"Jedzie Cygan drogą" i inne sztuki

KONKURS: Wygraj książkę "Wspomnijcie synów Ulsteru i inne sztuki" - antologię zawierającą dramaty Franka McGuinnessa

Publikacja: 14.11.2012 08:04

"Jedzie Cygan drogą" i inne sztuki

Foto: materiały prasowe

McGuinness pochodzi z małego miasta na północy Irlandii. Dorobek cywilizacji europejskiej, opierającej się na kolonializmie i eliminacji najsłabszych, krytykuje więc z pozycji prowincjusza.  W swoich utworach nieustannie mierzy się z doświadczeniem lokalności. A robi to poprzez strategię „spojrzenia z oddali", którym ośmiela się mierzyć kulturę europejską i pokonywać lokalny kompleks, który nie od dziś dręczy również tożsamość Polaków. „Spojrzenie z oddali" zakłada nie tylko dystans geograficzny, ale też czasowy.

Najlepiej widać to w utworze "Mary i Lizzie", w którym widzimy dwie irlandzkie kobiety, wrzucone w wir historii europejskiej oraz zmagające się z ograniczeniami nakładanymi przez ówczesną kulturę. W dramacie tym bezlitośnie kompromituje też niektóre instytucje, z religią i kościołem na czele (sam mając sympatie katolicko-republikańskie). Podobnie czyni w Niewinności, gdzie jako wzór artysty i nonkomformisty stawia włoskiego malarza Caravaggio.

Przejrzenia się w innych kulturach (choć językowo i terytorialnie bliskich) dokonują bohaterowie Ktoś, kto będzie nade mną czuwał, w której McGuinness dowodzi jak bezsensowne są lokalne konflikty i jak tracą znaczenie wobec nieznanej, zupełnie obcej siły. Podkreśla tutaj wartość zjednoczenia wobec niebezpieczeństwa, które może nas zaskoczyć. Inny, choć pozostający w kontekście poprzednich problem, podejmowany przez McGuinnessa we "Wspomnijcie synów Ulsteru", to etos patriotyczny oraz temat bezsensownej śmierci za ojczyznę. Zupełnie wyjątkową propozycją jest dramat psychologiczny "Jedzie Cygan drogą", z idiomatyczną dla literatury irlandzkiej figurą nieobecnego. Jedna z najnowszych sztuk Franka McGuinnessa pokazuje nam, że uporać się z traumą możemy postępując z nią brutalnie – czyli poprzez konfrontację z prawdą, chociażby najgorszą.

Założeniem antologii "Wspomnijcie synów Ulsteru i inne sztuki" była prezentacja jak najszerszego spektrum twórczości dramatycznej Franka McGuinnessa. Zawiera ona  utwory starsze, ale przełomowe i rewolucyjne, dzięki którym pisarz zyskał sławę nie tylko w Irlandii, ale też na świecie oraz nowsze odnoszące sukcesy na irlandzkich i brytyjskich scenach.

"Ukazując tragiczny egoizm samobójczej śmierci, McGuinness polemizuje ze stereotypem Irlandii jako sentymentalnej sielanki. Sugeruje, że i bezwzględność, i okrucieństwo równie pasują do irlandzkiej mentalności, a ponadto stanowią sposób na uporanie się z osobistym cierpieniem" napisała o sztuce "Jedzie Cygan drogą" K. Bassett w "The Independent".

Frank McGuinness – ur. w 1953 roku w Buncrana w hrabstwie Donegal, wielokrotnie nagradzany irlandzki dramatopisarz i poeta. Poza własnymi utworami dramatycznymi, takimi jak Wspomnijcie synów Ulsteru, napisał równie szereg adaptacji, między innymi sztuk Racina, Sofoklesa, Ibsena i Strindberga. Ma tytuł profesora; od 2007 roku jest wykładowcą creative writing na Uniwersytecie w Dublinie.

KONKURS

Dla naszych czytelników mamy dwie książki. Aby je  wygrać, wyślij w środę (14 listopada) esemesa o treści "ZW.01.imię nazwisko + adres do wysyłki" na nr 71601 (cena 1 zł plus VAT - 1,23 zł).

Wygrywa co drugi esemes nadesłany na dany kod w godz. 10-13 w dniu 14 listopada, do momentu wyczerpania puli nagród (nagrody prześlemy pocztą).

McGuinness pochodzi z małego miasta na północy Irlandii. Dorobek cywilizacji europejskiej, opierającej się na kolonializmie i eliminacji najsłabszych, krytykuje więc z pozycji prowincjusza.  W swoich utworach nieustannie mierzy się z doświadczeniem lokalności. A robi to poprzez strategię „spojrzenia z oddali", którym ośmiela się mierzyć kulturę europejską i pokonywać lokalny kompleks, który nie od dziś dręczy również tożsamość Polaków. „Spojrzenie z oddali" zakłada nie tylko dystans geograficzny, ale też czasowy.

Pozostało 84% artykułu
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Kultura
Laury dla laureatek Nobla
Kultura
Nie żyje Stanisław Tym, świat bez niego będzie smutniejszy
Materiał Promocyjny
Świąteczne prezenty, które doceniają pracowników – i które pracownicy docenią
Kultura
Żegnają Stanisława Tyma. "Najlepszy prezes naszego klubu"