Reklama

Ile mieszkań zbudowały Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe?

472 gotowych lokali, 5,5 tys. w budowie i 15,3 tys. z pozwoleniami na budowę – to bilans Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych. Te spółki gminne miały likwidować białe plamy w małych gminach, ale ich działanie budzi kontrowersje.

Publikacja: 01.08.2025 08:01

SIM Podkarpacie to lider pod względem liczby mieszkań w budowie (492) i planowanych (1,5 tys.). Do s

SIM Podkarpacie to lider pod względem liczby mieszkań w budowie (492) i planowanych (1,5 tys.). Do spółki należą gminy Boguchwała, Dynów, Jarosław, Leżajsk, Miejsce Piastowe, Nowa Sarzyna, Sędziszów Małopolski, Sokołów Małopolski oraz jedyna z woj. małopolskiego – Wietrzychowice.

Foto: Mat. prasowe

Po upadku koncepcji wspierania przez państwo dopłat do kredytów na zakup mieszkania z rynku pierwotnego czy wtórnego – akcent kładziony jest na budownictwo społeczne. Po rekonstrukcji rządu, sprawy mieszkaniowe przypadły Lewicy. Formalnie Ministerstwo Rozwoju i Technologii działa dalej, ale pod kierownictwem resortu finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego. Tymczasem Krajowy Zasób Nieruchomości pozostał w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

KZN jest koordynatorem Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych – dotowanego z budżetu państwa gminnego budownictwa społecznego. Pytanie, jaki jest bilans tego budownictwa. Pytali o to m.in. uczestnicy czerwcowego tweetupu z szefową resortu funduszy Katarzyną Pełczyńską-Nałęcz. Ta odpowiedziała, że dane zostaną udostępnione na stronie internetowej – ale do tej pory się nie pojawiły. Ukazał się za to krytyczny raport Najwyższej Izby Kontroli.

Bilans podsumowujący dotychczasową działalność inwestycyjną SIM-ów udostępnił nam KZN.

Czytaj więcej

Państwo zbuduje czynszówki i pomoże kredytobiorcom. Tak obiecuje wiceminister

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe to młody program budownictwa w małych gminach. Znamy liczby

Zapowiedziane w 2021 r. SIM-y miały być nowym motorem budownictwa państwowego po klęsce sztandarowego projektu „Mieszkanie+”. SIM-y to wbrew pozorom temat stosunkowo świeży, ponieważ dopiero po perturbacjach i korektach przepisów latem 2023 r. ówczesne szefostwo KZN mówiło o przejściu z etapu przygotowań do pierwszych realizacji.

Reklama
Reklama

Z kolei jesień 2023 r. to wybory parlamentarne, zmiana władzy, kadrowa miotła i rewizja KZN-u oraz samych SIM-ów.

Według informacji przekazanych przez Krajowy Zasób Nieruchomości, w tej chwili działa 50 SIM-ów, do których należą 543 gminy (22 proc. wszystkich). To głównie mniejsze ośrodki – jedyną aglomeracją, gdzie zawiązano SIM, jest Wrocław. Najnowszą spółką jest utworzony w maju SIM KZN Kujawy.

Według stanu na koniec czerwca, w ramach SIM oddanych do użytkowania było 472 mieszkań w ramach 13 inwestycji, z czego 272 lokale oddano w I połowie tego roku.

W budowie było 5,5 tys. mieszkań w 96 inwestycjach. KZN ostrożnie szacuje, że w całym 2025 r. SIM-y z udziałem KZN oddadzą do użytkowania co najmniej tysiąc lokali, a reszta z lokali w budowie zostanie oddana do użytkowania w latach 2026-2027.

„Terminy zakończenia inwestycji są zależne od czynników zewnętrznych, w tym zwłaszcza dostępności finansowania z Funduszu Dopłat oraz z kredytu SBC, a także czasu trwania procedur techniczno-administracyjnych (np. przyłączenie do sieci energetycznej), dlatego prognozy terminów oddania obarczone są dużym błędem” – zastrzega KZN.

Na koniec czerwca liczba mieszkań z wydanymi pozwoleniami na budowę wynosiła 15,3 tys. w ramach 289 inwestycji.

Reklama
Reklama

Które spółki SIM wyróżniają się największą aktywnością na rynku mieszkaniowym?

SIM Śląsk jest liderem pod względem liczby mieszkań oddanych do użytkowania: zakończył budowę 122 lokali. Obecnie realizuje inwestycje obejmujące 186 mieszkań, a łącznie planuje budowę 457 lokali.

SIM Podkarpacie to z kolei lider pod względem liczby mieszkań w budowie: jest ich 492. Spółka oddała do użytkowania 42 lokale i ma pozwolenia na budowę na 732.

SIM Północne Mazowsze zajmuje drugą lokatę pod względem liczby mieszkań w budowie – jest ich 453 przy 40 oddanych już do użytkowania i 601 planowanych, z których ponad 90 proc. ma już pozwolenia na budowę.

Na trzecim miejscu jest SIM Małopolska z 427 lokalami w budowie przy 40 oddanych i 715 planowanych (z czego 98 proc. z pozwoleniami).

