Reklama

Czy banki centralne finansowały swe rządy?

Banki centralne krajów strefy euro kupiły po cichu w ostatniej dekadzie aktywa za miliardy euro używając mało znanego mechanizmu, który pozwala im drukować pieniądze na inne cele niż na politykę pieniężną.

Publikacja: 13.12.2015 18:08

Finanse Druk miliardów euro przed QE Banki centralne krajów strefy euro kupiły po cichu w ostatniej dekadzie aktywa za miliardy euro używając mało znanego mechanizmu, który pozwala im drukować pieniądze na inne cele niż na politykę pieniężną — wynika z opracowania naukowca

Program ilościowego luzowania polityki pieniężnej (QE) przez EBC o wartości 1,5 bln euro jest dobrze znany, a o istnieniu tego mechanizmu skupu obligacji i innych aktywów podał po raz pierwszy Daniel Hoffmann.

Jego praca będącą częścią pracy doktorskiej, opublikowana z przedmową szefa instytutu Ifo, Hansa-Wernera Sinna, jednego z najzagorzalszych krytyków EBC w niemieckiej debacie, zwiększyła krytyczne nastawienie w Niemczech do braku przejrzystości w banku centralnym strefy euro. Łączne aktywa w dyspozycji banków centralnych krajów eurolandu, wykraczające ponad normalne operacje w ramach polityki pieniężnej, wzrosły pod koniec 2014 r. do 623 mld euro z 214 mld w 2005 r. — twierdzi Hoffmann, który dodał dane z bilansów tych banków.

Opracowanie zastanawia się nad wykorzystywaniem tego mechanizmu — nie w celach pieniężnych, np. w zarządzaniu funduszami emerytalnymi załóg banków centralnych — zwłaszcza w latach kryzysu finansowego 2008-12, gdy rosnąca rentowność rządowych obligacji skłoniła kilka krajów do ubiegania się o pomoc finansową. Kupno aktywów zwiększyło się wyraźnie w latach kryzysu zwłaszcza przez banki centralne Francji, Włoch, Grecji i Irlandii.

- Nie widzę żadnego problemu ze zwiększeniem przejrzystości w tej sprawie, ale decyzję musi podjąć rada zarządzająca — stwierdził członek zarządu EBC, Peter Praet w wywiadzie dla „Handelsblatta".

Reklama
Reklama

EBC wyjaśnił w swoim portalu, że może dochodzić do „‚niekontrolowanego tworzenia pieniądza" przy stosowaniu mechanizmu znanego jako Umowa o Aktywach Finansowych Netto (ANFA). Umowa zawarta przez 19 krajowych banków centralnych ze strefy euro i EBC określa zasady i limit zasobu aktywów związanych z zadaniami krajowymi banków centralnych. (Aktywa nie przeznaczone do celów polityki pieniężnej mogą być wykorzystywane np. na potrzeby pracowniczych funduszy emerytalnych, rezerw dewizowych, jako pozycja przeciwstawna dla kapitału i rezerw księgowych lub innych pozycji aktywów, bądź też do ogólnych celów inwestycyjnych.) Limity te nie są jednak publikowane, banki muszą informować EBC, co kupują, nie wszystkie to ujawniają.

Niemiecki naukowiec stwierdził, że aktywa uznane za inne papiery wartościowe w bilansie banków centralnych, kupione za wytworzone pieniądze, skoczyły ze 122,6 mld euro w 2005 r. do 374,9 mld w 2014 r. Teraz wynoszą 358,2 mld euro — według sprawozdania finansowego Eurosystemu. Jego przedstawiciel poinformował, że łączne aktywa banków centralnych na cele pozapieniężne wynosiły w końcu 2014 r. 575 mld euro.

Miesięczny program skupu przez EBC aktywów zakłada sumę 60 mld euro, uruchomiono go w marcu na 25 miesięcy, co da łącznie skup za 1,5 bln euro.

Liczby podane przez Hoffmanna wywołują pytanie, czy zakupy banków centralnych mogły przyczynić się do finansowania mocno zadłużonych rządów lub instytucji będących w opałach. Rada EBC może zawetować większością dwóch trzecich głosów działania banków centralnych, które uzna, że naruszają zadania Eurosystemu. Prezes Mario Draghi odrzucił jednak obawy, by doszło do naruszenia przepisów.

— Wykluczam całkowicie możliwość pieniężnego finansowania. Banki centralne nie kupują na pierwotnym rynku, ich polityka inwestycyjna ma bardzo szerokie podstawy — stwierdził.

Finanse
Technologie odpowiedzią na cyberzagrożenia
Finanse
Otwarta droga pomocy Ukrainie. Aktywa Rosji zamrożone bezterminowo
Finanse
Walka o zamrożone aktywa. Bank Rosji grozi Unii Europejskiej
Finanse
Zamrożone aktywa, ale roszczenia gorące. Tak Kreml chce zastraszyć Europę
Finanse
Osiem tysięcy wierzycieli Cinkciarza. Syndyk prześledzi księgi rachunkowe spółki
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama