"Kto dziś pamięta o rzezi Ormian" – te słowa wypowiedziane przez Adolfa Hitlera towarzyszyły drugiej edycji VoicEncounters, która odbyła się w listopadzie 2012 roku w Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu. Temat Ludobójstwa Ormian z 1915 roku i przekazywania ginącej tradycji eksterminowanego narodu zostanie podjęty ponownie przez Teatr ZAR podczas warszawskiego festiwalu Gorzkie Żale. Stolicę odwiedzą artyści oraz znawcy historii i kultury ormiańskiej z całego świata.
W listopadzie ubiegłego roku w Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu odbyła się druga edycja VoicEncounters „Moja milcząca siostro", poświęcona deportacji i eksterminacji Ormian z początku XX wieku. Teatr ZAR podjął wówczas kwestię „milczenia Europy" towarzyszącego pamięci o tych wydarzeniach. Było to możliwe dzięki obecności naukowców z całego świata zajmujących się historią i kulturą Armenii. W trakcie dwóch dni spotkań odbyły się liczne panele dyskusyjne, pokazy filmowe, a także warsztaty tradycyjnego ormiańskiego śpiewu monodycznego oraz niezwykły koncert. Wątek ormiański zostanie podjęty ponownie podczas warszawskiego festiwalu „Gorzkie Żale" organizowanego przez Centrum Myśli Jana Pawła II, który rozpoczął się w czwartek 7 marca.
"Być świadkiem świadków"
Festiwal zainaugurował 7 marca wernisaż wystawy prezentowanej przed kościołem św. Anny na Krakowskim Przedmieściu została otwarta wystawa "Być świadkiem świadków". Złożyły się na nią dokumenty historyczne oraz współczesne zdjęcia i materiały zebrane przez aktorów Teatru ZAR podczas licznych wypraw artystycznych, m.in. do Armenii czy Turcji. Ekspozycja jest próbą przywrócenia pamięci o tragedii narodu ormiańskiego, która została wyparta z historii Europy.
W czwartek (14 marca) o godzinie 18.00 i 19.30 w Centrum Myśli Jana Pawła II (1Piętro, ul. Foksal 11) odbędą się spotkania „Historia Ludobójstwa" oraz „Historia ignorancji", które skupią się na zaprzeczeniu faktu ormiańskiego ludobójstwa przez tureckie władze, bierności Europejczyków oraz na budowaniu „akordu milczenia" wokół aktów przemocy. W pierwszym udział wezmą Ara Sarafian – Dyrektor Instytutu Komitasa w Londynie oraz Rag?p Zarakolu – turecki działacz na rzecz praw człowieka, nominowany w 2012 roku do Pokojowej Nagrody Nobla. Spotkanie ormiańskiego historyka i tureckiego działacza na rzecz praw człowieka przyniesie wyjątkową dyskusję na temat mechanizmu negacji i jego wpływu na życie potomków tych, którzy ocaleli. W drugim spotkaniu uczestniczyć będą Szewach Weiss – były ambasador Izraela w Polsce, Krzysztof Czyżewski – założyciel Fundacji Pogranicze i dyrektor artystyczny ESK 2016, Witold Szabłowski – dziennikarz oraz Jarosław Fret – lider Teatru ZAR i dyrektor Instytutu Grotowskiego we Wrocławiu.
