Jeśli inwazja Chin na Tajwan, to teraz

W przemówieniu noworocznym do rodaków chiński przywódca Xi Jinping użył wyjątkowo twardych słów pod adresem Tajwanu. Uznał, że zjednoczenie wyspy z kontynentalnymi Chinami jest „historyczną koniecznością”. I nie wykluczył użycia siły, jeśli „zbuntowana prowincja” zbyt długo będzie opierać się woli Pekinu.

Od 3 stycznia na Tajwanie obowiązuje swoista cisza wyborcza: przed głosowaniem 13 stycznia nie wolno przeprowadzać sondaży. Nie da się więc na pewno powiedzieć, kto z tego starcia wyjdzie zwycięsko. Wcześniej na prowadzeniu był dotychczasowy wiceprezydent Lai Chin-te wywodzący się z Demokratycznej Partii Postępowej (DPP).

Jego sukces nie byłby w smak Pekinowi. Związana z tym ugrupowaniem dotychczasowa prezydent Tsai Ing-we podkreślała odrębną od Chin tożsamość Tajwanu, choć umiejętnie unikała odpowiedzi na pytanie o to, czy kiedykolwiek Tajpej ogłosi niepodległość.

Czytaj więcej

Biznes

Chiny uderzają sankcjami w firmy sprzedające broń Tajwanowi

Pięć zachodnich firm zostało objętych sankcjami Pekinu po tym, jak USA zatwierdziły sprzedaż amer...

Lai Chin-te jest tu dużo bardziej radykalny. W przeszłości mówił o sobie, że „jest niezmordowanym robotnikiem niezależności”. Już jako zastępca Tsai Ing-we powtórzył co prawda oficjalną doktrynę Czang Kaj-szeka, że zarówno Tajwan, jak i to, co dziś tworzy ChRL, jest Republiką Chin. Ale też oświadczył, że wyspa jest jej „wolną” częścią, podczas gdy reszta już nie. Nigdy czołowy polityk tajwański nie posunął się tak daleko w deklaracji o odrębności Tajwanu.

Wojna czy pokój między Chinami a Tajwanem

W Pekinie narastają więc obawy, że utrzymanie najwyższego urzędu w państwie przez DPP w końcu doprowadzi do ogłoszenia niezależności kraju. W rozumieniu Xi Jinpinga to byłaby prowokacja, na którą musiałby odpowiedzieć siłą. Tym bardziej, że na ewentualną interwencję nie ma lepszego czasu niż teraz. A to dlatego, że Ameryka nie tylko jest zajęta dwoma innymi konfliktami – w Ukrainie i w Izraelu – ale także coraz mocniej wciągnięta w kampanię wyborczą, którą duże szanse ma wygrać Donald Trump.

– Tajwańczycy będą musieli rozstrzygnąć, czy chcą wojny czy pokoju – mówi otwarcie Hou Yu-ich, były komendant policji, a dziś kandydat w wyborach prezydenckich głównej partii opozycyjnej Kuomintang. To ugrupowanie założone przez Czang Kaj-szeka dziś paradoksalnie opowiada się za zbliżeniem z Pekinem, choć nie zjednoczeniem kraju. Dlatego jest faworytem Xi Jinpinga.

Czytaj więcej

Dyplomacja

Chińskie balony po raz pierwszy przeleciały bezpośrednio nad Tajwanem

Trzy chińskie balony przeleciały we wtorek nad Tajwanem, w pobliżu ważnej bazy Sił Powietrznych t...

Na pytanie, na ile jest prawdopodobna chińska inwazja wyspy, tajwański minister spraw zagranicznych Joseph Wu powiedział w niedawnym wywiadzie dla „Rzeczpospolitej”: „Nikomu nie jest łatwo zrozumieć proces podejmowania decyzji przez Chiny. Jest on bardzo hermetyczny. Kluczowe decyzje zapadają w bardzo wąskim gronie czy wręcz należą wyłącznie do Xi Jinpinga. A to powoduje, że urzędnicy niższego szczebla, w obawie przed urażeniem prezydenta, mogą nie podawać mu prawdziwych informacji. To może obejmować tak fundamentalne sprawy jak ewentualne skutki gospodarcze wojny, zaangażowanie się w nią Stanów Zjednoczonych czy Japonii”.

Agencja Bloomberg szacuje, że konflikt o Tajwan kosztowałby światową gospodarkę trudną do wyobrażenia sumę 10 bilionów dolarów, jakieś 10 proc. globalnego dochodu narodowego. To nieporównywalnie więcej niż wojna w Ukrainie czy nawet kryzys finansowy sprzed kilkunastu lat. Tak się dzieje nie tylko z uwagi na skalę chińskiej gospodarki, ale także znaczenie Tajwanu jako czołowego producenta najbardziej zaawansowanych półprzewodników, a także rolę Cieśniny Tajwańskiej, kluczowego akwenu dla międzynarodowego handlu.