Atomowy atak na asteroidę

– Mamy rozwiązanie na wypadek kolizji z asteroidą w każdym momencie, w jakim pojawiłoby się ostrzeżenie – powiedział Bong Wie z Uniwersytetu Stanu Iowa, podczas konferencji NASA Innovative Advanced Concepts (NIAC).

Bomba atomowa może się okazać niezbędna w sierpniu 2029 roku, gdyby planetoida 99942 Apophis wielkości 325 metrów nie chciała przemknąć obok naszego globu – tak jak dziś przewidują naukowcy, a w niego uderzyć.

Kosmiczny traktor

Bong Wie przedstawił najnowsze wyniki badań swojego zespołu na konferencji NIAC odbywającej się na Uniwersytecie Stanforda niemal dokładnie rok po poważnym „kosmicznym ostrzeżeniu". 20-metrowa skała wpadła z kosmosu w ziemską atmosferę i wybuchła w powietrzu w okolicy rosyjskiego miasta Czelabińsk. W wyniku eksplozji rannych zostało 1500 osób.

Naukowcy uważają meteor, który wtargnął w atmosferę 15 lutego 2013 roku, za dzwonek ostrzegawczy. Ziemia jest stale zagrożona możliwością kosmicznej kolizji.

– Kilka lat temu musiałem używać przykładu dinozaurów, aby uzasadnić nasze badania – powiedział Wie. – Teraz mamy dodatkowy argument: jest nim wydarzenie z ubiegłego roku. Ziemia zostanie trafiona przez jakiś obiekt z kosmosu. To tylko kwestia czasu. Następne zderzenie może wyrządzić znacznie większe szkody.

Kolizja z asteroidą 65 mln lat temu spowodowała nieodwracalne skutki – zniknięcie z powierzchni Ziemi gigantycznych gadów.

– Znamy już 10 713 bliskich Ziemi obiektów, które mogą zagrozić naszej planecie – ostrzega Paul Chodas z biura śledzącego zagrożenie Near-Earth Object Program Office pracującego w Laboratorium Napędu Odrzutowego NASA.

W teorii niebezpieczne obiekty kosmiczne zmierzające w kierunku Ziemi powinny zostać wykryte na tyle wcześnie, aby dać ludzkości wystarczająco dużo czasu na uruchomienie przygotowań. Na przykład satelity, który byłyby w stanie zepchnąć asteroidę na bok.

Jeden z pomysłów na taki „kosmiczny traktor" zakłada program Asteroid Redirect Mission. Ciężkie rakiety, skonstruowane do podróży na Marsa, mogą ok. 2030 roku być wykorzystane do zmiany trasy obiektu zagrażającego Ziemi.

– Ale do skutecznej obrony przed niebezpiecznymi obiektami z kosmosu potrzebujemy środków strategicznych – uważa Wie. – Kiedy asteroida pojawi się nagle, dając badaczom zbyt mało czasu na przygotowanie misji – na przykład mniej niż rok – najlepszą odpowiedzią ludzkości może być broń jądrowa.

Wie wraz z zespołem pracuje nad statkiem kosmicznym HAIV (Hypervelocity Asteroid Intercept Vehicle). Badacze uzyskali już dwa razy finansowanie NASA dla tego projektu w latach 2011 i 2012.

Rozbić w drobny mak

HAIV przeznaczony jest na spotkanie z asteroidą w dużej odległości od Ziemi. W razie gdyby obiekt nam zagrażał, HAIV wyposażony w kamerę i lidar (laserowy miernik odległości) zbliżyłby się do niego i wystrzelił dwuczęściowy pocisk. Pierwsza część pocisku uderzy w skałę, a ułamek sekundy po nim w krater wbije się druga, zawierająca ładunek nuklearny, i zostanie zdetonowana. Naukowcy zakładają, że w wyniku eksplozji kosmiczna skała rozpadnie się na drobniutkie kawałki.

– Zdajemy sobie sprawę, że małe fragmenty mogą dotrzeć do Ziemi – ale nie spowodują zagrożenia – powiedział Wie.

Symulacje komputerowe, jakie przeprowadził jego zespół, wskazują, że asteroida wielkości 300 metrów może być unieszkodliwiona poza zasięgiem ziemskiego pola grawitacyjnego. Pod warunkiem że ostrzeżenie o niebezpieczeństwie pojawiłoby się 30 dni przed grożącą katastrofą. Wtedy do Ziemi dotarłoby mniej niż 0,1 proc. jej  masy.

– Co prawda mielibyśmy wtedy ciężkie bombardowanie meteorami, może nawet byłoby na Ziemi 100 takich miejsc jak w ubiegłym roku w Czelabińsku – przekonuje Wie. – Ale uniknęlibyśmy eksplozji 150 tys. razy mocniejszej niż wybuch bomby atomowej w Hiroszimie podczas II wojny światowej.

Badacze podkreślają, że HAIV może się sprawdzić jedynie wtedy, kiedy powstanie specjalny system wczesnego ostrzegania Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System. Prace nad rozwojem takiego systemu prowadzą naukowcy z Uniwersytetu Hawajów. Badacze otrzymali od NASA 5 milionów dolarów na budowę urządzeń niezbędnych dla funkcjonowania ATLAS-a.

System ten ma działać już w 2015 roku, wtedy będzie w stanie dostarczać jedniodniowe ostrzeżenia o zbliżającej się asteroidzie wielkości 8 metrów. O obiektach wielkości do 45 metrów system ma ostrzegać z wyprzedzeniem tygodniowym, a do 140 metrów z trzytygodniowym.