie proste jak śmigłowcem.

Maszyna ma dwa osadzone na jednej osi wirniki, które obracają się w przeciwnym kierunku. Podczas wznoszenia działają jak tradycyjne wirniki w śmigłowcach, dostarczając siły nośnej. Podczas lotu poziomego większość mocy turbinowego silnika dostarczana jest do śmigła pchającego.

Wirniki, do których dostarczana jest minimalna ilość mocy, służą do wytworzenia takiej siły nośnej, która wystarcza na utrzymanie się w powietrzu. W takiej fazie lot X2 przypomina lot wiatrakowca pchanego śmigłem, a utrzymującego się w powietrzu dzięki autorotacji.

Wirnik obraca się poruszany przepływem powietrza wzdłuż maszyny będącej w ruchu. Autorotacja jest wykorzystywana także w sytuacjach awaryjnych, podczas których zostaje uszkodzony silnik tradycyjnego śmigłowca.

X2 jest o wiele bardziej skomplikowaną maszyną niż wiatrakowiec, choćby przez zastosowanie dwóch wirników, ale wykorzystanie ich siły nośnej pozwoliło na przeniesienie napędu na śmigło pchające. Dzięki temu udało się przekroczyć maksymalną dla śmigłowców prędkość ok. 300 kilometrów na godzinę.

X2 zachował wszystkie możliwości śmigłowca: szybkie pionowe wznoszenie i opadanie, pozostawanie w zawisie itd.

– O ile X2 jest bardziej skomplikowaną maszyną od klasycznego śmigłowca, o tyle sterowanie nim powinno być łatwiejsze od pilotowania śmigłowca. Możemy płynnie przechodzić z lotu poziomego do pionowego. Jego największą zaletą jest użyteczność – uważa Bredenbeck.

Firma Sikorsky wykonała pierwszy latający prototyp takiej maszyny. We wrześniu 2010 roku Kevin Bredenbeck, pilotując X2, pobił rekord prędkości śmigłowca, osiągając 487 kilometrów na godzinę. Prowadzone są dalsze próby maszyny.

Jej możliwości prezentowane są potencjalnym klientom, głównie wojskowym. Firma Sikorsky widzi wiele zastosowań dla tej maszyny. Według Bredenbecka jest idealna, aby brać udział w operacjach sił specjalnych, do transportu, ratownictwa i ewakuacji w warunkach bojowych.

To wszystko mają zapewnić unikalne cechy maszyny: wysoka prędkość przelotowa i możliwości pionowego startu i lądowania.

– Ta maszyna jest idealna do operacji w wysokich górach. Helikoptery mają kłopoty w Afganistanie, właśnie z powodu wysokości, na których prowadzone są działania wojenne – przekonuje pilot-oblatywacz.

Śmigłowiec oparty na podobnej konstrukcji, nazwany X3, zaprezentowała firma Eurocopter na tegorocznej wystawie lotniczej Paris Air Show.

Maszyna  Eurocoptera  wyposażona w dwa śmigła do lotu poziomego, okazała się także bardzo szybka: osiągnęła w maju prędkość 430 kilometrów na godzinę. Specjaliści z Eurocoptera zapowiadają dalsze próby lotów z większą prędkością.

Powiedział: Kevin L. Bredenbeck, szef pilotów testowych w firmie Sikorsky

Dobra perspektywa sprzedaży śmigłowców nieprzerwanie przez kilkanaście lat spowodowała, że wielcy producenci byli skoncentrowani na sprzedaży jak największej liczby maszyn. Nikt nie był zainteresowany prawdziwymi innowacjami. W pewnym momencie szef naszej firmy Jeffrey

Pino powiedział nam: „Zamiast budować i sprzedawać te same śmigłowce, pomyślcie, jak poprawić możliwości tych maszyn". Powstał dobry klimat dla nowych konstrukcji. Inżynierowie spróbowali więc zmienić koncepcję śmigłowca tak, aby był bardziej efektywny i wydajny od tradycyjnego. W wyniku takiego spojrzenia pojawiły się nowe konstrukcje. W zakładach Sikorsky'ego powstał X2, a konkurencyjny Eurocopter opracował maszynę X3.

Startuje i ląduje pionowo tak jak śmigłowiec. Ale w powietrzu jest znacznie szybszy od tradycyjnej maszyny z wirnikiem. W locie poziomym do napędu X2 służy pchające śmigło umieszczone z tyłu maszyny. Tradycyjnie dla konstrukcji eksperymentalnych otrzymał oznaczenie X. Cyfra przy nazwie oznacza drugą generację maszyny.

– Jest dokładnie taki jak śmigłowiec – powiedział „Rz" Kevin L. Bredenbeck, dyrektor operacji lotniczych Sikorsky Aircraft Corporation, szef pilotów testowych. – Ale jak tylko oderwie się od ziemi, może lecieć poziomo tak szybko jak zwykły samolot. Sterowanie nim jest równie proste jak śmigłowcem.

Pozostało 84% artykułu
Materiał Promocyjny
Kod Innowacji - ruszył konkurs dla firm stawiających na nowe technologie w komunikacji z konsumentami
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
Polska na czele rewolucji technologii kwantowych
Nowe technologie
Niewykrywalny bombowiec strategiczny Sił Powietrznych USA odbył pierwszy lot
Nowe technologie
Co mówią kury? Naukowcy opracowali tłumacza, użyli sztucznej inteligencji
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nowe technologie
Prof. Zybertowicz: AI może potraktować ludzkość jak budowniczy autostrad traktują mrowiska