Uciec przed rakiem

Medycyna | Jest nadzieja dla kobiet zagrożonych nowotworem piersi. Lek zmniejsza ryzyko choroby o połowę.

Publikacja: 17.12.2013 07:11

Operacja piersi Angeliny Jolie nawet dziś budzi spory lekarzy

Operacja piersi Angeliny Jolie nawet dziś budzi spory lekarzy

Foto: AFP

Znany od lat anastrozol daje szansę uniknięcia nowotworu zdrowym kobietom, ale należącym do grupy wysokiego ryzyka. Preparat powinien zostać włączony do arsenału środków profilaktycznych jak najprędzej – uważają autorzy badania przedstawionego podczas Sympozjum Raka Piersi w amerykańskim San Antonio. Dokładne wyniki prac międzynarodowego zespołu kierowanego przez specjalistów z Queen Mary University w Londynie publikuje równocześnie prestiżowe pismo „The Lancet".

Około 80 proc. kobiet, u których diagnozowany jest rak piersi, cierpi na tzw. nowotwór hormonozależny – podkreślają naukowcy. Oznacza to, że wzrost guza „napędzany" jest – w tym przypadku – hormonami płciowymi estrogenami. Anastrozol (dostępny m.in. pod nazwą Arimidex) hamuje wytwarzanie estrogenów i wykorzystywany jest w terapii raka sutka.

A gdyby tak spróbować podawać go zdrowym kobietom?

– Rozpoczęliśmy badania kliniczne, aby sprawdzić, czy anastrozol da się wykorzystać, aby skutecznie zapobiegać rakowi piersi – mówi dr Jack Cuzick, szef zespołu prowadzącego eksperyment i dyrektor Centrum Profilaktyki Raka w Cancer Research UK. – Uzyskane przez nas rezultaty wskazują, że u kobiet po okresie menopauzy, zdrowych, ale należących do grupy ryzyka, anastrozol zmniejsza ryzyka raka o 53 proc.

Naukowiec podkreśla również, że dwa inne leki wykorzystywane dotąd w profilaktyce – tamoksyfen i raloksyfen – nie są tak skuteczne i mają więcej negatywnych efektów ubocznych.

Dodatkową zaletą anastrozolu jest to, że jest to lek stosunkowo tani. Opracowany przez AstraZeneca Arimidex zarobił w 2009 roku prawie 2 mld dolarów. Ale ochrona patentowa wygasła i teraz aktywny składnik leku mogą wytwarzać również inni producenci – w tym również polskie firmy. To sprowadziło cenę rocznej terapii do poziomu około tysiąca złotych.

W badaniu opisywanym przez „The Lancet" wzięło udział prawie 4 tys. zdrowych kobiet po menopauzie. Należały do grupy wysokiego ryzyka. To znaczy m.in., że u bliskiej krewnej wykryto raka piersi lub matka (albo siostra) zachorowała przed pięćdziesiątką. Panie losowo podzielono na dwie grupy. W jednej kobiety otrzymywały anastrozol, a w drugiej obojętne placebo.

Po pięciu latach lekarze sprawdzili, ile kobiet z każdej grupy zachorowało na raka piersi (test leku był tzw. podwójnie ślepy, aby uzyskać rzetelne wyniki). W grupie placebo zachorowało na raka piersi 85 kobiet. W grupie, w której podawano lek – 40.

– To przełomowe badanie pokazuje, jak cenną pomocą może być ten lek w profilaktyce raka piersi – cieszy się Kate Law z Cancer Research UK. – Musimy jeszcze stworzyć test, który pokaże nam, które kobiety najbardziej zyskają na przyjmowaniu tego preparatu.

Podawanie leku onkologicznego zdrowym kobietom tylko na pozór wydaje się radykalnym pomysłem. W lutym tego roku aktorka Angelina Jolie poddała się obustronnej mastektomii, mimo że w chwili operacji była całkowicie zdrowa. W jej przypadku mutacja genu BRCA1 oznaczała – zdaniem lekarzy – 87-proc. ryzyko pojawienia się nowotworu.

Ujawnienie tej informacji w maju przez gazetę „New York Times" sprawiło, że Jolie uznano za bohaterkę niosącą nadzieję zagrożonym rakiem kobietom.

Jednak również w jej przypadku profilaktyczne podawanie tabletek (lekarze mówili o tamoksyfenie) mogło być alternatywą dla operacji.

– Chcemy kontynuować nasze badania – zapowiada dr Cuzick. – Musimy ustalić, czy anastrozol zmniejsza śmiertelność, no i czy nie ma negatywnych skutków ubocznych.

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem kobiet w 140 krajach, a liczba nowych przypadków z roku na rok rośnie.

– Przyczyną jest m.in. zmiana stylu życia kobiet, a także fakt, że pacjentki w biedniejszych krajach nie mają dostępu do najnowszych leków – podkreśla dr David Forman z WHO.

Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku
Nauka
Jak picie kawy wpływa na jelita? Nowe wyniki badań
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Północny biegun magnetyczny zmierza w kierunku Rosji. Wpływa na nawigację