Pod hasłem „The Dreams of Milk”/„Mleko snów”, zapożyczonym z książki Leonory Carrington, surrealistycznej malarki i pisarki, 213 artystów z 58 krajów zaprezentuje swoje prace w weneckim Giardini i Arsenale. 80 narodowych pawilonów przygotowało własne ekspozycje.
Pawilon Polski pokaże monumentalną instalację „Przeczarowując świat” Małgorzaty Mirgi-Tas, powstałą we współpracy z kuratorami Wojciechem Szymańskim i Joanną Warszą.
Małgorzata Mirga-Tas jest pierwszą romską artystką reprezentującą pawilon narodowy. Jej projekt opowiada o wędrówce obrazów i wzajemnych wpływach kultury romskiej, polskiej i europejskiej.
Na instalację składa się 12 paneli, każdy dzieli się na trzy pasy. Górny opowiada mitologiczną wersję pochodzenia Romów, odwołując się do „Wyjścia z Egiptu” – XVII-wiecznych rycin francuskiego grafika i rytownika Jacques’a Callota.
W środkowym znalazły się znaki zodiaku i portrety kobiet, znane w historii i kulturze romskiej, układając się w „Herstories”. Są wśród nich m.in.: Papusza, Alfreda Markowska „Noncia” – romska Irena Sendlerowa – oraz Timea Junghaus, romska kuratorka i dyrektorka pierwszego Europejskiego Instytutu Romskiej Kultury i Sztuki w Berlinie.
Dolny pas kompozycji składa się z obrazów przedstawiających współczesne życie codzienne. Artystka do ich stworzenia wykorzystała zdjęcia wujka Andrzeja – etnografa dokumentującego romskie osiedla w latach 70. i 80. XX wieku – oraz współczesne własne.
Inspiracją dla projektu w Pawilonie Polskim był m.in. tajemniczy renesansowy pałac Schifanoia we włoskiej Ferrarze. Freski w nim – sprzed 500 lat – mają także trójdzielny podział i pokazują sceny z mitologii greckiej, znaki zodiaku oraz sceny z życia renesansowego dworu.
Małgorzata Mirga-Tas ukończyła studia na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w 2004 roku. Jest laureatką Paszportów Polityki 2020, autorką pomnika Pamięci o Zagładzie Romów, poświęconego ofiarom nazistowskich zbrodni w czasie II wojny, który stanął w 2011 roku w Borzęcinie Dolnym.
Czytaj więcej
W konkursie na wystawę w Pawilonie Polskim na 59. Międzynarodowej Wystawie Sztuki - La Biennale di Venezia zwyciężył projekt wystawy Małgorzaty Mirgi-Tas „Przeczarowując świat”, zgłoszony przez kuratorów Wojciecha Szymańskiego i Joannę Warszę.
Unikalna oferta
Tylko 5,90 zł/miesiąc
Uprawia też malarstwo, w którym portretuje romską społeczność i przełamuje uprzedzenia. Jej barwne obrazy nazywane bywają kolażami lub patchworkami, bo są szyte z tkanin i ubrań. Artystka kwalifikuje je jako malarstwo, bo ważny jest w nich kolor, tekstura i rysunek kolorowymi markerami. Jest współzałożycielką ruchu polsko-romskich artystów Romani Arti i organizatorką międzynarodowych plenerów.
O weneckim projekcie artystki kuratorka Joanna Warsza mówi, że ma też wymowę aktualną wobec wojny w Ukrainie poprzez próbę „przeczarowania” relacji międzyludzkich.
Projekty Pawilonu Ukraińskiego także przykuwają uwagę obserwatorów Biennale, m.in. plenerowa instalacja „Piazza Ucraina” w Giardini – przestrzeń dla artystów Ukrainy i krajów solidaryzujących się z nią po brutalnej inwazji rosyjskiej. Nie będzie natomiast ekspozycji w Pawilonie Rosyjskim, bo jego kurator i artyści zrezygnowali w lutym z udziału w Biennale.
A po raz pierwszy w Biennale uczestniczą: Republika Kamerunu, Namibia, Nepal, Sułtanat Omanu i Uganda.
Laureatów 59. Międzynarodowej Wystawy Sztuki poznamy 23 kwietnia. Biennale można oglądać do 27 listopada.
