Hipoteka odwrócona: Emeryt dostanie pieniądze a bank mieszkanie

Obecnie różnego typu spółki zawierają z osobami starszymi umowy dożywocia. W zamian za mieszkanie oferują im dopłatę do emerytury. Najczęściej jednak pozbycie się własności mieszkania wartego kilkaset tysięcy złotych (następuje w chwili zawarcia umowy) daje zaledwie kilkusetzłotowy dodatek do świadczenia (patrz ramka).

Majątek za grosze

– Seniorzy nie zdają sobie nawet sprawy, jak bardzo ryzykują, zawierając tego typu umowy. Jeżeli taka spółka upadnie, nie będzie ani dodatkowych pieniędzy, ani mieszkania. Wszelkie spory zaś trzeba rozwiązywać w sądzie w drodze długotrwałego procesu – mówi mec. Jerzy Bańka ze Związku Banków Polskich.

Wyjaśnia, że przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy dożywocia zostały stworzone przede wszystkim na użytek wsi. Chodziło o przekazywanie gospodarstw rolnych.

Zagrożenia, które dziś czyhają na seniorów oddających swoje mieszkania, ma wyeliminować projekt założeń do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Właśnie został on przekazany rządowi. Jego autorem jest Ministerstwo Finansów.

Bez granic wiekowych

Zgodnie z projektem tego typu kredytów będą mogły udzielać banki, zakłady ubezpieczeniowe, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe i inne instytucje finansowe, które się na to zdecydują.

Oferta ma być skierowana do osób fizycznych. Ministerstwo odstąpiło od określenia minimalnego wieku przyszłych kredytobiorców. Pierwotnie proponowało 60 lat. Taka osoba musi jednak posiadać majątek zamrożony w nieruchomościach. Chodzi tu o: właścicieli domów lub mieszkań, użytkowników wieczystych gruntu zabudowanego budynkiem (budynkami), do którego kredytobiorcy przysługuje prawo własności. Z kredytu będą mogli skorzystać ponadto posiadacze mieszkania własnościowego w spółdzielni mieszkaniowej oraz współwłaściciele nieruchomości. O dodatkowe pieniądze będą się mogli starać także właściciele innego rodzaju nieruchomości, np. komercyjnych.

Banki (lub inne instytucje) będą udzielać kredytu, którego zabezpieczeniem jest hipoteka ustanowiona na nieruchomości. Ale coś za coś. Po śmierci prawo do niej zostanie przeniesione na bank. Spadkobiercy będą jednak mogli zdecydować się na spłatę kredytu po zmarłym i wtedy odzyskają nieruchomość.

Odstąpienie od umowy

Senior, który zdecyduje się na dodatkowe pieniądze w zamian za nieruchomość, będzie mógł wycofać się z tej umowy.

Będzie miał jednak na to zaledwie 30 dni od jej zawarcia. Nie będzie przy tym musiał podawać powodów rezygnacji.

Projekt wprowadza również prawo do przedterminowej spłaty kredytu. Kredytobiorca za swojego życia mógłby go spłacić w każdym momencie, a bank nie mógłby żądać za to prowizji.

Emeryt sam będzie decydował, na co wyda pieniądze oraz czy zostaną mu wypłacone jednorazowo czy też w ratach.