Wysokość opłaty za śmieci budzi coraz więcej emocji. Mieszkańcy wielu miejscowości w Polsce są przekonani, że stawki uchwalane przez samorządy są wzięte z sufitu. Samo zawiadomienie o podwyżce opłat za śmieci to nie decyzja i nie można się od niego odwołać. Można za to skarżyć uchwałę, która jest źródłem podwyżki. Co do zasady może to zrobić każdy, a do sporządzenia skargi nie trzeba wynajmować prawnika. Trzeba tylko pamiętać o kilku istotnych kwestiach.

Interes prawny

Sądy administracyjne zajmują się głównie kontrolą decyzji, czyli rozstrzygnięć indywidualnych. Uchwały rad gmin, które są lokalnym prawem, są zaś skierowane do szerokiego kręgu adresatów niewymienionych z imienia i nazwiska. Nie oznacza to jednak, że nie można ich indywidualnie zaskarżyć. Zgodnie bowiem z art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może je zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Warto wskazać, że prawo do zaskarżenia uchwały samorządowej uzależnione jest od interesu prawnego. Nie jest to tylko subiektywne przekonanie obywatela, że uchwała narusza jakieś jego interesy, np. finansowe. Z orzecznictwa wynika, że powołując się na naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia, wnoszący skargę na uchwałę w konkretnym przypadku powinien wykazać związek między nią a jego własną, prawnie gwarantowaną (a nie wyłącznie faktyczną) sytuacją. Chodzi o to, że uchwała narusza – pozbawia lub ogranicza – jego interes prawny lub uprawnienie albo jako indywidualnej osoby, albo jako członka określonej wspólnoty samorządowej. Obecnie, żeby zaskarżyć uchwałę samorządu, nie ma potrzeby uprzedniego wzywania do usunięcia naruszenia.

Sądem właściwym w pierwszej instancji jest wojewódzki sąd administracyjny (WSA). Skargę na uchwały śmieciowe właściciel domu jednorodzinnego może wnieść sam. Skargę odnoszącą się do mieszkania w bloku wnosi wspólnota lub spółdzielnia mieszkaniowa, bo to je obciążają obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu.

Samo sporządzenie skargi nie jest bardzo skomplikowane. Co więcej, w postępowaniu przed WSA nie ma przymusu korzystania z profesjonalisty. Taki wymóg pojawi się dopiero wtedy, gdy skarżący zechce wnieść skargę kasacyjną na wyrok WSA do sądu drugiej instancji, czyli Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Skarga do WSA powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym. Zgodnie zaś z przepisami każde pismo powinno zawierać: oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, oznaczenie rodzaju pisma, np. że jest to skarga na uchwałę, osnowę wniosku lub oświadczenia, podpis oraz wykaz ewentualnych załączników.

Gdy skarga jest pierwszym pismem w sprawie, konieczne jest dodatkowo oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku – adresu do doręczeń. Ponadto, w piśmie takim trzeba podać numer PESEL oraz oznaczenie przedmiotu sprawy, tj. czego dotyczy.

Dla samej skargi ustawodawca przewidział trzy dodatkowe wymogi. Chodzi o wskazanie: co jest zaskarżane, np. decyzja czy uchwała, oznaczenie organu, którego działania ona dotyczy, np. rada gminy, oraz określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego. Warto pamiętać, że w kolejnych pismach do sądu należy podawać sygnaturę sprawy.

Zatem w skardze na uchwałę śmieciową – oprócz wskazania wszystkich elementów formalnych, takich jak dane skarżącego, wskazanie, jaki akt i czyj podlega zaskarżeniu – należy skupić się na wykazaniu, że narusza ona interes prawny, np. że stawka opłaty za śmieci została określona w sposób arbitralny, została przyjęta bez właściwej kalkulacji, powodując znaczny wzrost opłat, czy różnicuje je bezpodstawnie, w sposób nieuzasadniony, czy niesprawiedliwy.

Autopromocja
Wyjątkowa okazja

Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny

KUP TERAZ

Niemniej sąd pierwszej instancji nie jest związany skargą. W praktyce oznacza to, że WSA bada w pełnym zakresie zgodność z prawem zaskarżonego aktu. Może np. uwzględnić skargę z innych powodów niż wskazane w skardze, czy stwierdzić nieważność, pomimo że skarżący wnosił o uchylenie.

Papier i internet

Skarg do WSA wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie jest zaskarżone, np. gminy. Obecnie można ją wnosić nie tylko tradycyjnie na papierze, np. przez pocztę czy osobiście w urzędzie, ale także elektronicznie. Skargę w postaci elektronicznej wnosi się na adres do e-doręczeń tego organu.

Bardzo ważne dla skuteczności zaskarżenia jest opłacenie skargi. Jeśli skarżący sam nie uiści wpisu, zostanie do tego wezwany. Brak w wpłaty we wskazanym czasie spowoduje odrzucenie skargi. Osoby, które zdecydują się na samodzielne zaskarżenie uchwały, powinny reagować na wezwania sądu. Ten może bowiem wezwać np. do uzupełnienia braków formalnych, co ma duże znaczenie dla dalszych losów procesu.

30 dni to termin na zaskarżenie wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego

300 zł wynosi wpis od skargi do WSA na uchwałę dotyczącą opłat za śmieci