Ruszyło śledztwo w sprawie Centrum Niemieckiego

Prokuratura we Wrocławiu wszczęła śledztwo dotyczące nieprawidłowości finansowych w Centrum im. Willy’ego Brandta, gdy jego szefem był prof. Krzysztof Ruchniewicz – nowy szef Instytutu Pileckiego.

Publikacja: 09.05.2025 04:31

Krzysztof Ruchniewicz, były dyrektor Centrum im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Krzysztof Ruchniewicz, były dyrektor Centrum im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Foto: PAP/Bartłomiej Zborowski

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego to jednostka, do której zadań należy m.in. „inicjowanie, realizowanie badań naukowych z zakresu relacji polsko-niemieckich, spraw niemieckich i europejskich”. Jako pierwsi informowaliśmy na łamach „Rzeczpospolitej”, że podczas audytu UWr stwierdzono tam liczne nieprawidłowości i konflikt interesów.

Centrum im. Willy’ego Brandta i nietypowe umowy na ponad 700 tys. zł

Na czym polega problem? „W Centrum zawierane były umowy oraz zlecane prace Europejskiemu Stowarzyszeniu Badań Niemcoznawczych (Stowarzyszenie ESBN). Zgodnie z informacją z Krajowego Rejestru Sądowego (numer KRS 0000770993) wynika, że członkami założycielami Stowarzyszenia ESBN są m.in. pracownicy Centrum, w tym dyrektor. Członkiem zarządu w randze wiceprezesa-skarbnika jest pracownik Centrum, który w zakresie obowiązków pracowniczych ma prowadzenie spraw finansowych Centrum oraz opracowywanie i przygotowanie umów” (wewnętrzny audyt uniwersytetu). Upraszczając: pracownicy Centrum założyli stowarzyszenie, które później zawierało umowy z Centrum – chodzi o ponad 700 tys. zł. Na dodatek później te umowy nie miały należytego nadzoru.

Czytaj więcej

Niejasności finansowe wokół nowego szefa Instytutu Pileckiego

Śledztwo ruszyło

Po audycie na początku marca do Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu wpłynęło pisemne zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia czynu z art. 231 § 1 k.k. przez dyrektora Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. Ten przepis mówi, że „Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.

Co dalej? – 18 kwietnia 2025 roku prokurator wydał postanowienie o wszczęciu śledztwa w sprawie o czyn z art. 231 § 1 k.k. Postępowanie prowadzone jest w sprawie, a w jego toku planowane jest przede wszystkim uzyskanie pełnej dokumentacji oraz przesłuchanie świadków – informuje „Rz” Karolina Stocka-Mycek, rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu.

Polityczny atak czy zwyczajna kontrola?

Dyrektorem tej placówki w okresie, gdy dochodziło do nieprawidłowości, był prof. Krzysztof Ruchniewicz, który w listopadzie został nowym szefem Instytutu Pileckiego. Jednocześnie wciąż pełnił obowiązki dyrektora Centrum im. Willy’ego Brandta. Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Robert Olkiewicz odwołał go z tej funkcji pod koniec marca. To wywołało poruszenie, odeszła część profesorów z tzw. rady kuratorów, a w „Gazecie Wyborczej” pojawił się artykuł, w którym można przeczytać, że Ruchniewicz został odwołany za krytykę PiS. Pojawiły się też wątpliwości, czy Niemcy dalej będą współfinansować Centrum. – To ponad 20 lat ciężkiej pracy mojej i zespołu. Nie chciałem ich zmarnować. Sądziłem, że gdy zrezygnuję, sytuacja Centrum się ustabilizuje i szybko pojawi się mój następca. Pomyliłem się – mówił „Wyborczej” prof. Ruchniewicz.

Czytaj więcej

Dlaczego nie można uczyć o Korczaku? Raport po audycie w Instytucie Pileckiego

Tak do sprawy odniósł się rektor w swoim oświadczeniu: „Odwołanie prof. K. Ruchniewicza z funkcji pełniącego obowiązki dyrektora Centrum W. Brandta nie miało i nie ma żadnego związku z polityką. To wręcz groteskowe, jak można czynności zarządcze skojarzyć z politycznymi sporami. (…) Kiedy kilka miesięcy temu otrzymywałem informacje o potencjalnych nieprawidłowościach w Centrum, zleciłem normalną, rzetelną, zgodną z prawem wewnętrzną kontrolę”.

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego to jednostka, do której zadań należy m.in. „inicjowanie, realizowanie badań naukowych z zakresu relacji polsko-niemieckich, spraw niemieckich i europejskich”. Jako pierwsi informowaliśmy na łamach „Rzeczpospolitej”, że podczas audytu UWr stwierdzono tam liczne nieprawidłowości i konflikt interesów.

Centrum im. Willy’ego Brandta i nietypowe umowy na ponad 700 tys. zł

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Świat
Spór o berliński oddział Instytutu Pileckiego
Społeczeństwo
Badania: Co Niemcy wiedzą o drugiej wojnie światowej? Kto odpowiada za Holokaust?
Materiał Partnera
Dzień Zwycięstwa według Rosji
Kraj
Najważniejsze europejskie think tanki przyjadą do Polski
Kraj
W ukraińskich Puźnikach odnaleziono szczątki polskich ofiar UPA
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem