Firmy przesyłowe będą musiały wnosić opłaty za korzystanie z cudzej ziemi

Przedsiębiorstwa zajmujące się dostarczaniem elektryczności, gazu, wody, ciepła mogą uzyskać trwałe prawo korzystania z gruntów, przez które przebiegają linie przesyłowe

Publikacja: 02.08.2008 08:22

Firmy przesyłowe będą musiały wnosić opłaty za korzystanie z cudzej ziemi

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Właściciele tych działek zaś będą mogli żądać rekompensaty za ograniczenia i uciążliwości związane z obecnością instalacji przesyłowych na ich gruncie.

Te możliwości daje nowa instytucja prawna: służebność przesyłu, wprowadzona do kodeksu cywilnego od 3 sierpnia przez ustawę z 30 maja 2008 r. (DzU nr 116, poz. 731).

Instalacje przesyłowe: słupy, transformatory, gazociągi, wodociągi itp. postawiono na dziesiątkach tysięcy działek w latach 40., 50., 60. i 70. najczęściej bez pytania właścicieli o zgodę. Teraz są źródłem licznych sporów. Wielu właścicieli wystąpiło do sądów z żądaniem ich usunięcia. Niektóre z tych spraw dotarły do Sądu Najwyższego.

SN wielokrotnie potwierdzał na gruncie dotychczasowych przepisów możliwość uzyskania przez przedsiębiorstwa przesyłowe trwałego prawa do korzystania z cudzego gruntu przez ustanowienie służebności gruntowej, a nawet zasiedzenie takiej służebności.

Jednakże dopiero wspomniana nowelizacja otworzyła prostą drogę do unormowania wielu niejasnych sytuacji i powstałych na ich tle konfliktów. Istota służebności przesyłu sprowadza się do prawa korzystania przez przedsiębiorcę będącego właścicielem instalacji przesyłowych, w oznaczonym zakresie, z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność ta powstawać będzie, tak jak inne służebności, przede wszystkim w drodze notarialnej umowy między przedsiębiorcą a właścicielem gruntu.

Zainteresowane jej ustanowieniem mogą być obie strony, także – a często głównie – właściciele, którzy dotychczas nie mogli doczekać się rekompensaty za ograniczenia i uciążliwości związane z obecnością na ich gruntach instalacji przesyłowych.

W myśl nowych przepisów jeśli jedna strona odmawia ustanowienia służebności przesyłu, druga może wystąpić o takie ustanowienie do sądu – za odpowiednim wynagrodzeniem dla właściciela. Jeśli zostaną spełnione warunki, od których zależy jej ustanowienie, sąd musi złożony wniosek uwzględnić. W ten sposób przedsiębiorstwa mogą zapobiec żądaniom usunięcia urządzeń z gruntu.

W sprawach nieuregulowanych w nowym rozdziale kodeksu cywilnego o służebności przesyłu stosowane będą odpowiednio przepisy o służebności drogi koniecznej.

Inna ważna innowacja to unormowanie prawa osoby, która poniosła koszt budowy urządzeń przesyłowych i jest ich właścicielem, do żądania, by przedsiębiorca, który przyłączył je do swojej sieci, odkupił je od niej. Z żądaniem odsprzedaży może wystąpić także przedsiębiorca. Również ta kwestia, dotychczas niejasna, była przyczyną licznych sporów.

Nowela przynosi także ważną społecznie zmianę, która pozwoli sądom na przyznawanie bliskim ofiar śmiertelnych zadośćuczynienia pieniężnego za wyrządzoną im krzywdę – ból po stracie bliskiego, poczucie osamotnienia czy utratę możliwości wsparcia na starość.

Dotychczas zadośćuczynienie pieniężne za krzywdę sąd mógł przyznać tylko osobie poszkodowanej. Bliscy ofiary śmiertelnej mogli liczyć tylko na odszkodowanie.

Właściciele tych działek zaś będą mogli żądać rekompensaty za ograniczenia i uciążliwości związane z obecnością instalacji przesyłowych na ich gruncie.

Te możliwości daje nowa instytucja prawna: służebność przesyłu, wprowadzona do kodeksu cywilnego od 3 sierpnia przez ustawę z 30 maja 2008 r. (DzU nr 116, poz. 731).

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara