Auobiografie muzyków źle się w Polsce sprzedająt

Autobiografie muzyków: Na świecie są bestsellerami, u nas ich magia nie działa

Aktualizacja: 04.07.2011 18:05 Publikacja: 02.07.2011 00:33

Auobiografie muzyków źle się w Polsce sprzedająt

Foto: Rzeczpospolita

Najnowszym przebojem wydawniczym w USA są wspomnienia Stevena Tylera z Aerosmith. „Wciągnąłem z kokainą jakieś 20 milionów dolarów.

Porsche, odrzutowiec, dom – wszystko poszło na prochy i alkohol" – to jeden z sekretów, jakimi lider zespołu częstuje czytelników w „Does the Noise in My Head Bother You?" (z ang. czy ten hałas w mojej głowie ci przeszkadza?).

W autobiograficznej książce napisanej z Davidem Daltonem z „Rolling Stone'a" Tyler zdradza, że na scenie zawsze miał „apteczkę" z działką kokainy i whisky z colą. Opamiętał się dopiero po sześćdziesiątce i ósmym odwyku. Anegdoty o używkach, fankach i zawodach miłosnych, choć przez recenzentów przyjęte chłodno, wystarczyły, by książka trafiła na drugie miejsce listy bestsellerów „New York Timesa". Tyler dołączył do gigantów rocka, którzy za swe wspomnienia otrzymują miliony dolarów.

Narkotyczne wizje

Keith Richards po przekazaniu wydawcy kilku stron próbki zainkasował 7,3 mln. Jego autobiografia „Life", której współautorem jest James Fox, to literacka sensacja. W listopadzie zeszłego roku debiutowała na szczycie listy „NYT", a wysokie zainteresowanie nią utrzymało się ponad 20 tygodni. Richards opowiedział więcej niż typowe wątki z serii „seks, narkotyki, rock'n'roll". W jego historii dochodzi do bójek i strzelanin, pożarów w hotelach, wypadków samochodowych. Z kilkudziesięciu makabrycznych przygód wyszedł bez szwanku, cudem wydaje się i to, że je w ogóle pamięta.

W książce są epickie fragmenty poświęcone narkotycznym wizjom i unikatowe epizody z życia największej rockowej kapeli świata – Richards ujawnia kulisy powstania piosenek, a nawet techniki strojenia gitar. James Fox świetnie przygotował się do książki. Jego rozmowy z Richardsem i innymi bohaterami wydarzeń zajęły pięć lat. Ale możliwe, że o sukcesie przesądziło kilka zdań, w których Keith zarzuca Mickowi próżność i nielojalność, niepochlebnie też wyraża się o jego przyrodzeniu.

Przed Richardsem i Tylerem powodzeniem cieszyły się m.in. wyznania Erica Claptona (pisał o heroinie, śmierci syna, nieszczęśliwej miłości) i Dave'a Mustaina z Megadeth (wspominał dorastanie w ubóstwie, przemoc domową i 17 terapii od-

wykowych). Wspomnieniowy boom objął też Slasha, Boba Dylana, Ozzy'ego Osbourne'a, Patti Smith, Rona Wooda i Sammy'ego Hagarda z Van Halen. W przyszłym roku swoją opowieść dołoży Pete Towshend z The Who.

Bestsellerowe biografie są pocieszeniem dla wydawców w USA i Wielkiej Brytanii zmagających się ze skutkami recesji i zmianami na rynku książek. Sprzedaż spada – zainteresowanie literaturą faktu za oceanem w ciągu kilku lat zmalało o 20 proc., a wydania papierowe są wypierane przez e-booki. Wydawcy liczą więc na żelaz-nych fanów i podpisują umowy z agencjami promującymi artystów.

W Polsce od lat 90. podobnych hitów brak. Przekłady bestsellerowych autobiografii furory nie robią.

– Przecenioną autobiografię Clapto-

na można kupić za 9,90 zł przy plaży w Kołobrzegu – puentuje polskie realia Włodzimierz Wieczorek z wydawnictwa In Rock. – Żadne biografie muzyków nie osiągają u nas sprzedaży podobnej do „Domu nad rozlewiskiem" czy „Zmierz-chu".

– Na Zachodzie biografie muzyczne mają długą tradycję, a czas im sprzyja: ważni muzycy się zestarzeli, mają co opowiadać – mówi Grzegorz Brzozowicz, dziennikarz muzyczny i autor kilku biografii. – Pokolenie powojennego boomu ma pieniądze i chęć powspominać. Ale dla Polaków Dylan, Clapton czy Jagger to postaci zbyt odległe, nieobecne w naszej popkulturze plotkarskiej.

Muzycy, którzy mają w Polsce wierną grupę wielbicieli zainteresowanych koncertami i publikacjami, to Pink Floyd, Metallika czy Deep Purple. – Książki kupują ludzie w średnim wieku, bo mają pieniądze i chętnie wracają do głównego nurtu rocka lat 60. i 70. Ich gust ukształtowała radiowa Trójka – ocenia Wieczorek.

Gdzie te przeboje

Biografie polskich muzyków też nie biją rekordów. Wydana 15 lat temu w In Rock biografia Ryszarda Riedla „Rysiek" rozeszła się do dziś w 20 tys. egzemplarzy i jest to najpopularniejszy tytuł oficyny. Opublikowaną w 2010 r. książkę „Gościu" – o Krzysztofie Grabowskim z zespołu Strachy na Lachy – kupiło 10 tys. osób. To niezły wynik. Od kwietnia nie sprzedał się jeszcze podstawowy nakład (7 tys. egzemplarzy) „Muńka" – wywiadu rzeki z Muńkiem Staszczykiem. Mimo dużej popularności muzyka i pochlebnych recenzji książki. Jej autor Grzegorz Brzozowicz wini wydawnictwo Czerwone i Czarne: – Wydawca nie przeznaczył wydatków na promocję, a cena książki jest za wysoka. I ja, i Muniek jesteśmy rozczarowani.

Brzozowicz uważa, że najbardziej atrakcyjnymi bohaterami biografii są dziś celebryci: – Ludzie znani z telewizji i Pudelka, ale po przejściach i z dorobkiem. Doskonałym przykładem jest Wojciech Mann. Jego „RockMann" to książka lekka, dokładnie taka, jakiej szuka współczesny czytelnik. Myślę, że bestsellerami mogłyby być biografie Maryli Rodowicz albo Zbigniewa Hołdysa, pod warunkiem że dobrze napisane.

Marta Szelichowska z Axis-mundi, wydawcy m.in. biografii Lennona i Marleya, podkreśla, że w Polsce nie działa efekt skandalu. – Na Wyspach Brytyjskich autobiografie stają się okazją do prowokacji, wyłożenia kart na stół. U nas nie ma takiej tradycji. Większym zainteresowaniem cieszą się biografie ukazujące nie tylko karierę artysty, ale też tło społeczno-historyczne. Może gdyby Grzegorz Markowski opisał losy Perfektu i realia Polski lat 80., mielibyśmy przebój?

Najnowszym przebojem wydawniczym w USA są wspomnienia Stevena Tylera z Aerosmith. „Wciągnąłem z kokainą jakieś 20 milionów dolarów.

Porsche, odrzutowiec, dom – wszystko poszło na prochy i alkohol" – to jeden z sekretów, jakimi lider zespołu częstuje czytelników w „Does the Noise in My Head Bother You?" (z ang. czy ten hałas w mojej głowie ci przeszkadza?).

Pozostało 93% artykułu
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Muzeum otwarte - muzeum zamknięte, czyli trudne życie MSN
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kultura
Program kulturalny polskiej prezydencji w Radzie UE 2025
Kultura
Arcydzieła z muzeum w Kijowie po raz pierwszy w Polsce
Kultura
Podcast „Komisja Kultury”: Seriale roku, rok seriali
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Kultura
Laury dla laureatek Nobla