Początkujący pewny na stoku

Precyzja, komfort, design – nowoczesne buty narciarskie pełne są technicznych udoskonaleń. Ale dla zaczynających jazdę na nartach najważniejsze, żeby były odpowiednio sztywne i dopasowane

Publikacja: 16.01.2008 03:33

Początkujący pewny na stoku

Foto: Rzeczpospolita

Dawno temu do jazdy na nartach wystarczały zwykłe buty albo tak zwane narciarki sięgające za kostkę, na skórzanej podeszwie. Dzisiaj produkcja butów narciarskich to wyścig najnowocześniejszych technologii. Nie przemakają, nie marznie w nich stopa, dobrze trzymają nogę, perfekcyjnie przenoszą siły na nartę.

Szczególnie ważnym elementem konstrukcyjnym, od którego zależy przekazywanie energii i ruchu stopy narciarza na nartę, czyli precyzja jazdy, jest kształt skorupy buta. Jego zewnętrzną twardą część wpina się w wiązania w narcie, musi więc być odpowiednio wytrzymała. Dlatego do jej produkcji używa się specjalnych materiałów, na przykład najwyższej jakości polieteru, o stabilności nawet w bardzo niskich temperaturach dużo wyższej niż charakterystyczna dla tradycyjnych konstrukcji z poliuretanu.

Skorupa wyposażona jest również w klamry ściskające umożliwiające regulację i dopasowanie buta do stopy i łydki. Najlepsze są metalowe, bardziej trwałe, a przecież klamra jest elementem, którego używamy najczęściej, zdejmując i wkładając but.

But wewnętrzny to tzw. skarpeta, część miękka. W większości oferowanych na rynku butów umieszcza się samoformujące się wkładki (tzw. Heat Fit), które dopasowują się do stopy narciarza. Wkładkę nagrzewa się (w sklepach można to zrobić na miejscu) i po kilkunastu minutach chodzenia but idealnie się dopasowuje.

Innym sposobem jest wprowadzenie przez specjalne otwory mieszanki wypełniającej komory kapcia. To metoda lepsza, ale stosowana tylko w najdroższych modelach.

– W tym sezonie nie pojawiły się szczególnie odkrywcze nowe technologie, trwa raczej dopracowywanie tych, które są już na rynku. Nie ma też hitów sezonu, każdy kupuje buty dostosowane do własnych potrzeb – poziomu jazdy, zasobności portfela – mówi Kamil Grenda z Decathlon Reduta.Buty zakłada się coraz łatwiej i szybciej. Skorupy zewnętrzne są coraz bardziej trwałe i odporne na warunki atmosferyczne.

W niektórych modelach zastosowano mechanizm odblokowywania cholewki w trybie WALK umożliwiającym chodzenie poza stokiem. Coraz wygodniejszy jest but wewnętrzny. Jego cholewka może się na przykład rozciągać w stawie skokowym, adaptując do tego, co robi narciarz (chodzi lub zjeżdża).

Zwraca się też uwagę na materiał, z którego wykonana jest wkładka wewnętrzna. Ta z materiału o wysokiej izolacyjności termicznej daje ciepło i komfort przez cały dzień, a noga się nie poci.

Udogodnienia i zastosowane technologie mogą przyprawić o zawrót głowy. Jednak najważniejszą rzeczą, na którą trzeba zwrócić uwagę, kupując buty narciarskie, jest rozmiar. Nie należy kupować butów za dużych. Zbytni luz, który początkowo można uznać za pożądany, trzeba będzie zmniejszać, mocniej ściskając klamry. To zaś spowoduje, że noga będzie się szybciej męczyć. Poza tym złe dopasowanie butów sprawia, że narta nas nie słucha.

Ważna jest też sztywność buta, tzw. flex. Im większy flex, tym but jest twardszy. To też zależy od indywidualnych preferencji narciarza. Najlepsi zawodnicy Pucharu Świata jeżdżą w bardzo sztywnych butach (np. Soma RC 4 World Cup 130 marki Fisher czy World Cup 120 HP firmy Lange). Kłopotem może być numeracja fleksu, ponieważ producenci różnie oznaczają sztywność buta. Flex 50, który teoretycznie oznacza but miękki, może w konkretnym modelu okazać się zbyt sztywny. Nie warto więc kierować się w tym przypadku numeracją, tylko indywidualnym wyczuciem.

– Początkujący narciarz, kupując buty, powinien kierować się ich twardością – mówi Grenda. – Na początek najlepszy jest but miękki, mniej się wtedy męczy staw skokowy. Z czasem, w miarę zahartowania nóg, można kupować buty twardsze.

Bardzo ważne jest wypróbowanie kilku butów różnych firm. Każda ma bowiem własną stopę wzorcową – tęgość, szerokość, kształt, profil podeszwy – nawet jeżeli but pasuje na długość, w pewnych miejscach może cisnąć lub być za luźny.

Od kilku lat na rynku mamy też modele butów dla kobiet i dla mężczyzn. To ważne rozróżnienie, ponieważ kobiety mają inaczej zbudowany staw skokowy i łydkę. W butach kobiecych gąbka w zwężeniu koło pięty jest nieco ciaśniejsza. Stosowane są też specjalne miękkie i cieplejsze niż w butach męskich wyściółki (kobieca stopa szybciej marznie niż męska). Niektóre modele posiadają specjalną pluszową wyściółkę, która jest materiałem syntetycznym, ale za to wygląda jak futro. Najłatwiej buty dla kobiet odróżnić od męskich po obniżonej (wyciętej z tyłu) cholewce.

Triki freeskiingowe dostarczają wielkich emocji i nowych wrażeń, zupełnie innych od tych podczas zwykłej jazdy na trasach. Ten skok adrenaliny to niezwykłe przeżycie zwłaszcza dla dziewczyn. My się po prostu bardziej boimy i ten strach musimy przezwyciężać. W kraju jest nas zresztą tylko kilka. Na nartach jeżdżę od siódmego roku życia, w freeskiingu dostrzegłam możliwość urozmaicenia czasu spędzanego na stoku. Zachęcili mnie znajomi. Pierwsze skocznie budowaliśmy sami. Teraz spotykamy się na zawodach, poznajemy wciąż nowych ludzi. Ten aspekt towarzyski też jest ważny.

g.ł.

Snowpark – teren z konstrukcjami (m. in. halfpipe, skocznia, raile i boksy, wallride) przeznaczonymi do wykonywania ewolucji narciarskich i snow-boardowych.

Halfpipe – śnieżna rynna o długości ok. 100 m, szerokości 15 m i wysokości ścian 3 m

Hopki – skocznie. Te dla początkujących mają stół (odległość od progu do początku miejsca lądowania) 3 – 5 m, średniozaawansowani korzystają ze skoczni o stołach 6 – 10 m, a najlepsi 12 – 18 m

Raile i boksy – metalowe konstrukcje, głównie z rur, pokrytych niekiedy pleksiglasem. Najprostsze przypominają zwykłe poręcze przy schodach

Wallride – prawie pionowa ściana pokryta bardzo gładkim i śliskim materiałem, służy do kręcenia różnych obrotów

Twin tips – narty freeskiingowe z podwiniętymi przodami i tyłami

Backflip – salto w tył

Flat spin – obrót wokół osi poprzecznej równolegle do śniegu

Grab – chwyt za krawędź narty (kilkanaście odmian)

Invert triki – narty znajdują się ponad głową

g.ł.

źródło: Andrzej Lesiewski, „Narty. Poradnik”

Dawno temu do jazdy na nartach wystarczały zwykłe buty albo tak zwane narciarki sięgające za kostkę, na skórzanej podeszwie. Dzisiaj produkcja butów narciarskich to wyścig najnowocześniejszych technologii. Nie przemakają, nie marznie w nich stopa, dobrze trzymają nogę, perfekcyjnie przenoszą siły na nartę.

Szczególnie ważnym elementem konstrukcyjnym, od którego zależy przekazywanie energii i ruchu stopy narciarza na nartę, czyli precyzja jazdy, jest kształt skorupy buta. Jego zewnętrzną twardą część wpina się w wiązania w narcie, musi więc być odpowiednio wytrzymała. Dlatego do jej produkcji używa się specjalnych materiałów, na przykład najwyższej jakości polieteru, o stabilności nawet w bardzo niskich temperaturach dużo wyższej niż charakterystyczna dla tradycyjnych konstrukcji z poliuretanu.

Pozostało 87% artykułu
Kultura
Przemo Łukasik i Łukasz Zagała odebrali w Warszawie Nagrodę Honorowa SARP 2024
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali