Do jasnej skóry wyższy filtr

[b]Rz: Lato w tym roku płata nam figla, ale zdarzają się ciepłe i upalne dni. Jak zabezpieczyć skórę malucha przed słońcem, by nie doszło do poparzenia? [/b]

[b]Jadwiga Węcławek-Tompol:[/b] Delikatna skóra małego dziecka jest szczególnie wrażliwa na działanie promieni słonecznych, ponieważ nie ma wykształconych mechanizmów obronnych właściwych dla skóry dorosłego człowieka. Dzieci do 3 roku życia nie powinny być wystawiane na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Należy unikać spacerów godzinach najsilniejszego nasłonecznienia, czyli pomiędzy godziną 11 a 16. Jeśli dziecko w tym czasie wyjdzie na spacer, powinno być w cieniu (należy zamontować przy wózku parasol), ubrane w przewiewne ubranko z naturalnego materiału i mieć na sobie nakrycie głowy (czapkę z daszkiem lub rondem oraz zabezpieczenie wrażliwej skóry karku). Krem z filtrem UV należy nakładać na pół godziny przed wyjściem z domu, bardzo obficie. Jedna buteleczka kremu o pojemności 200 ml powinna starczyć na maksymalnie 20 aplikacji, oznacza to, ze jednorazowo należy wetrzeć w skórę dziecka około 10-15 ml preparatu. Należy pamiętać, że krem ulega rozkładowi pod wpływem promieni słonecznych, spływa z potem, zmywa się podczas kąpieli, ściera się z powierzchni skóry, dlatego smarowanie należy powtarzać co 2-3 godziny. Przebywanie w wodzie nie zabezpiecza skóry dziecka przed poparzeniem. Promieniowanie UV przenika nawet do 30 metrów w głąb, siłę działania promieniowania UV wzmacnia efekt odbicia od powierzchni wody lub piasku.

[b]Jak wybrać odpowiedni krem dla dziecka? [/b]

Warunki oznakowania preparatów ochrony przeciwsłonecznej zostały uporządkowane. Pierwszym uregulowaniem, które już weszło w życie, jest zasada, żeby najwyższą wartością faktora SPF (sun protection factor) było 50+. Unia Europejska zaleca, by oznaczenia były zrozumiałe, jasne i dodatkowo wyrażone słownie czyli SPF 50+ oznacza bardzo wysoki poziom ochrony, SPF 40 wysoki poziom ochrony, średni poziom to SPF 20, a niski SPF 10. Dla niemowląt i małych dzieci oraz osób z alergiami skórnymi przeznaczone są kremy ochronne z filtrami mineralnymi, które tworzą na skórze barierę ochronną odbijającą promieniowanie słoneczne. Preparaty te zawierają rozdrobnione cząstki tlenku cynku (zinc oxide) lub dwutlenku tytanu (titanium dioxide). Starsze dzieci, o ile nie mają alergii, można smarować standardowymi kremami przeciwsłonecznymi z filtrami chemicznymi. Preparaty te wnikają w naskórek, ale tylko w jego powierzchowną warstwę, przetwarzając energię świetlną w cieplną. Dobry krem ma atest Centrum Zdrowia Dziecka lub Instytutu Matki i Dziecka. W wyborze kremów z filtrem UV należy kierować się zasadą: im jaśniejsza karnacja skóry, tym silniejszy filtr. Osoby o jasnej karnacji powinny być zawsze smarowane kremem z filtrem o najwyższym współczynniku ochrony. Podobna zasada dotyczy dzieci i dorosłych z dużą ilością znamion barwnikowych, tzw. pieprzyków (ponad 50), oraz osoby z rodzin, w których zanotowano występowanie czerniaka złośliwego.

