Rozszyfrowanie ponad 3 mld par zasad wchodzących w skład DNA neandertalczyka zajęło naukowcom prawie cztery lata. Ten potężny europejski projekt, koordynowany przez Instytut Maksa Plancka, zaangażował kilkudziesięciu naukowców z czterech krajów. Dzięki nim poznaliśmy wstępny zarys całego genomu i szczegółowy zapis ponad połowy DNA naszego wymarłego krewniaka. Naukowcy zapowiadają, że 100 proc. danych opublikują jeszcze w tym roku.
[srodtytul]Prawie cały genom[/srodtytul]
Głównym autorem badań jest dr Svante Pääbo z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maksa Plancka w Lipsku specjalizujący się w badaniach genetycznych wymarłych gatunków. Naukowiec ten zasłynął wcześniej zsekwencjonowaniem mitochondrialnego DNA neandertalczyka. Koduje ono tylko 37 genów, zaledwie ułamek ogromu informacji zawartych w genomie jądrowym, którego szkic właśnie opublikowano.
Nad rozszyfrowaniem go pracują zespoły badawcze z Niemiec, Hiszpanii, Chorwacji i Rosji. Udało im się do tej pory skompletować ponad 3 mld par zasad neandertalskiego DNA, co stanowi 60 proc. genomu i daje wyobrażenie o tym, jak skonstruowana jest jego całość. Dr Pääbo przeprowadził swoje badania na podstawie zaledwie 0,5 grama kości neandertalskiej. Umożliwiły mu to nowoczesne metody analizy wykorzystujące m.in. znaczniki do identyfikacji antycznego genomu i technologię pozwalającą uniknąć zanieczyszczenia próbek ludzkim DNA. Niemieccy naukowcy zidentyfikowali też luki w odtworzonym DNA spowodowane uszkodzeniami chemicznymi.
W sumie opisano ponad 100 mln fragmentów sekwencji DNA. Większość badań została wykonana na podstawie kości znalezionych w jaskini Vindija w Chorwacji. Do analiz wykorzystano też legendarne szczątki pierwszego odnalezionego neandertalczyka, odkryte w dolinie Neander w Niemczech w 1856 roku. Neandertalczyk był najbliższym krewnym człowieka – nasze linie rodowe rozdzieliły się około 660 tys. lat temu. Przed 30 tys. lat gatunek ten zniknął nagle z kart historii. Dlaczego tak się stało? Odpowiedź na to pytanie ma szansę odkryć konsorcjum naukowców zorganizowane przez dr. Pääbo.
