Jak przebiega eksmisja i kto ma prawo do lokalu socjalnego? „Rzeczpospolita” wyjaśnia

Posiadanie małoletnich dzieci nie wyklucza wszczęcia postępowania o opróżnienie lokalu mieszkalnego. Jednak obliguje to później sąd do orzeczenia o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego przez taką rodzinę.

Publikacja: 15.05.2025 13:08

Jakie są zasady eksmisji z lokalu komunalnego?

Jakie są zasady eksmisji z lokalu komunalnego?

Foto: Fotorzepa / Rafał Guz

Z tego tekstu dowiesz się:

- czy można eksmitować rodzinę z dziećmi
- komu może wstąpić do umowy najmu w miejsce zmarłego najemcy
- kto może starać się o najem lokalu komunalnego w Warszawie 
- czy możliwa jest eksmisja na bruk
- komu sąd musi przyznać prawo do lokalu socjalnego

Podczas debaty kandydatów na Prezydenta RP w telewizji publicznej Karol Nawrocki zarzucił Rafałowi Trzaskowskiemu, że miasto Warszawa złożyło pozew eksmisyjny do rodziców sześcioletniego dziecka i tegoż dziecka. Z kolei część prawicowych mediów pisze, że rodzinie grozi eksmisja na bruk. Co mówią przepisy?

Komu przysługuje prawo do wstąpienia do umowy najmu w miejsce zmarłego najemcy?

W omawianym przypadku najemcą lokalu komunalnego była babcia mężczyzny. A katalog osób, które mogą wstąpić w stosunek najmu po śmierci najemcy jest uregulowany ustawowo. Zgodnie z art. 691 kodeksu cywilnego, może to być:

  • małżonek, który nie jest współnajemcą lokal
  • dzieci najemcy i jego współmałżonka oraz inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych
  • osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą (przy czym nie należy mylić wspólnego pożycia z tworzeniem wspólnego gospodarstwa domowego).

Zgodnie z art. 691 § 3 w razie braku takich uprawnionych stosunek najmu mieszkania wygasa. W takim przypadku osoba, która faktycznie mieszka w lokalu komunalnym, musi zawrzeć umowę najmu, przy czym musi spełnić kryteria uprawniające do najmu takiego mieszkania.

Czytaj więcej

Co było w kopercie, którą Trzaskowski przekazał Nawrockiemu? Kandydat ujawnia

Kto może starać się o najem lokalu komunalnego w Warszawie?

O zawarcie umowy najmu lokalu z zasobu mieszkaniowego m.st. Warszawy mogą ubiegać się osoby, które:

  • wykażą, że Warszawa jest miejscem ich stałego pobytu,
  • ich dochód z ostatnich 12 miesięcy nie przekracza określonej wartości,
  • zamieszkują w warunkach mieszkaniowych uzasadniających ich poprawę,
  • nie mogą same zabezpieczyć swoich potrzeb mieszkaniowych.

W tym przypadku rodzina nie spełniała kryterium dochodowego, co oznacza, że zarobki były za wysokie.

Kto i w jakim trybie decyduje o eksmisji?

W przypadku bezumownego korzystania z lokalu, właściciel (w tym przypadku miasto) składa do sądu pozew o opróżnienie i wydanie lokalu. Zgodnie z art. 15 ustawy o ochronie praw lokatorów jako stronę pozwaną oznacza się wszystkie osoby zamieszkujące w danym mieszkaniu (również małoletnie).

W przeciwnym razie jeżeli w sprawie o opróżnienie lokalu okaże się, że w razie uwzględnienia powództwa obowiązane do opróżnienia lokalu mogą być jeszcze inne osoby, które nie występują w sprawie w charakterze pozwanych, sąd wezwie stronę powodową, aby w wyznaczonym terminie oznaczyła te osoby w taki sposób, by ich wezwanie było możliwe, a w razie potrzeby, aby wystąpiła z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla nich.

O ewentualnej eksmisji decyduje sąd.

Czy możliwa jest eksmisja na bruk?

W wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka również o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia. Przy czym sąd jest zobligowany do przyznania prawa do najmu lokalu socjalnego (który musi zapewnić właściciel mieszkania, w tym przypadku gmina) wobec:

  • kobiety w ciąży,
  • małoletniego, osoby niepełnosprawnej lub ubezwłasnowolnionej oraz osób sprawujących nad nimi opiekę i wspólnie z nim zamieszkałych,
  • obłożnie chorego, 
  • emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, 
  • osoby posiadającej status bezrobotnego,
  • osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały.

Przyznanie lokalu nie jest jednak obowiązkowe, jeżeli wymienione powyżej osoby mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Podczas debaty kandydatów na Prezydenta RP w telewizji publicznej Karol Nawrocki zarzucił Rafałowi Trzaskowskiemu, że miasto Warszawa złożyło pozew eksmisyjny do rodziców sześcioletniego dziecka i tegoż dziecka. Z kolei część prawicowych mediów pisze, że rodzinie grozi eksmisja na bruk. Co mówią przepisy?

Komu przysługuje prawo do wstąpienia do umowy najmu w miejsce zmarłego najemcy?

Pozostało jeszcze 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: matematyka. Rozwiązania eksperta WSiP
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr