Konsekwencji wywłaszczenia nie dało się cofnąć

Najkorzystniejszym rozstrzygnięciem dla skarżących stał się wyrok oddalający skargę

Publikacja: 02.11.2012 08:25

Konsekwencji wywłaszczenia nie dało się cofnąć

Foto: www.sxc.hu

Ryszard M. został wywłaszczony z domu w Zawierciu, wyburzonego pod budowę osiedla. Zamiast odszkodowania  dostał w 1988 r. przydział na lokal zamienny.

Było to mieszkanie w budynku też wywłaszczonym pod budowę osiedla. Uniknął jednak rozbiórki i w 2001 r. wrócił do byłych właścicieli. Ryszarda M. z rodziną eksmitowano do lokalu socjalnego. Kiedy się wyprowadził, córce, która z mężem i dzieckiem pozostała w lokalu socjalnym, odmówiono podpisania umowy najmu. Eksmisja została wstrzymana tylko do rozstrzygnięcia spraw sądowych.

W 2004 r. Ryszard M. i jego córka Ewa P. wystąpili do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Częstochowie o stwierdzenie nieważności decyzji o przydziale lokalu zamiennego w przewidzianej do rozbiórki nieruchomości. Liczyli na odszkodowanie, a przynajmniej na podpisanie umowy najmu z Ewą P. na lokal socjalny. Kolegium przyznało, że decyzja z 1988 r. o przydziale lokalu zamiennego została wydana z naruszeniem prawa, nie można jej jednak unieważnić, bo wobec zwrotu nieruchomości byłym właścicielom nastąpiły nieodwracalne skutki prawne. SKO podtrzymało taką ocenę również po pierwszym z wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

– Zostaliśmy bez odszkodowania, bez lokalu zamiennego, z orzeczoną eksmisją z lokalu socjalnego, po prostu bezdomni – mówi Ewa P.

Naruszającej prawo decyzji nie można unieważnić, bo jej skutki są nieodwracalne

W kolejnym wyroku z 2010 r. WSA w Gliwicach ocenił, że lokal w wywłaszczonej nieruchomości w ogóle nie mógł być przydzielony jako lokal zamienny. Przepisy ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości przewidywały, że wywłaszczona nieruchomość nie może być użyta na inne cele niż uzasadniające wywłaszczenie. Nie można jednak stwierdzić nieważności decyzji o przydziale, bo wywołała nieodwracalne skutki prawne. Można jedynie stwierdzić jej niezgodność z prawem. To przesądziło o kolejnych orzeczeniach, zakończonych wyrokiem NSA.

Oddalając skargi kasacyjne Ryszarda M. i Ewy P. na kolejny wyrok WSA w Gliwicach, NSA przypomniał, że już w prawomocnym wyroku z 2010 r.  WSA w Gliwicach przesądził, iż decyzję o przydziale wydano z rażącym naruszeniem prawa, ale ponieważ wywołała nieodwracalne skutki prawne, nie można jej unieważnić. NSA również wiąże ta ocena (sygnatura akt: I OSK 1135/11).

Sędzia Irena Kamińska wyjaśniła, dlaczego mimo wszystko wyrok jest korzystny dla skarżących.

–  Gdyby stwierdzić nieważność decyzji o przydziale lokalu zamiennego, oznaczałoby to, że Ryszard M. nigdy nie był najemcą. Właściciel odzyskanej nieruchomości mógłby więc wystąpić o odszkodowanie za jej bezumowne użytkowanie. Nie byłoby też podstawy prawnej do podpisania umowy najmu lokalu socjalnego ani do działania Ryszarda M. i Ewy P. w charakterze strony. Ocena, że decyzja została wydana z naruszeniem prawa, daje natomiast podstawę do roszczeń o odszkodowanie i zadośćuczynienie.

– Prezydent Zawiercia już go nam odmówił – mówi Ewa P. – Pozostaje kolejny sąd, tym razem cywilny.

Ryszard M. został wywłaszczony z domu w Zawierciu, wyburzonego pod budowę osiedla. Zamiast odszkodowania  dostał w 1988 r. przydział na lokal zamienny.

Było to mieszkanie w budynku też wywłaszczonym pod budowę osiedla. Uniknął jednak rozbiórki i w 2001 r. wrócił do byłych właścicieli. Ryszarda M. z rodziną eksmitowano do lokalu socjalnego. Kiedy się wyprowadził, córce, która z mężem i dzieckiem pozostała w lokalu socjalnym, odmówiono podpisania umowy najmu. Eksmisja została wstrzymana tylko do rozstrzygnięcia spraw sądowych.

Pozostało 82% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"