Chorwacja przebywa od 10 lipca 2020 w przedsionku strefy euro, tzw. wężu walutowym ERM-2, który pozwala na wahania rodzimej waluty względem jednolitej o plus minus 15 proc. od ustalonego kursu oficjalnego, w przypadku Chorwacji 7,5345 kuna za 1 euro. Władze w Zagrzebiu mają nadzieję, że pobyt w przedsionku zakończy się w tym roku i od 1 stycznia 2023 Chorwacja stanie się 20. krajem z jednolitą walutą. Będzie pierwszym nowym członkiem Eurolandu od czasu przyjęcia Litwy w 2015 r.
Czytaj więcej
Według prezesa chorwackiego banku centralnego, Borisa Vujcica ten kraj spełni warunki przyjęcia wspólnej waluty wcześniej, niż wynikało to z poprzednich prognoz. Chorwaci są zdeterminowani, aby przyjąć euro od 1 stycznia 2023 roku. I wszystko wskazuje, że tak właśnie się stanie.
Prezes banku centralnego, Boris Vujćić zapewnił, że Chorwacja będzie gotowa z dostawą rynkowi banknotów i monet euro przed okresem przejścia na tę walutę. Zapytany o za i przeciw strefy euro uznał, że jego kraj będzie lepiej chroniony w razie kryzysów. - Przejście na euro usunie ryzyko wymiany walut, tu Chorwacja odniesie największe korzyści, bo jej gospodarka jest bardziej nastawiona na euro od każdego z dotychczasowych kandydatów. Większość wkładów terminowych jest związana z euro, np. spadek kursu kuna o 10 proc. wobec kursu wymiany na euro zwiększyłby dług wszystkich sektorów o 50 mld kuna. To ogromne ryzyko, które mogłoby wywołać recesję, ale nasz kraj będąc w strefie euro usunie to ryzyko - wyjaśnił.
Dodał, że obecnie w obiegu gotówkowym znakuje się 36 mld kuna, w następnych 12 miesiącach te pieniądze zostaną zdeponowane w bankach albo wydane. W 2023 r. każdy będzie mógł bezpłatnie wymieniać kuna na euro w bankach, urzędach pocztowych i w oddziałach usług finansowych i systemów platonicznych FINA - poinformował.
Wiceszef Komisji Europejskiej, Valdis Dombrovskis chwali władze chorwackie za „silną wolę polityczną dotycząca wprowadzenia euro już od 2023 r. Mimo dużych przeszkód i porażek, jakie ten kraj poniósł Komisja będzie popierać jego starania dotrzymania tego terminu. Będzie to możnie jedynie wówczas, gdy Chorwacja spełni wszystkie kryteria konwergencji” - powiedział.
„Konkurentem” Chorwacji jest Bułgaria, również od 10 lipca 2020 w systemie ERM-2, z podstawowym kursem 1,95583 lewa do euro. Władze w Sofii uzgodniły z Komisją Europejską termin przejścia na jednolitą walutę od 1 stycznia 2014 r.
Problem wzrostu cen
Ceny artykułów konsumpcyjnych i usług w Chorwacji wzrosły w grudniu o 5,5 proc., najbardziej od grudnia 2008 (+5,9 proc.), a w całym 2021 r. wzrost ten wyniósł 2,6 proc. - podał Reuter za urzędem statystycznym DZS.
Najbardziej podrożał transport (11,4 proc.) głownie z powodu wzrostu cen paliw o 22,5 proc. rocznie. W innych kategoriach zanotowano też wyższe ceny, poza sektorem ochrony zdrowia, gdzie nastąpił spadek o 0,3 proc. Żywność zaczęła drożeć od lipca, w grudniu było to średnio o 8,1 proc., alkohol i tytoń zdrożały o 5,9 proc., odzież i obuwie o 3,7, czynsze o 3,2, a meble o 4 proc.
