Światowe Forum Ekonomiczne w Davos już od 54 lat przyciąga ludzi posiadających władzę i pieniądze, różnej maści ekspertów i wszystkich, którzy chcą posłuchać, co oni mają do powiedzenia. W konferencji z 2025 r. było zarejestrowanych 2,8 tys. gości, w tym 50 przywódców państw i rządów. Spotykali się w przestrzeniach konferencyjnych liczących łącznie 28 tys. m kw. Konferencje w Davos są więc przedsięwzięciem na ogromną skalę, przyciągającym uwagę całego świata. Początki Światowego Forum Ekonomicznego były jednak dosyć skromne. Pierwszą konferencję w Davos (noszącą wówczas nazwę „Europejskie Forum Zarządzania”) zorganizował w lutym 1971 r. Klaus Schwab, wykładowca administracji biznesowej na Uniwersytecie Genewskim i zarazem menedżer pracujący wcześniej w szwajcarskiej grupie przemysłowej Escher Wyss. Przybyło na nią około 450 uczestników z 31 krajów – menedżerów z różnych firm europejskich, członków Komisji Europejskiej oraz wiodących wykładowców z amerykańskich uniwersytetów. Dyskutowali oni o metodach zarządzania. Chyba niewielu z nich domyślało się, że konferencja, w której uczestniczyli, stanie się wydarzeniem o znaczeniu globalnym…

Od „Granic wzrostu” do upadku Muru Berlińskiego

Konferencja w Davos nabrała dużego rozgłosu w 1973 r. Wówczas włoski przemysłowiec Aurelio Peccei wygłosił przemówienie na temat swojej książki „Granice wzrostu”, w której ostrzegał przed szybkim wyczerpaniem globalnych zasobów surowcowych. Dzisiaj jego prognozy są oceniane jako przesadnie alarmistyczne, ale wówczas wzbudziły one duży niepokój i sprowokowały ważną dyskusję dotyczącą znalezienia równowagi między wzrostem gospodarczym a ekologią. Na konferencji z 1973 r. podjęto też inicjatywę opracowania własnego kodeksu etyki. Od początku Forum ustaliło zasadę, że nie powinno działać jako grupa lobbingowa, ani wyrażać opinii w imieniu swoich członków lub uczestników. Gdy po kryzysie naftowym z 1973 r., relacje między krajami arabskimi a państwami Zachodu stały się napięte, Forum zorganizowało w 1976 r. pierwsze Arabsko–Europejskie Sympozjum Współpracy Biznesowej w Montreux w Szwajcarii. Natomiast w 1979 r. na konferencji w Davos po raz pierwszy przyjęto przedstawicieli władz Chińskiej Republiki Ludowej.

Czytaj więcej

Jak Davos otwierało się na gospodarki wschodzące

W 1987 r. Europejskie Forum Zarządzania zmieniło nazwę na Światowe Forum Ekonomiczne. Odzwierciedlało to nadzieje związane z bliskim końcem Zimnej Wojny i z przyspieszeniem procesów globalizacji.  Na konferencji w Davos w 1987 r. ówczesny minister spraw zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec, Hans-Dietrich Genscher, wystosował silny apel do Zachodu o zmianę podejścia i wyciągnięcie ręki do Związku Radzieckiego. Było to jedno z wydarzeń przybliżających koniec konfrontacji pomiędzy Zachodem a Sowietami.

W 1988 r. Światowe Forum Ekonomiczne pomogło natomiast zapobiec konfliktowi zbrojnemu pomiędzy Grecją a Turcją. Doszło wówczas w Davos do spotkania między premierem Turcji Turgutem Özalem a Andreasem Papandreou, szefem rządu Grecji. Podpisali oni Deklarację z Davos prowadzącą do normalizacji stosunków między ich krajami.

W 1990 r. nieformalna grupa parlamentarzystów i liderów biznesu z Niemiec Wschodnich i Zachodnich połączyła siły w Davos, aby wezwać do programu stabilizacji monetarnej dla Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Ta inicjatywa stała się filarem ekonomicznego zjednoczenia Niemiec. Podczas konferencji z 1990 r. odbyła się również sesja na temat „Nowej Europy”, po raz pierwszy gromadząc przywódców z obu stron dotychczasowej „Żelaznej kurtyny”.

Czytaj więcej

Najmocniejsze zdania, jakie padły w trakcie Forum Ekonomicznego w Davos

Nowe wyzwania globalne

W 1998 r., po kryzysie finansowym, który dotknął szereg krajów Azji, debatowano w Davos na temat poprawy systemu międzynarodowej współpracy gospodarczej. Tak się narodziła grupa G20, zrzeszająca 20 państw reprezentujących po połowie kluczowe gospodarki rozwinięte i rozwijające się. Pierwsze spotkanie tej grupy odbyło się w 1998 r. w Bonn w Niemczech. Początkowo w konferencjach G20 uczestniczyli tylko ministrowie finansów. W kolejnych latach Schwab proponował podniesienie spotkania G20 do rangi szczytu. W końcu stało się to w 2008 r., gdy USA zorganizowały szczyt G20 w Waszyngtonie, aby zająć się walką z globalnym kryzysem finansowym. Przed wybuchem tego kryzysu ostrzegano w wydanym rok wcześniej przez Światowe Forum Ekonomiczne „Globalnym raporcie o ryzyku”.

W kolejnych latach poruszano na forum w Davos wiele tematów dotyczących przyszłości świata. Debatowano m.in. o tzw. czwartej rewolucji przemysłowej, globalnych kryzysach, pandemii Covid-19, płciowej luce płacowej, wykluczeniu cyfrowym i zmianach klimatycznych. To tam sławę zyskała w 2019 r. szwedzka aktywistka Greta Thunberg, oskarżając globalne elity o niewystarczające działania powstrzymujące globalne ocieplenie. Davos było też jednak forum, na którym wypowiadali się tacy przywódcy jak prezydent USA Donald Trump, chiński przywódca Xi Jinping, premier Indii Narendra Modi czy też argentyński prezydent Javier Milei. Zawsze więc było wiele powodów, by wsłuchiwać się w dyskusje prowadzone w tym szwajcarskim kurorcie.