Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Polscy i amerykańscy badacze odkryli gwiazdę, która właśnie zakończyła życie w wybuchu supernowej

Publikacja: 14.10.2010 00:27

Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Foto: AFP

Zespołem naukowców z Uniwersytetu Stanowego Ohio i Uniwersytetu Warszawskiego kierował dr Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego UW. Odkrycie opisane zostało w magazynie „The Astrophysical Journal”.

Wśród danych dostarczonych przez Kosmiczny Teleskop Spitzera w latach 2004 – 2008 zespół poszukiwał jąder galaktyk z czarnymi dziurami. Ich istnienie manifestowane jest przez emisję olbrzymiej ilości energii.

– Nie spodziewaliśmy się odkrycia gwiazdy supernowej w takich danych – wyjaśnia dr Kozłowski. – Supernowe emitują duże ilości energii w formie światła, ale nie ciepła.

Położony w odległości 3 mld lat świetlnych od nas obiekt nie pasował do opisu jądra galaktyki. Ogromne ilości energii wypływały z niego przez sześć miesięcy. Strumień zniknął w marcu 2008 roku. Fakt ten przekonał astronomów, że mają do czynienia z tzw. gwiazdą supernową, i to wyjątkowo masywną.

– W ciągu pół roku obiekt ten wyemitował więcej energii niż Słońce w całym życiu – opowiada dr Kozłowski.

Pozostała zagadka do wyjaśnienia: zaskakująco niska temperatura obiektu: ok. 700 st. Celsjusza. Sprawcą okazał się pył w ogromnej ilości. Masa gwiazdy to 50 mas Słońca, dostatecznie dużo, aby przed zakończeniem życia gwiazda wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną potężną chmurę pyłu.

Były co najmniej dwie takie erupcje. Pierwsza ok. 300 lat temu, druga cztery lata przed wybuchem supernowej. Wewnętrzna chmura, ta sprzed czterech lat, znajduje się bliżej gwiazdy niż ta sprzed 300.

– Wydaje się, że zewnętrzna chmura musiała być nieprzezroczysta, więc pochłonęła światło, które zamieniła na ciepło – mówi prof. Christopher Kochanek z Uniwersytetu Stanowego w Ohio. – Dlatego supernowa pojawiła się w przeglądzie teleskopu Spitzera jako gorąca chmura pyłu.

Kosmos
Zagadka powstania ogromnych galaktyk prawie rozwiązana. Co odkryli naukowcy?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Kosmos
Nie tylko pełnia Księżyca w grudniu. Jakie jeszcze zjawiska zobaczymy na niebie?
Kosmos
Naukowcy mylili się co do Wenus? Najnowsze odkrycie dotyczące „złego bliźniaka Ziemi”
Kosmos
Naukowcy ostrzegają przed satelitami w atmosferze. Domagają się zmian
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Kosmos
Ziemia traci miniksiężyc. Koniec rzadkiego zjawiska