Własność zamiast użytkowania wieczystego, ale z tą samą hipoteką

Przekształcenie prawa użytkowania we własność nie może naruszać praw osób trzecich. Hipoteka obciążająca nieruchomość będzie więc ciążyć na niej nadal

Publikacja: 21.08.2007 01:01

Potwierdził to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 10 sierpnia 2007 r. w sprawie o wykreślenie hipoteki wniesionej przez spółkę akcyjną Goldpol.

Chodzi w niej o nieruchomość kupioną przez tę spółkę w 2005 r. od osoby, która nabyła ją od Jana N. będącego dłużnikiem banku. Bank, którego następcą prawnym jest Fortis Bank Polska, uzyskał zabezpieczenie w postaci hipoteki obciążającej tę nieruchomość, gdy była ona w użytkowaniu wieczystym Jana N. Użytkownik wieczysty skorzystał w 1999 r. z możliwości, jakie dawała ustawa z 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, i stał się właścicielem nieruchomości. Sąd wieczystoksięgowy na podstawie decyzji administracyjnej o przekształceniu wpisał Jana N. jako właściciela, ale wpis hipoteki pozostał bez zmian.

Spółka Goldpol, kolejny nabywca tej nieruchomości, wystąpiła do sądu z żądaniem jej wykreślenia. Powoływała się na art. 241 kodeksu cywilnego, w którym zapisano, że wraz z wygaśnięciem użytkowania wieczystego wygasają ustanowione na nim obciążenia. Wygasła więc także hipoteka na rzecz banku zabezpieczająca wobec niego dług Jana N. - przekonywała.

Sąd I instancji oddalił wniosek spółki. Podstawą takiego werdyktu był art. 2 ust. 3 ustawy z 1997 r., w którym wyraźnie zapisano, że decyzja o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie narusza praw osób trzecich, a więc i praw uczestnika postępowania - banku - z tytułu ustanowionej na jego rzecz hipoteki. Sąd przyjął, że art. 2 ust. 3 jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 241 k.c. i wyłącza jego stosowanie. Po przekształceniu więc hipoteka nie wygasa. Na jej wykreślenie musiałby się zgodzić bank. Takiego samego zdania był sąd II instancji.

W skardze kasacyjnej spółka zarzucała między innymi naruszenie licznych przepisów ustawy z 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. SN skargę tę oddalił. - Nie budzi wątpliwości, że skutki przewidziane w art. 241 § k.c. mogą być wyłączone przez przepis szczególny - mówiła sędzia Iwona Koper. Takim przepisem jest art. 2 ust. 3 ustawy z 1997 r. Wyłącza on skutek, jakim byłoby wygaśnięcie hipoteki. Sędzia zaznaczyła przy tym, że hipoteka obciąża nieruchomość, a nie prawo do niej. Żaden więc z zarzutów spółki nie mógł w tym stanie rzeczy odnieść skutku.

Dodać trzeba, że stanowisko SN jest w pełni aktualne, choć teraz przekształcenie normuje ustawa z 2005 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości. Jednakże w art. 3 ust. 3 zawiera ona postanowienie identyczne z zapisanym w art. 2 ust. 3 ustawy z 1997 r. (sygn. II CSK 179/07).

Potwierdził to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 10 sierpnia 2007 r. w sprawie o wykreślenie hipoteki wniesionej przez spółkę akcyjną Goldpol.

Chodzi w niej o nieruchomość kupioną przez tę spółkę w 2005 r. od osoby, która nabyła ją od Jana N. będącego dłużnikiem banku. Bank, którego następcą prawnym jest Fortis Bank Polska, uzyskał zabezpieczenie w postaci hipoteki obciążającej tę nieruchomość, gdy była ona w użytkowaniu wieczystym Jana N. Użytkownik wieczysty skorzystał w 1999 r. z możliwości, jakie dawała ustawa z 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, i stał się właścicielem nieruchomości. Sąd wieczystoksięgowy na podstawie decyzji administracyjnej o przekształceniu wpisał Jana N. jako właściciela, ale wpis hipoteki pozostał bez zmian.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku