Partnerstwo Wschodnie pogłębia współpracę z UE

Poza Białorusią, z którą kontakty gospodarcze są utrudnione z przyczyn politycznych, wszystkie kraje Partnerstwa Wschodniego (Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Mołdawia i Ukraina) zacieśniają współpracę ekonomiczną z Unią Europejską. Mówiono o tym na piątkowych obradach 1. Forum UE – Partnerstwo Wschodnie w Tbilisi.

– Pracujemy nad tym, by współpraca gospodarcza z krajami Partnerstwa była łatwiejsza. Tak rozumiemy rolę administracji – tworzenie przestrzeni do nawiązywania bliższych kontaktów, handlu i inwestycji oraz inteligentne wspieranie tych procesów. A Polska ma się tu czym pochwalić – powiedział „Rz" Andrzej Dycha, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki.

Negocjacje z Gruzją i Mołdawią

Po trzech latach wstępnych rozmów właśnie teraz rozpoczynają się negocjacje w sprawie DFCTA (Porozumienie o Szeroko Zakrojonej i Kompleksowej Strefie Handlu) z Gruzją i Mołdawią. Rozmowy z Ukrainą się zakończyły i choć układ stowarzyszeniowy z przyczyn politycznych nie ma szans na rychłe wejście w życie, to jednak DCFTA mogłoby zacząć funkcjonować wcześniej. Tu jednak inicjatywa należy do Brukseli.

Jak podkreślają zarówno politycy, jak i eksperci, DCFTA nie jest zwykłą umową handlową. Mówi nie tyle o taryfach, ile o zasadach, na jakich powinna funkcjonować współpraca gospodarcza.

– W znacznej mierze zasady określane w DFCTA są przyjmowane przez kraje partnerskie jeszcze przed wejściem tych porozumień w życie, są więc one raczej podsumowaniem dotychczasowych działań – zauważył w rozmowie z „Rz" Klaudijus Maniokas, szef litewskiej firmy konsultacyjnej ESTEP.

Negocjacje pomogły w wypracowaniu wspólnie przyjmowanych zasad. Partnerzy Unii bardzo na nie liczą.

– Stworzona zostanie jednolita przestrzeń gospodarcza, ujednolicone przepisy, a to pomoże zarówno w handlu, jak i znajdowaniu inwestycji pomiędzy partnerami i krajami UE oraz między samymi państwami partnerskimi – uważa Arczil Karaulaszwili, dyrektor departamentu w Urzędzie Ministra Stanu ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Gruzji.

Kraje różnych prędkości

Jak wskazywali uczestnicy dyskusji, krajów Partnerstwa Wschodniego nie można traktować jako jednolitej całości. Dowodem była na przykład nieobecność w Tbilisi przedstawicieli Białorusi.

– Z pewnością obserwujemy poprawę klimatu dla biznesu w Gruzji oraz Mołdawii – powiedział „Rz" Philippe Szymczak z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). – Miejmy nadzieję, że kryzys i problemy strefy euro nie wpłyną na kraje Partnerstwa Wschodniego. EBI chce rozwijać współpracę z tymi krajami i dowodem jest podwojenie środków, jakie przeznaczamy na pożyczki dla tych państw, do 2 – 2,5 mld euro w latach 2012 – 2013. Wspieramy infrastrukturę gospodarczą i społeczną, energetykę, transport, także małe i średnie firmy prywatne – dodał Szymczak.

Największym beneficjentem jest Ukraina, potem Mołdawia i Gruzja. Finansowana jest też Armenia, a z Azerbejdżanem trwają rozmowy. Białoruś jest z tego wyłączona decyzją władz UE.

Jak podkreślają eksperci, każde z państw ma swoją specyfikę. Na Białorusi i częściowo na Ukrainie obserwujemy kryzys walutowy. Są problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa inwestycji, z wiarygodnością partnerów, a np. w przypadku Ukrainy – ze zwrotem VAT przez państwo.