[srodtytul]Kanał 1956, reż. Andrzej Wajda[/srodtytul]
Pierwszy i – mimo upływu lat – najważniejszy obraz poświęcony tragedii powstania i jego żołnierzy (scenariusz Jerzego Stefana Stawińskiego, uczestnika walk, dowódcy kompanii łączności mokotowskiego Pułku „Baszta”). 56. dzień chylącego się ku upadkowi powstania, Mokotów. Po nieudanej próbie przebicia się przez stanowiska niemieckie kompania porucznika „Zadry” wchodzi do kanału, by tą drogą przedostać się do Śródmieścia. Z ponad 40-osobowego oddziału nie ocaleje nikt.
[srodtytul]Eroica 1957, reż. Andrzej Munk[/srodtytul]
Podtytuł filmu brzmi: „Symfonia bohaterska w dwóch częściach”. W pierwszej – „Scherzo alla Polacca” oglądamy powstanie oczami warszawskiego cwaniaka-racjonalisty Dzidziusia Górkiewicza (Edward Dziewoński) niemającego zamiaru ginąć, nawet w imię ojczyzny, który w zakończeniu staje się postacią tragiczną. Akcja drugiej – „Ostinato lugubre” rozgrywa się w obozie jenieckim wśród oficerów, uczestników kampanii wrześniowej i świeżo przybyłych żołnierzy powstania.
[srodtytul]Kamienne niebo 1959, reż. Ewa i Czesław Petelscy[/srodtytul]
