Jak oszczędzać ciepło

Radzi Jacek W. Kulig, prezes Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń

Rz: Za dwa lata wejdzie w życie unijna dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, zgodnie z którą będziemy musieli budować energooszczędnie. Natomiast po 2020 roku nowe domy będą musiały charakteryzować się niemal zerowym zużyciem energii. Jak ważne są tu systemy ociepleniowe? Czy indywidualnych inwestorów czeka rewolucja?

Jacek W. Kulig: Ona już się rozpoczęła. Prawidłowo zainstalowane ocieplenie ścian zewnętrznych pozwala zaoszczędzić nawet do 40 procent energii potrzebnej do ogrzania domu. Uzyskanie oczekiwanego efektu termooszczędności wymaga jednak spełnienia kilku warunków. Po pierwsze, budynek należy ocieplić kompletnym systemem wyrobów od jednego, renomowanego producenta. Po drugie, konieczne jest spełnienie wszystkich wymagań technologicznych podczas prac wykonawczych oraz przestrzeganie wytycznych producenta systemu. Po trzecie, niezbędna jest właściwa eksploatacja i konserwacja elewacji – ma to wpływ na jej wieloletnie użytkowanie.

Kiedy ocieplić dom wełną, a kiedy styropianem?

Zarówno wełna mineralna, jak i styropian są powszechnie stosowanymi i bardzo dobrymi materiałami izolacyjnymi do wykonywania systemów ociepleń ścian zewnętrznych budynków. Wybór należy więc do inwestora i projektanta, przy uwzględnieniu wymogów charakterystycznych dla konkretnego domu – jego konstrukcji, przeznaczenia, lokalizacji itp.

Każdy z tych bardzo różnych materiałów charakteryzuje się specyficznymi własnościami, które powodują, że w zależności od wymagań projektowych, w praktyce lepiej sprawdza się jeden lub drugi. Pod warunkiem że zostaną prawidłowo i zgodnie z zasadami sztuki budowlanej wbudowane w całe ocieplenie.

Na jakiej podstawie dokonać wyboru materiałów i systemów ociepleniowych?

Te informacje powinny być po prostu zawarte w projekcie ocieplenia ścian zewnętrznych, który powinien stanowić integralną część projektu każdego domu.

Kompetentny projektant dysponuje wiedzą na temat jakości i cech różnorodnych systemów ociepleń oraz dostępnych technologii, winien więc zarekomendować najlepsze dla danej inwestycji rozwiązanie.

W kompletnej dokumentacji projektowej powinny znaleźć się wszelkie niezbędne obliczenia i dane techniczne ocieplenia, jak również kolejność wykonania poszczególnych elementów systemu. Należy w niej określić typ podłoża i zaprawy klejącej, rodzaj materiału ociepleniowego, metodę mocowania płyt termoizolacyjnych, sposób wykonania obróbek blacharskich oraz uszczelnień parapetów i okien, wreszcie – typ powłoki elewacyjnej (tynk, farba elewacyjna) i jej kolor.

Dobry projektant wie, czy zastosować tynki wysoce odporne na zabrudzenia (jeśli dom położony jest na przykład w regionie przemysłowym) albo na wilgoć (np. gdy budynek zlokalizowano w pobliżu zbiorników wodnych czy lasów). To on decyduje, czy potrzebna jest dodatkowa ochrona akustyczna lub przeciwpożarowa.

Niestety, przygotowanie projektu ocieplenia jest jednym z najczęściej ignorowanych etapów procesu wykonania poprawnej termoizolacji. Tymczasem taka dokumentacja zapobiega wielu błędom i przeoczeniom popełnianym podczas prac ociepleniowych, które mają negatywny wpływ na jakość i trwałość elewacji.

Po czym poznać dobrą jakość, parametry materiałów, systemów?

Przede wszystkim trzeba zwracać uwagę na to, czy materiały budowlane posiadają aprobaty techniczne (polskie lub europejskie), certyfikaty jakości, atesty higieniczne, klasyfikację ogniową itp., czyli dokumenty dopuszczające do obrotu.

Produkty ociepleniowe poddawane są testom w niezależnych instytutach badawczych. Certyfikaty przyznaje się po szczegółowych badaniach próbek wyrobów i kontrolach procesów produkcji w fabrykach. W procedurach tych bada się cały system ociepleń, a nie właściwości jego pojedynczych komponentów, ponieważ zgodnie z prawem budowlanym wyrobem budowlanym jest system ociepleń, a nie jego poszczególne składniki.

Nie można więc łączyć dowolnych produktów o nieznanych własnościach. Nie sposób bowiem przewidzieć, jak takie przypadkowo zestawione produkty będą razem funkcjonować i jaki to będzie mieć wpływ na elewację. Nie ma również uniwersalnych wyrobów ociepleniowych, które nadawałyby się do zainstalowania zawsze i wszędzie.

Najłatwiej poznać certyfikowane wyroby budowlane po oznaczeniach na opakowaniach – szukajmy polskiego znaku budowlanego „B" lub oznaczenia europejskiego „CE".

Co jest najważniejsze, gdy wybiera się ocieplenie domu? Na jakie chwyty reklamowe powinien uważać laik?

Decydując się na inwestycję w ocieplenie, nie warto dać się skusić superokazjom, zwłaszcza promocjom cenowym. Wyprodukowanie komponentów systemów ociepleniowych o wysokich parametrach technicznych wymaga użycia droższych surowców i składników chemicznych, np. biocydów (dla ochrony przed rozwojem mikroorganizmów na elewacji).

Ocieplenie domu dobrej jakości materiałami, fachowo wykonane, gwarantuje m.in.:

• oszczędność energii,

• zapewnienie lub zwiększenie komfortu termicznego w budynku,

• oszczędność pieniędzy użytkowników, którzy płacą niższe rachunki za ogrzewanie,

• zabezpieczenie konstrukcji budynku, gdyż ocieplenie chroni przed wilgocią, uszkodzeniami mechanicznymi oraz stresem termicznym, czyli skutkami działania dużych różnic temperatur otoczenia.

Warto wiedzieć

Jak wybrać dobrego wykonawcę do ocieplenia domu?

• Należy sprawdzić, czy pracownicy firmy wykonawczej posiadają aktualne imienne certyfikaty uzyskane od jednego z renomowanych producentów systemów ociepleń, którzy szkolą i autoryzują firmy wykonawcze. Ukończenie takiego szkolenia jest dowodem na posiadanie odpowiednich umiejętności w zakresie prac ociepleniowo-elewacyjnych.

• Ważne są też polecenia od wcześniejszych klientów. Mogą oni powiedzieć, czy ekipa pracowała szybko i sprawnie, bez przestojów, czy nie marnowała materiałów (zostawiając niepotrzebne odpadki), czy potrafiła wykonać ocieplenie trudnych miejsc na elewacji (np. przy obróbce otworów okiennych, parapetów czy też ociepleniu nad gruntem).