„Onitsza” - fragment

Podróż na Czarny Ląd i konfrontacja marzeń z rzeczywistością jest dla każdego z bohaterów okazją do poznania samego siebie.

[srodtytul]Aro Czuku[/srodtytul]

Był to początek deszczów. Wielka rzeka pod chmurami miała kolor ołowiu, porywisty wiatr giął wierzchołki drzew. Maou nie wychodziła już z domu popołudniami. Zostawała na werandzie, słuchając, jak wzbierają burze, daleko, gdzieś u źródeł Omerunu. Czerwona ziemia przed deszczem pękała od upału.

Powietrze tańczyło ponad blaszanymi dachami. Z miejsca, gdzie siadywała, widziała rzekę, wyspy. Nie miała już chęci pisać ani nawet czytać. Czuła tylko potrzebę patrzenia, słuchania, jak gdyby czas utracił już wszelkie znaczenie. Nagle pojmowała, czego nauczyła się przybywając tu, do Onitszy, i czego nigdy nie mogłaby nauczyć się gdzie indziej. Powolność, właśnie to, ruch bardzo powolny i regularny, jak wody rzeki płynącej ku morzu, jak chmury, skwar popołudni, kiedy słońce napełnia dom, a wszystkie blaszane dachy są już jak ściany pieca. Życie zatrzymywało się, czas gęstniał. Wszystko stawało się niewyraźne, była już tylko tocząca się w dół woda, płynny pień drzewa ze swą mnogością odgałęzień, źródłami, strumieniami ukrytymi w lesie.

Pamiętała, jak niecierpliwa była na początku. Sądziła naprawdę, że nic nigdy nie było jej tak nienawistne jak to kolonialne miasteczko przytłoczone żarem słońca, uśpione nad błotnistą rzeką. Na „Surabai” wyobrażała sobie sawanny, stada gazeli skaczące w płowej trawie, lasy rozbrzmiewające krzykiem małp i ptactwa. Wyobrażała sobie dzikich ludzi, nagich i pomalowanych w barwy wojenne.

Poszukiwaczy przygód, misjonarzy, lekarzy zniszczonych przez tropiki, bohaterskie nauczycielki. W Onitszy znalazła grono napuszonych i nudnych urzędników w śmiesznych strojach, z hełmami na głowach, którzy spędzali czas na grze w brydża, piciu i wzajemnym szpiegowaniu, oraz ich małżonki tkwiące sztywno za murem swych szacownych zasad, liczące każdy grosz i twardo zwracające się do służby w oczekiwaniu na powrotny bilet do Anglii. Myślała, że znienawidzi na zawsze te zakurzone ulice, te dzielnice biedoty z chatami pełnymi dzieci, ten lud o nieprzeniknionym spojrzeniu i ten karykaturalny język, ten pidgin, który tak śmieszył Geralda Simpsona i panów z Klubu, gdy skazańcy kopali dół na zboczu wzgórza, jak zbiorową mogiłę. Nikt nie znajdował łaski w jej oczach, nawet doktor Charon ani rezydent Rally i jego żona, tacy mili i tacy bezbarwni ze swymi pieskami, które psuli jak dzieci.

Żyła zatem oczekując pory, kiedy powracał Geoffroy; chodziła nerwowo po domu tam i z powrotem, zajmowała się ogrodem lub przepytywała Fintana z lekcji. Kiedy Geoffroy wracał z biur United Africa, zasypywała go gorączkowymi pytaniami, na które nie umiał dać odpowiedzi. Kładła się spać późno, długo po nim, pod białym namiotem moskitiery. Patrzyła, jak śpi. Myślała o nocach w San Remo, kiedy mieli życie przed sobą. Wspominała smak miłości, dreszczu o świtaniu. Wszystko było teraz takie odległe. Wszystko zatarła wojna. Geoffroy stał się innym człowiekiem, obcym, tym, o którym mówił Fintan, kiedy pytał: „Dlaczego wyszłaś za tego człowieka?”. Oddalił się. Nie mówił już o swoich poszukiwaniach, badaniach, o nowym Meroe. Zachowywał to w sobie, to była jego tajemnica. Maou próbowała mówić z nim o tym, zrozumieć:

- To ona, prawda?

- Ona? – Geofroy patrzył na nią.

- Tak, ona, czarna królowa, kiedyś mówiłeś o niej. To ona weszła w twoje życie, dla mnie nie ma już miejsca.

- Mówisz głupstwa.