Rzeczpospolita: Na warszawskiej Woli stanął pomnik Danuty Siedzikówny „Inki". Kiedy w ogóle zaczęto stawiać świeckie pomniki?
Robert Kostro: Już w starożytności stawiano pomniki wielkim władcom. Warszawski pomnik księcia Józefa Poniatowskiego wzorowany jest właśnie na słynnym rzymskim posągu Marka Aureliusza. W średniowieczu stawiono raczej pomniki świętych czy Matki Boskiej, a pierwszym świeckim pomnikiem w Polsce była kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie, wzniesiona w połowie XVII wieku przez króla Władysława IV na cześć swojego ojca. Kolejnym ważnym pomnikiem był pomnik Jana III Sobieskiego wystawiony naprzeciwko pałacu Łazienkowskiego.
Kto go postawił?
Król Stanisław August, który chciał tym samym zaskarbić sobie przychylność patriotycznej części społeczeństwa. Jednak społeczeństwo nie do końca doceniło ten gest. Po Warszawie krążył taki oto wierszyk: „Bohaterowi Wiednia, co chrześcijan zbawił / Piękny pomnik z kamienia Stanisław wystawił / Dwakroć złotych kosztował – trzykroć bym dołożył / By Stanisław skamieniał, a Jan III ożył".
Kiedy zaczęto masowo stawiać świeckie pomniki?