[b]Jakiego faktora używać do smarowania małych dzieci, a jakim smarować starsze? [/b]

Dla maluchów poniżej 3 roku życia powinniśmy wybierać kremy z filtrami o bardzo wysokim współczynniku ochrony czyli SPF 50+ pamiętając, by krem nakładać na całe ciało, nawet pod ubraniem, bo pewna ilość promieniowania przedostaje się do skóry dziecka nawet przez bluzeczkę czy parasol przeciwsłoneczny. Wychodząc z domu w godzinach dużego nasłonecznienia, koniecznie należy pamiętać, by posmarować preparatem z filtrem także uszy czy nos. Rozsądnie używany filtr o faktorze SPF 50+ praktycznie eliminuje ryzyko poparzenia nawet bardzo delikatnej skóry. Kilkuletnie dziecko można smarować kremem z niższym faktorem, np. SPF 30. Kiedy jego skóra się opali, a opali się, nawet mimo kremu z filtrem, można w mniej słoneczny dzień obniżyć faktor do SPF 20. Jeśli jednak planujemy dłuższy pobyt na dworze w bardzo słoneczny dzień, warto sięgnąć po kosmetyk z wysokim faktorem SPF. Należy pamiętać, że od razu stosujemy krem o odpowiednim SPF. Zastosowanie podwójnej ilości kosmetyku z SPF 20, nie da nam w efekcie ochrony na poziome SPF 40.

[b]Co zrobić, gdy skóra przejawia oznaki oparzenia słonecznego? [/b]

U dziecka do poparzenia może dojść nawet po 15 minutach przebywania na słońcu. W przypadku poparzenia słonecznego pierwszego stopnia ulgę przynosi chłodny, nie zimny, prysznic, kąpiel. W aptece można zaopatrzyć się w odpowiednie preparaty łagodzące skutki oparzenia (środki zawierające witaminę E, alantoinę, pantenol). Łagodzący wpływ mają również okłady z jogurtu lub zimnego mleka. Często w przypadku reakcji bólowej (pieczenie) konieczne jest zastosowanie leków przeciwbólowych (paracetamolu, ibuprofenu). W poparzeniu drugiego stopnia (nasilony bolesny rumień, obecność pęcherzy) po krótkotrwałym ochłodzeniu skóry należy udać się do lekarza.

[b]Jak postępować w przypadku udaru słonecznego? [/b]

Udar objawia się bólami i zawrotami głowy, nudnościami, wymiotami, uczuciem osłabienia i przyspieszeniem tętna. Ryzyko udaru słonecznego wzrasta w przypadku odwodnienia organizmu i braku osłony głowy i karku przed działaniem promieniowania słonecznego. Na udar cieplny najbardziej narażone są niemowlęta i osoby w podeszłym wieku.

[b] Oprócz ochrony skóry, trzeba zadbać o odpowiednie nawodnienie malca. Jak często poić małe dziecko? [/b]

W słoneczny dzień wzrasta utrata płynów z organizmu przez przez parowanie z powierzchni skóry i błon śluzowych. Stopień tej utraty zależy w dużej mierze od długości i rodzaju ekspozycji na działanie promieni słonecznych i wilgotności powietrza. Niemowlę karmione naturalnie może domagać się częstszego przystawiania do piersi, jeśli tego nie robi, to my powinniśmy o tym pamiętać, przy dużym upale może jednak również wymagać dopajania przegotowaną, niskozmineralizowaną wodą mineralną. Starsze dzieci powinny dostawać niegazowaną wodę mineralną. Oznakami odwodnienia może być np. rzadkie siusianie, zapadnięte ciemiączko przednie u niemowląt, apatia czy rozdrażnienie. Można tez skontrolować wagę dziecka.

[b]Jakie mogą być konsekwencje nieużywania kremów do opalania? [/b]

W wyniku działania promieniowania UVB skóra reaguje wytworzeniem rumienia (oparzenie pierwszego stopnia), w przypadku dłuższej ekspozycji powstają bąble (drugi stopień oparzenia). Promieniowanie UVB jest odpowiedzialne za fotostarzenie się skóry oraz zmiany nowotworowe. Udowodniono, że promieniowanie UV odgrywa istotną rolę w tworzeniu się czerniaka złośliwego i innych chorób nowotworowych skóry. najbardziej narażone są osoby, które często się opalają, mają jasną karnację, przed 12 rokiem życia zostały poparzone przez słońce.

[b]Kto w ogóle nie powinien się opalać? [/b]

Przede wszystkim dzieci. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby, u których stwierdzono obecność znamion barwikowych wrodzonych, mnogich znamion barwikowych i piegów, znamion dysplastycznych. Pacjenci z rozpoznanym schorzeniem Xeroderma pigmentosum (skóra pergaminowa barwnikowa) oraz poddawani leczeniu immunosupresyjnemu, powinny unikać ekspozycji na słońce.

[i]rozmawiała Agnieszka Usiarczyk[/i]