Pod względem planów inwestycyjnych na czele jest SIM Podkarpacie – w przygotowaniu są projekty liczące 1,5 tys. mieszkań. SIM w Stalowej Woli planuje postawić 1 tys. lokali (wszystkie objęte pozwoleniami), a SIM Zagłębie 947 (również komplet zgód).

Kiedy SIM-owe statystyki zostaną opublikowane, zgodnie z deklaracją minister Pełczyńskiej-Nałęcz, na stronie internetowej KZN?

Reklama
Reklama

„Trwa przegląd nadzorczy sprawozdawczości SIM z udziałem KZN oraz prace techniczne i projektowe nad uruchomieniem nowej funkcjonalności strony internetowej KZN w liczbach, która w przejrzysty sposób prezentować będzie aktualne dane dotyczące działalności KZN. Zakończenie prac, które pozwoli na opublikowanie danych w łatwo dostępny sposób – ogółem oraz w podziale na województwa i SIM-y – planowane jest na IV kwartał tego roku” – odpowiedziało biuro prasowe KZN.

Czytaj więcej

Dlaczego ministerstwo funduszy bierze się za rynek mieszkaniowy?

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe, czyli joint venture samorządów z władzą centralną

SIM to rodzaj joint venture, które nie jest nastawione na zysk. Do takich spółek przystępują gminy oraz KZN jako koordynator. Gmina może wnieść konkretną działkę albo skorzystać z parceli KZN-u. Samorządy zajmują się naborem najemców, a całą resztą SIM. Spółki te mogą korzystać z finansowego wsparcia państwa oraz preferencyjnego kredytu SBC od Banku Gospodarstwa Krajowego. SIM-y to z natury domena mniejszych samorządów, gdzie jest zapotrzebowanie na lokale, ale nie tak znaczące, by zajęli się tym deweloperzy. Najemcami są osoby, które nie mogą liczyć na kredyt, ale też nie kwalifikują się do otrzymania lokalu komunalnego. W SIM-ach jest przewidziane dojście do własności.

Kiedy Polska 2050 przejmowała resort funduszy i nadzór nad KZN, ministra Pełczyńska-Nałęcz mówiła o likwidowaniu bizancjum. Według wspomnianego raportu NIK, sytuacja w SIM-ach jest jeszcze daleka od doskonałości (resort odrzucił zarzuty w uwagach do wystąpienia pokontrolnego). Krytykiem SIM-ów jest wiceminister Tomasz Lewandowski, który na czwartkowym spotkaniu ze stroną społeczną nazwał stworzony przez Zjednoczoną Prawicę mechanizm uwłaszczeniem się zarządów spółek na majątku publicznym pod pozorem rozwoju budownictwa. Co do zasady należy jednak uznać, że w mniejszych gminach takie inwestycje są potrzebne – ale muszą być poprzedzone analizą.

Najwięcej budują prywatni inwestorzy. Budownictwo społeczne na wynajem mocno podupadło

Według danych GUS, w I połowie 2025 r. przedsiębiorcy rozpoczęli budowę 68 tys. lokali, a inwestorzy indywidualni rozpoczęli stawianie 40,5 tys. domów. W ramach budownictwa dla najemców korzystających ze wsparcia państwa w kwestii czynszów ruszyła budowa... 1,9 tys. lokali, w tym 1,1 tys. społecznych czynszowych i 0,56 tys. komunalnych. Dwie dekady temu proporcje rynkowe wyglądały zupełnie inaczej. Wkład „trzeciego filara” sięgał 15 tys. lokali rocznie, jednak od 2012 r. to średnio 4,4 tys. rocznie. Kowalscy stawiali wtedy 59 tys. domów, a deweloperzy 32 tys. lokali.

Po upadku koncepcji wspierania przez państwo dopłat do kredytów na zakup mieszkania z rynku pierwotnego czy wtórnego – akcent kładziony jest na budownictwo społeczne. Po rekonstrukcji rządu, sprawy mieszkaniowe przypadły Lewicy. Formalnie Ministerstwo Rozwoju i Technologii działa dalej, ale pod kierownictwem resortu finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego. Tymczasem Krajowy Zasób Nieruchomości pozostał w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

KZN jest koordynatorem Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych – dotowanego z budżetu państwa gminnego budownictwa społecznego. Pytanie, jaki jest bilans tego budownictwa. Pytali o to m.in. uczestnicy czerwcowego tweetupu z szefową resortu funduszy Katarzyną Pełczyńską-Nałęcz. Ta odpowiedziała, że dane zostaną udostępnione na stronie internetowej – ale do tej pory się nie pojawiły. Ukazał się za to krytyczny raport Najwyższej Izby Kontroli.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Nieruchomości
Ceny mieszkań nie rosną, ale część klientów wciąż odkłada zakupy
Nieruchomości
Na rynku mieszkań bez upałów
Nieruchomości
Parcela pod dom kosztuje czasem fortunę
Nieruchomości
Betony Baumit w nowoczesnym budownictwie: trwałość i wszechstronność
Nieruchomości
Gdzie jest najtrudniej opuścić wynajmowane mieszkanie
Reklama
Reklama