Jeśli pożyczka od spółki dla wspólnika z VAT, to bez PCC

Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 8 lipca 2011 (IPTPB2/436-17/11-4/KR).

Spółka podjęła decyzję o przekazaniu zysku za rok finansowy na kapitał zapasowy. Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego postanowiono udostępnić środki finansowe wspólnikom na podstawie umowy pożyczki. Odsetki ustalone byłyby na poziomie rynkowym (spółka wskazała, że będą one wynosić 10 – 12 proc.).

Spółka chciała się upewnić, że opisane umowy pożyczki nie będą podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej PCC). W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazała, że zwolnienie z PCC będzie przysługiwać na podstawie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Przepis ten zwalnia z opodatkowania pewne typy czynności cywilnoprawnych, jeżeli jedna ze stron jest opodatkowana VAT (bądź pod pewnymi warunkami zwolniona) z tytułu danej transakcji. Uzupełniając swój wniosek, spółka potwierdziła, że jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

Izba skarbowa zgodziła się z tym stanowiskiem. Podkreśliła jednak, że mając na uwadze prawidłowość zastosowania omawianego zwolnienia istotne jest, aby z tytułu tej konkretnej umowy pożyczki jedna ze stron była opodatkowana VAT (bądź zwolniona). Fakt bycia podatnikiem VAT sam w sobie nie przesądza bowiem o możliwości zastosowania tego zwolnienia.

Komentuje Marcin K. Wiśniewski, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Przepisy ustawy o PCC, które są istotne dla analizowanej sytuacji, zredagowane zostały przez ustawodawcę dosyć klarownie i wydaje się, że nie powinny budzić szczególnych wątpliwości. Warto jednak zauważyć, że istnieją pewne kwestie nierozstrzygnięte w omawianej interpretacji, które mogą mieć wpływ na możliwość zastosowania zwolnienia. Szczególnie istotna wydaje się tutaj kwalifikacja pożyczki na gruncie ustawy o VAT.

Wymogiem, jaki stawia ustawodawca do zastosowania zwolnienia z PCC, jest podleganie opodatkowaniu VAT (także zwolnienie) z tytułu tej konkretnej czynności cywilnoprawnej. Z tego wynika, że prawidłowe zastosowanie zwolnienia z PCC wymaga wykładni odpowiednich przepisów ustawy o VAT. Trzeba bowiem ustalić, czy pożyczka będzie czynnością opodatkowaną VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnikiem można być nawet z tytułu czynności wykonanej jednorazowo. Zakwalifikowanie danej czynności jako podlegającej VAT wymaga jednak, aby okoliczności jej dokonania wskazywały, że istnieje zamiar wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy.

W razie uznania, że przesłanki art. 15 ust. 1 i 2 nie zostały spełnione, dana czynność nie podlega VAT (ustawa o PCC wymaga natomiast, żeby dana transakcja była przynajmniej zwolniona z VAT). Opis zdarzenia przyszłego wskazany przez spółkę nie wskazuje wprost, co jest przedmiotem jej działalności ani jak często spółka udziela pożyczek. Z opisu wynika wprawdzie, że udzielona zostanie więcej niż jedna pożyczka.

Nie wiadomo jednak, czy jest zamiar wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy. Wydaje się więc możliwe, że w razie kontroli organ mógłby zakwestionować prawidłowość kwalifikacji przez spółkę pożyczki na gruncie ustawy o VAT, przez uznanie że brak jest zamiaru wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy, i stwierdzić, że jest to czynność, która nie podlega opodatkowaniu.

Wyłączenie pożyczki z zakresu ustawy o VAT oznaczałoby dla spółki i jej wspólnika, że przesłanki art. 2 pkt 4 ustawy o PCC nie zostały spełnione, a więc zwolnienie z PCC nie może być zastosowane.

W takiej sytuacji pożyczkobiorca, czyli wspólnik, musiałby zapłacić PCC. Warto zwrócić uwagę, że wniosek o udzielenie omawianej interpretacji został złożony przez spółkę, nie przez jej wspólnika. Tymczasem zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o PCC obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Jednocześnie interpretacja indywidualna prawa podatkowego zapewnia pewien stopień ochrony tylko dla tego, komu została wydana. Do wniosku takiego prowadzi art. 14b ordynacji podatkowej, zgodnie z którym interpretacja taka jest wydawana na wniosek zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie.

Zobacz serwis

Dobra Firma