Pierwszy kwartał 2012 r. przyniósł spadek wartości nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych do poziomu 10,2 mld złotych, czyli o 5,5 proc. w porównaniu z ostatnimi trzema miesiącami ubiegłego roku. Ich wartość była również aż o ponad 17 proc. niższa przed rokiem, kiedy wyniosła 12,3 mld zł – wynika z raportu AMRON-SARFiN opublikowanego przez Związek Banków Polskich.

Liczba nowo podpisanych umów o kredyt mieszkaniowy wyniosła w I kw. tego roku ponad 48,7 tys. i spadła w ciągu trzech miesięcy o 6 proc.

Mniejsza sprzedaż kredytów to przede wszystkim efekt wejścia w życie zmian rekomendacji S zaostrzających kryteria oceny zdolności kredytowej oraz wygaszanie programu „Rodzina na Swoim" .

Coraz rzadziej zaciągamy także kredyty walutowe. O ponad 7 pkt proc. w stosunku do poprzedniego kwartału wzrósł udział nowo udzielonych kredytów w złotych i sięgnął już 84 proc. Już tylko niespełna 15 proc. zaciągniętych kredytów było denominowanych w euro, a popularne jeszcze kilka lat temu kredyty we frankach szwajcarskich niemal całkowicie zniknęły z rynku i w pierwszym kwartale stanowiły zaledwie 1 proc. nowo udzielonych.

1,65 mln gospodarstw domowych spłaca obecnie kredyt hipoteczny

O kredyt walutowy mogą się starać już tylko osoby o ponadprzeciętnych dochodach sięgających 12 – 15  tys. zł netto miesięcznie. Udziela ich tylko kilka banków.

Z raportu wynika też, że średnia wartość udzielonego kredytu ogółem nieznacznie wzrosła w porównaniu z ostatnim kwartałem 2011 roku i wyniosła 209,3 tys. zł. Średnia wysokość kredytu złotowego to 187,9 tys. zł, natomiast kredytu walutowego 361,4 tys. zł.

Autorzy raportu podtrzymali swoją prognozę sprzed kwartału odnośnie do wartości kredytów udzielonych w roku 2012 na poziomie 44 mld zł. Z sondy przeprowadzonej przez „Rz" wśród banków wynika, że marże, które są składnikiem oprocentowania, nie będą już spadać, a raczej mogą wzrosnąć.

Analitycy AMRON podają, że w I kw. 2012 r. średnie ceny transakcyjne mieszkań na rynku wtórnym i pierwotnym – w porównaniu ze stawkami notowanymi w IV kw. 2011 r. – spadły maksymalnie o 4,39 proc. Jedynie w Poznaniu były stabilne. W pozostałych miastach obniżają się oczekiwania sprzedających. Najbardziej metr mieszkania staniał w Gdańsku i Łodzi – odpowiednio o 210 i 176 zł.

– Od początku roku mamy do czynienia z dalszym spadkiem cen na rynku mieszkaniowym. Jednym z powodów jest zwiększenie podaży nowych lokali w ciągu trzech pierwszych miesięcy tego roku. Obniżka stawek ofertowych na rynku pierwotnym, choć z opóźnieniem, ale wpływa również na zmiany cen na rynku wtórnym – przyznaje Jan Robert Nowak, dyrektor Departamentu Wycen i Analiz Rynku Nieruchomości w BRE Banku Hipotecznym.

Szacuje, że w ciągu roku ceny mieszkań na lokalnych rynkach mogą spaść o 5 – 10 proc. – Korekty stawek będzie można obserwować szczególnie w lokalizacjach z nadpodażą lub w inwestycjach już zrealizowanych, a niesprzedanych – dodaje dyrektor Nowak.

Marcin Drogomirecki, dyrektor serwisu Domy.pl, uważa, że ponieważ popyt jest ograniczony i nic nie zapowiada, aby miało się to zmienić, ceny mieszkań mogą jeszcze w tym roku obniżyć się o 5 – 10 proc. – Np. w ub.r. w najbardziej prestiżowych lokalizacjach w Warszawie stawki ofertowe spadły o 7 – 9 proc. Tak było m.in. na Żoliborzu i Mokotowie. Trzeba jednak pamiętać, że w związku z trudnościami z uzyskaniem kredytu hipotecznego teraz najlepiej sprzedają się mieszkania najtańsze. Poza tym wiele osób, które miałyby zdolność kredytową, czeka na rozwój wydarzeń w Grecji, gdyż raty kredytów w euro są niższe od zobowiązań w złotych, ale ryzyko zadłużenia w walucie większe – dodaje.

Prof. Jacek Łaszek z SGH, ekspert NBP, podkreśla, że w sytuacji nadpodaży i spadających cen można sugerować bankom i deweloperom, aby finansowały tylko dobre projekty z wysoką przedsprzedażą, a odrzucały te spekulacyjne.

Opinia:

Jacek Furga, przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich

Ceny mieszkań spadają. W ciągu ostatnich trzech miesięcy stawki transakcyjne obniżyły się 4 proc. w stosunku do poprzedniego kwartału. Do największych spadków w I kw. br. doszło w Gdańsku, gdzie metr mieszkania był kupowany o 200 zł taniej niż kwartał wcześniej. W Warszawie nie było aż takich obniżek, ale  widać np., że deweloperzy postanowili wyprzedać mieszkania zalegające w Wilanowie. Podobnie będzie za chwilę na stołecznej Woli, gdzie oferta też jest bardzo duża. Ceny mogą spadać o 1,5 – 2 proc. kwartalnie.