Małopolska plus Śląsk równa się sukces

Integracja Małopolski i Śląska jako sposób na zwiększenie roli tych województw w Polsce, zaznaczenie swojej roli w Europie i sposoby poszukiwania partnerów na świecie były tematami „Śniadania z Rzeczpospolitą", które odbyło się w Centrum Informatyki Akademii Górniczo-Hutniczej, nowym budynku dydaktycznym Katedry Informatyki krakowskiej uczelni.

Źródła sukcesu i szanse rozwojowe

Śląsk i Małopolska w dobie kryzysu cieszą się względnie dużym powodzeniem inwestycyjnym. Województwa specjalizują się – Małopolska bardziej słynie z przyciągania inwestorów z branży IT i usług dla biznesu, w tym doradczych i audytorskich. Na Górnym Śląsku powstają najlepsze samochody Fiata i Opla w Europie, rozwija się hutnictwo. W obu województwach rejestruje się 30 proc. patentów, choć wytwarzają 20 proc. PKB.

– Region dysponuje jak na polskie warunki dobrą infrastrukturą, na Śląsku krzyżują się dwie autostrady, są lotnisko i gęsta sieć kolei pasażerskich – mówił Michał Goli z Klubu Kapitału Śląskiego.

Grzegorz Hajdarowicz, właściciel i prezes Presspubliki (wydawca m. in. „Rz") przypomniał, że w promieniu 100 km od Krakowa mieszka 8 mln ludzi. To olbrzymi rynek zbytu, a jednocześnie znaczne zasoby kapitału ludzkiego, także na wielu wyższych uczelniach. Na uczelniach obu województw studiuje 350 tys. ludzi.

Prof. dr hab. Krzysztof Zieliński, kierownik Katedry Informatyki na Akademii Górniczo-Hutniczej podkreślił, że Kraków ma wieloletnie tradycje współpracy z uczelniami śląskimi. – Współcześnie skupiamy się na czystej energii, nowoczesnych technologiach, inteligentnych sieciach energetycznych. To właśnie uczelnie inicjowały współpracę między regionami. Niewątpliwie taka oddolna forma kooperacji budzi nadzieję. Niemniej samorządowcy wspomogli starania naukowców – podkreślał Zieliński.

– Jest wiele płaszczyzn, w których oba województwa mogą się bezkonfliktowo porozumieć, gdzie są korzyści dla każdego z podmiotów i o te elementy będziemy walczyli – deklarował z kolei Marek Sowa, marszałek województwa małopolskiego.

Samorządowcy będą między innymi prowadzili wspólny lobbing w sprawie dokończenia systemu dróg ekspresowych w Małopolsce i na Górnym Śląsku. Do 2015 roku zostanie zmodernizowana linia kolejowa łącząca Katowice z Krakowem. Podróż między stolicami województw będzie trwała około 40 minut. Samorządowcy planują też zakup nowego taboru, co ma zwiększać mobilność pracowników.

Grzegorz Hajdarowicz zauważył, że skoro między regionami do 2015 roku ma być zbudowana stosunkowo szybka kolej, to dlaczego nie zsynchronizować jej z transportem lotniczym i nie powołać w tym samym czasie wspólnej spółki dla lotnisk w Katowicach i Krakowie. – Mielibyśmy wtedy właściwie jedno potężne lotnisko z dwoma terminalami w odległości niemającej znaczenia dla pasażera – podkreślał Hajdarowicz.

– Konkurencji między portami nie można uniknąć, natomiast przy dobrej woli można się podzielić obowiązkami. Oba porty nie będą raczej narzekały na brak popytu ze względu na zainteresowanie turystów i biznesu. Można więc porozmawiać o powołaniu wspólnej spółki – skomentował propozycję Jan Pamuła, prezes Międzynarodowego Portu Lotniczego im. Jana Pawła II w Krakowie-Balicach.

Tadeusz Donocik, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach, podkreślił, że potencjały Górnego Śląska i Małopolski uzupełniają się. – Śląsk jest bardziej nastawiony na przemysł, Małopolska, szczególnie Kraków, na usługi dla biznesu – wskazał.

Inicjatywa współpracy podjęta przez marszałków zbiera dobre oceny. – Ludzie w kraju pytają, jak udało nam się to zrobić, jak udało się zawrzeć sojusz między Małopolską a Górnym Śląskiem – dodawał Donocik.

Ryzyko związane z funduszami UE

Grzegorz Hajdarowicz stwierdził, że w związku z tym, że środki unijne płyną do Polski szerokim strumieniem, pojawił się problem nietrafionych inwestycji. – Budujemy hektary nowoczesnych powierzchni na uczelniach czy w instytucjach kultury. Czy ktoś się zastanowił, za co będziemy je ogrzewać za kilka lat? Inwestycje muszą być rozsądne – apelował Hajdarowicz. – Poszczególne regiony powinny się skupiać na kilku wybranych rodzajach inwestycji, rozpoznać swoje przewagi konkurencyjne – dodał. Podobnych opinii było więcej. – Zbyt często, szczególnie jeśli chodzi o różnego rodzaju dotacje, nie zastanawiamy się, na co wydać pieniądze. Zbudowaliśmy wiele rzeczy, których nie będzie za co utrzymywać. Co dalej? Czy powtórzymy błędy? – pytał Andrzej Zdebski, prezydent Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie.

Artur Tracz, dyrektor ds. rozwoju rynku Cisco Systems, pytał o cele integracji między Małopolską i Śląskiem. – Chcemy zaistnieć w Europie i na świecie, po co i jak to zrobić? Trzeba znaleźć takie płaszczyzny, które dla Śląska i Małopolski są ważne, by wokół nich cokolwiek zbudować. Wokół kilku wybranych elementów należy stworzyć wspólną politykę rozwoju, począwszy od edukacji szkolnej, a skończywszy na metodach wdrożeń badań do biznesu – zwracał uwagę Tracz. Widzi on szanse specjalizacji regionów w biotechnologiach, nanotechnologiach i medycynie.

– Szybka kolej czy tramwaj do Katowic nie ma większego znaczenia, jeśli nie ma po co jechać do stolicy Górnego Śląska. Powinniśmy walczyć o to, żeby wielkie firmy przenosiły do nas działy badań i rozwoju. I to powinien być cel polityki Małopolski i Górnego Śląska – dodał Tracz.

Zaistnieć na świecie

Uczestnicy debaty podkreślali, że atutem Polski są wciąż relatywnie niskie koszty pracy i duże zasoby ludzkie. – Pojawia się aparatura potrzebna do prowadzenia badań. Jednak z korporacjami tworzącymi nowoczesne technologie trzeba współpracować już na poziomie uczelni, żeby studenci od początku poznawali firmy, a te żeby poznawały uczelnie – podkreślał Tracz.

Województwa chcą jednak zostać zauważone w świecie. Jak to zrobić? Co i gdzie sprzedawać? Tadeusz Donocik zauważył, że ważna jest wspólna promocja obu regionów. Południe Polski musi zaistnieć w świadomości partnerów biznesowych.

Uczestnicy „Śniadania z Rzeczpospolitą" zgodzili się, że województwa powinny zastanowić się nad rozgraniczeniem płaszczyzn, w których będą działać wspólnie, oraz aktywności, podlegających specjalizacji. – Śląsk i Małopolska traktowane razem mogą być ośrodkiem rangi światowej. Potencjał mamy, musimy się zastanowić, jak go wykorzystać. Trzeba postawić na inteligentną specjalizację, co jest bardzo istotne w kontekście nowej perspektywy unijnej – mówił Sławomir Kopeć, przewodniczący Forum Nowej Gospodarki. – Po to stworzyliśmy Forum Nowej Gospodarki, by zdefiniować pola współpracy. Nasze przewagi to z pewnością medycyna, energetyka, a także nowe technologie w starych przemysłach, czyli zastosowanie nowych rozwiązań w przemyśle spożywczym, chemicznym, metalurgicznym. Przykładem może służyć projekt Małopolskie Parki Inteligentnej Specjalizacji, gdzie uczelnie porozumiały się co do tego, w czym chcą się specjalizować i jak koordynować współpracę – dodał.